Dy anije luftarake amerikane po kalojnë nëpër ngushticën e Tajvanit, ka njoftuar Marina amerikane.

Ky është operacioni i parë i tillë që ndodh që kur tensionet midis Tajvanit dhe Kinës u rritën pas një vizite të kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA Nancy Pelosi në Tajvan në fillim të këtij muaji. Kina reagoi duke mbajtur stërvitje ushtarake në shkallë të gjerë në zonë.

SHBA dhe marina e tjera perëndimore kanë lundruar në mënyrë rutinore përmes ngushticës vitet e fundit, shkruan BBC

Uashingtoni thotë se dy kryqëzorët me raketa të drejtuara – USS Antietam dhe USS Chancellorsville – po demonstrojnë lirinë e lundrimit nëpër ujërat ndërkombëtare.

Pekini i sheh veprime të tilla si provokuese dhe pohon se ishulli i Tajvanit është një pjesë integrale e territorit kinez.

Të dielën, ushtria e saj tha se po monitoronte përparimin e dy anijeve, duke mbajtur një gatishmëri të lartë dhe ishte e gatshme të mposhtte çdo provokim, raporton agjencia e lajmeve Reuters.

Marina amerikane tha në një deklaratë se tranziti përmes ngushticës së Tajvanit demonstroi angazhimin e Shteteve të Bashkuara për një Indo-Paqësor të lirë dhe të hapur.

“Këto anije kaluan tranzit përmes një korridori në ngushticën që është përtej detit territorial të çdo shteti bregdetar”, thuhet në deklaratë.

Ministria e Mbrojtjes e Tajvanit tha se anijet po lundronin në drejtim të jugut dhe se forcat e saj po vëzhgonin, por se situata ishte normale.

Tajvani është i vetëqeverisur, por Kina e sheh atë si një provincë të shkëputur me të cilën do të bashkohet përfundimisht, me forcë nëse është e nevojshme. Tajvani është bërë një tjetër pikë e nxehtë mes Uashingtonit dhe Pekinit në vitet e fundit, me SHBA-në që ecin në një litar të ngushtë diplomatik për këtë çështje.

SHBA i përmbahet politikës “Një Kinë” – një gur themeli i marrëdhënieve diplomatike të dy vendeve që njeh vetëm një qeveri kineze – dhe ka lidhje formale me Pekinin dhe jo me Tajvanin.

Por ajo gjithashtu mban një marrëdhënie të fortë jozyrtare me ishullin. Kjo përfshin shitjen e armëve për Tajvanin për t’u mbrojtur.

Pse Kina dhe Tajvani kanë marrëdhënie të dobëta? Kina e sheh ishullin e vetëqeverisur si pjesë të territorit të saj dhe këmbëngul se duhet të bashkohet me kontinentin, me forcë nëse është e nevojshme.

Si qeveriset Tajvani? Ishulli ka kushtetutën e tij, udhëheqës të zgjedhur në mënyrë demokratike dhe rreth 300,000 trupa aktive në forcat e tij të armatosura.

Kush e njeh Tajvanin? Vetëm disa vende e njohin Tajvanin. Shumica e njohin qeverinë kineze në Pekin. SHBA nuk ka lidhje zyrtare me Tajvanin, por ka një ligj që i kërkon t’i sigurojë ishullit mjetet për t’u mbrojtur. /abcnews.al

Ndihma e re e SHBA-së për Kievin, 3 miliardët jo vetëm për luftën aktuale

Pentagoni ka njoftuar një paketë të re ndihme ushtarake për Ukrainën, gjithashtu më e madhja deri më tani. Vlera e saj shjon në rreth 3 miliardë dollarë.

Dorëzimi i ri i qeverisë amerikane përfshin gjashtë sisteme raketore të avancuara anti-ajrore NASAMS, një numër ende të panjohur sistemesh anti-drone të quajtur VAMPIRE, si dhe ngarkesa me municion artilerie, radar dhe materiale të tjera, shkruan The Drive.

Transferimet e planifikuara të armëve dhe pajisjeve ushtarake pritet të bëhen gjatë disa viteve. Amerikanët theksojnë se fokusi i tyre është zhvillimi i ushtrisë ukrainase në planin afatgjatë, pavarësisht se si mund të zhvillohet konflikti me Rusinë.

Vlera totale e ndihmës është 2.98 miliardë dollarë dhe do të shpërndahet përmes Iniciativës së Ndihmës për Sigurinë e Ukrainës (USAI). Është një mekanizëm i ndihmës ushtarake amerikane për Ukrainën që u krijua përpara fillimit të pushtimit rus.

Duhet të theksohet se ai është i ndarë nga dorëzimi i armëve dhe materialeve të tjera të miratuara nga Presidenti Joe Biden përmes Autoritetit të tërheqjes presidenciale.

Përkatësisht, tërheqjet e tilla të aksioneve përfshijnë transferimin e artikujve nga inventari ushtarak amerikan, ndërsa USAI financon blerjen direkte të armëve të reja dhe pajisjeve të tjera, si dhe trajnimin e ushtarëve, mirëmbajtjen e pajisjeve ushtarake dhe shërbime të tjera të ngjashme për Ukrainën.

“Kjo paketë do t’i mundësojë Ukrainës të përvetësojë sisteme të mbrojtjes kundërajrore, sisteme artilerie dhe municione, sisteme drone kundërajrore dhe radarë në mënyrë që të mund të vazhdojë procesin e zhvillimit ushtarak,” tha Presidenti i SHBA Joe Biden kur uroi ukrainasit për Ditën e Pavarësisë.

Çfarë lloj arme?

NASAMS është një sistem norvegjeze-amerikan i mbrojtjes ajrore me rreze të mesme dhe të gjatë. Është gjithashtu sistemi i parë nga i cili raketat AIM-120 AMRAAM (ajër-ajër) janë gjuajtur nga toka.

Gjithsej tetë sisteme, aq sa do të ofrojnë amerikanët, duhet t’u ofrojnë ukrainasve mbrojtje të shkëlqyer kundër avionëve, raketave dhe dronëve. Për më tepër, sistemi NASAMS, i zhvilluar së bashku nga kontraktori amerikan i mbrojtjes Raytheon dhe firma norvegjeze Kongsberg, është thjesht më modern dhe më efektiv se sa sistemet ekzistuese të raketave tokë-ajër me rreze të shkurtër dhe të mesme të Ukrainës që datojnë që nga epoka sovjetike.

Ajo që mbetet e paqartë është se si do të konfigurohen sistemet NASAMS. Për shembull, disa variante të NASAMS janë montuar në Humvees ose automjete të tjera të ngjashme të ngarkesave të blinduara. Të njëjtat pyetje vlejnë edhe për municionet që SHBA-ja është zotuar të dërgojë me këto sisteme.

“Vampiri” misterioz

Interesant është edhe i ashtuquajturi “Vampir”, një sistem për të luftuar dronët. Armët e ngjashme nuk janë përfshirë në paketat e mëparshme të ndihmës ushtarake amerikane. Në fillim, nuk ishte as e qartë se çfarë ishte në të vërtetë ky sistem. Në raportet e para gabimisht shkruhej se bëhej fjalë për një dron tjetër.

Përkatësisht, për shkak të ngjashmërisë në emër, këto sisteme janë zëvendësuar me Project Vampire, një program i Marinës Mbretërore të Mbretërisë së Bashkuar për zhvillimin e mjeteve ajrore pa pilot që lëshohen nga një anije.

L3Harris, një kompani private nga SHBA që merret me teknologjinë e mbrojtjes dhe bashkëpunon me Pentagonin, më pas konfirmoi për portalin Breaking Defense se “Vampiri” misterioz është një version i ri i sistemit të pajisjeve raketore të paletizuara të automjeteve-Agnostic Modular ISR (akronimi VAMPIRE ).

Portalet ushtarake amerikane përgjithësisht bien dakord në vlerësimin se, edhe nëse nesër arrihet një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës, rreziku i konflikteve të reja do të mbetet në një nivel jashtëzakonisht të lartë.

Me këtë në mendje, amerikanët thonë se ushtria ukrainase tani duhet të planifikojë se si të rindërtojë dhe modernizojë veten në epokën e pas konfliktit. Kjo paketë e fundit, thonë ata, është hapi i parë drejt modernizimit të ushtrisë ukrainase. /tesheshi.com/

CNN

Sipas një raporti sekret të NATO –s, Rusia po tërheq të gjithë avionët e saj luftarakë nga gadishulli i Krimesë.

Kjo lëvizje e Rusisë vjen pas shpërthimeve dhe sulmeve të njëpasnjëshme ndaj objekteve ushtarake, depove të municioneve dhe madje edhe selisë së vetë Flotës së Detit të Zi.

Dhjetë avionë luftarakë, gjashtë luftarakë SU-35C dhe katër MIIG-31BM, janë tërhequr tashmë nga baza ajrore Belbek në Krime në bazat në Rusinë kontinentale.

Lëvizja e avionit ka për qëllim “të parandalojë Rusinë nga humbjet e mundshme të mëtejshme nga sulmet ukrainase”, thekson raporti, duke vënë në dukje se “dronet ukrainase janë të vështira për t’u identifikuar si objektiva për sistemet ruse të mbrojtjes ajrore”.

Nëntë avionë luftarakë rusë u shkatërruan në një sulm në bazën ajrore Suki të Krimesë në gusht për të pasuar një seri shpërthimesh në depo municionesh, ku më i fundit ishte një sulm me dron që synonte selinë e flotës ruse të Detit të Zi në Sevastopol. Largimi i luftëtarëve nga Krimea pranë vijës së frontit mund ta bëjë më të vështirë për Rusinë përdorimin e tyre në operacionet në Ukrainë.

Sipas raportit të NATO-s, baza ajrore Belbek , e cila ndodhet afër Sevastopolit, është baza kryesore ajrore nga e cila ofrohet mbështetje për operacionet ruse në Ukrainën jugore dhe në Detin e Zi.  Sulmet e fundit e kanë kthyer gadishullin e Krimesë nga një fortesë e sigurt ruse në një fushë beteje të re në luftë.

Shumë vende po largohen nga Rusia, por njëra po afrohet më shumë: Turqia. Turistët dhe emigrantët rusë po derdhen në Stamboll dhe në vendpushimet bregdetare të vendit, duke rrëmbyer me mijëra prona. Rusia po ndihmon për të financuar një central bërthamor që kushton 20 miliardë dollarë në Akkuyu, në jug. Ndërsa shumë vende kanë shkurtuar eksportet në Rusi që nga pushtimi i saj në Ukrainë, Turqia është rritur me 60% në terma dollarë. Firmat perëndimore, të kufizuara nga sanksionet, duket se po përdorin Turqinë si ndërmjetës për të eksportuar në Rusi.

Politika e çuditshme monetare e Turqisë është një arsye pse vendi është kaq i prirur për paratë ruse. Pavarësisht rritjes së inflacionit në 80%, më 18 gusht banka qendrore e Turqisë uli normën e saj të interesit nga 14% në 13%—përgjigja e kundërt me atë që do të rekomandonte çdo ekonomist i arsyeshëm. Rexhep Tajip Erdogan, presidenti i Turqisë, dëshiron më pak kosto të huamarrjes në mënyrë që të frenojë ekonominë dhe kështu të përmirësojë shanset e tij në zgjedhjet verën e ardhshme. Por politika e lirshme monetare ka bërë që lira të bjerë. Ajo ka humbur tre të katërtat e vlerës së saj kundrejt dollarit që nga viti 2018, dhe një monedhë më e dobët shton vështirësitë e inflacionit të Turqisë duke rritur akoma më shumë koston e importeve.

Hyni në lojën kundër sanksioneve. Turqia ka nevojë të dëshpëruar për monedhat e huaja për të blerë lira në tregjet financiare, duke mbështetur kështu vlerën e monedhës pa rritur normat. Banka qendrore ka shpenzuar ndoshta dhjetëra miliarda dollarë në këtë mënyrë muajt e fundit. Rusia është duke notuar në valutë të fortë nga eksportet e hidrokarbureve dhe nuk ka miq dhe mallra të huaja. Eksportet turke në Rusi ndihmojnë në forcimin e rezervave valutore të zotit Erdogan, pasi eksportuesit tani duhet të shkëmbejnë disa nga të ardhurat e tyre të huaja me qeverinë për monedhën vendase. Pra, sanksionet dhe politika monetare e çmendur janë dy anët e së njëjtës medalje.

Politikanët amerikanë kanë sinjalizuar shqetësimin e tyre për strategjinë e Turqisë. Analistët paralajmërojnë se rrezikon sanksione dytësore. Por zoti Erdogan i sheh paratë si më të rëndësishme sesa marrëdhëniet e ngrohta me Perëndimin. “Ai ka një zgjedhje për të fituar,” thotë Timothy Ash nga BlueBay Asset Management. “Ai do ta çojë atë në kufi”.

/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The Economist

Ministri ukrainas i Mbrojtjes, Oleksii Reznikov e ka bërë një listë të arsenalit të armëve që thotë se i duhen Ukrainës për t’i çliruar territoret e pushtuara nga Rusia dhe “për ta arritur fitoren e plotë”.

Furnizimi me sisteme të mbrojtjes ajrore, sisteme të artilerisë MLRS, tanke, avionë luftarakë e raketa kundër anijeve janë disa nga kërkesat e Ukrainës për vendet e NATO-s.

“Për ta arritur fitoren e plotë mbi agresorin dhe çlirimin e territoreve të Ukrainës na duhen armë. Armë moderne. Një numër i madh i armëve të rënda moderne”, ka shkruar Reznikov në Twitter.

“Falenderoj të gjithë partnerët tanë për ndihmën e tyre ushtarake. Ne kemi besim se do të vazhdojë. #ArmatoseniUkrainënTani”, ka shtuar ai. 

Ishte përballja e vetme televizive e dy kundërshtarëve në prag të balotazhit presidencial të së dielës, dhe Macron e shfrytëzoi sa mundi për të nxjerrë në dritë të keqe nacionalisten Le Pen.

Për gati tre orë, kandidatët për kreun e e Elizesë u përplasën për çështje si kostot e jetesës, Rusia, ndryshimet klimatike dhe emigracioni.

Le Pen kundërshtoi sanksionet mbi gazin dhe naftën ruse, duke thënë se një masë e tillë do t’i bëjë më shumë dëm Francës se sa Rusisë.

E ashpër replika e Macron që akuzoi rivalen nacionaliste se varet nga pushteti rus. Ai citoi një hua prej 9 milionë eurosh nga një investitor rus për Le Pen.

“Ju vareni nga pushteti rus, ju vareni nga Putin. Ju morët një kredi nga një bankë ruse në vitin 2015. Ajo flet me bankierin e saj në Rusi, dhe jo me liderët e tjerë botërore”, tha Macron.

Ndërsa Le Pen u përgjigj: “Ai e di shumë mirë se unë jam një grua e lirë dhe e pavarur. Mbroj Francën dhe francezët sepse jam patriote, këtë e kam treguar”.

Megjithatë gjatë debatit me Macron, Le Pen shprehu solidaritetin me popullin e Ukrainës dhe tha se agresioni rus në këtë shtet është i papranueshëm.

Dy kandidatët u përplasën gjithashtu për çështjen e emigracionit dhe lidhur me dëshirën e Le Pen për t’u hequr grave myslimane të drejtën e mbajtjes së shamive.

“Dua të ndaloj hixhabin në hapësirat publike. Dua ta them në mënyrën më të qartë, ajo është një uniformë e imponuar nga islamikët”, tha Le Pen.

“Ajo që shqetëson në deklaratat e tuaja është rruga që zgjedh. Nga pyetja për shaminë kalon tek terrorizmi dhe më pas tek Islamizmi dhe të huajt. Ju krijoni konfuzion lidhur me problemet”, shtoi Macron.

Sipas një sondazhi të institutit Elabe, ishte Macron fituesi i debatit televiziv, me një diferencë të theksuar prej 59 me 39 për qind. Macron, i cili fitoi raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, rezulton të jetë në avantazh ne prag të balotazhit, por miliona votues janë ende të pavendosur./A2CNN

Peruja filloi të djegë më shumë se 10 tonelata drogë të kapur nga dhjetori 2021 deri në mars 2022. Presidenti Pedro Castillo, si dhe Charles Sewall, drejtori i seksionit kundër narkotikëve dhe zbatimit të ligjit të Ambasadës së SHBA-së, ishin të pranishëm në operacionin e djegies në Lima.

Autoritetet peruane thanë në një deklaratë se më shumë se 6.2 tonelata bazë kokaine do të digjen, si dhe më shumë se 4.6 tonë hidroklorur kokaine.

Llojet e tjera të drogës, të sekuestruara nga dhjetori deri në mars, që gjithashtu do të digjen, përfshijnë 5 tonelata marihuanë dhe 7 të tjera derivate amfetamine.

Sipas autoriteteve, gjethet e kokës përdoren kryesisht për të prodhuar, nëpërmjet një procesi kimik hidroklorurin e kokainës që nxirret jashtë vendit me avionë të vegjël në Bolivi dhe Brazil ose në anije që shkojnë nga Paqësori në Evropë.

SHBA-ja është vënë në lëvizje ditën e sotme duke ndërmarrë më shumë hapa në ndihmë të Ukrainës. Kjo ndodhi pas rrethimit të lindjes së Ukrainës nga trupat ruse.

Zëdhënësi i Pentagonit, John Kirby, konfirmoi se Ukrainës i janë dhënë avionë shtesë dhe pjesë për të riparuar pajisjet e dëmtuara.

“Ata kanë marrë avionë shtesë dhe pjesë avioni për t’i ndihmuar ata të marrin më shumë avionë në ajër.”- tha ai.

Rusia e humbi luftën në Ukrainë në momentin kur u dha urdhri për pushtimin dhe ekspertët ligjorë duhet të përcaktojnë nëse është kryer gjenocid në Ukrainë, tha për Radion Evropa e Lirë. dr. Srda Pavloviç, lektor në Departamentin e Historisë dhe Klasikëve të Universitetit të Alberta-s në Kanada.

Rusia nisi një pushtim të Ukrainës më 24 shkurt me dhjetëra mijëra trupa. Më shumë se 11 milionë njerëz janë larguar nga vendi dhe institucionet ukrainase po hetojnë mijëra raste të krimeve të luftës. Hetimi është iniciuar edhe nga Gjykata Ndërkombëtare Penale në Hagë.

Më 2 mars, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së miratoi një rezolutë që dënonte agresionin rus, e cila kërkonte që ajo të ndalonte menjëherë përdorimin e forcës kundër Ukrainës.

Pavloviç beson se situata në Ukrainë reflektohet në dy mënyra në Ballkanin Perëndimor: përmes një përkufizimi më të qartë të ndjenjës pro-ruse ose antiperëndimore dhe përmes një angazhimi më domethënës të Perëndimit në rajon.

Është muaji i dytë i luftës në Ukrainë. Gjithnjë e më shumë ka viktima civile, shkatërrimi i qyteteve është gjithnjë e më brutal, kemi edhe raste të përdhunimeve… Pas krimit në Bucha, fjala gjenocid përmendet gjithnjë e më shpesh nga pala ukrainase. Mendoni se situata është përshkallëzuar deri në këtë nivel… pra, a ka marrë këtë karakter pushtimi?

Nuk është vetëm pala ukrainase që tani po e përshkruan agresionin rus si gjenocid. Kështu bëjnë disa historianë – ekspertë në studimin e gjenocidit dhe Holokaustit – dhe së fundmi edhe administrata amerikane. Një operacion ushtarak që nuk është nisur me qëllim gjenocidal mund të marrë ato karakteristika dhe atë qëllime kur ndryshojnë kushtet në të cilat zhvillohet fushata ushtarake. Ka indikacione të forta që synimi gjenocidal tani pranohet si një qëllim strategjik i agresionit ushtarak rus kundër Ukrainës.

Përveç Bucha-s, ka pasur raste të vrasjeve të civilëve në disa lokacione, gjë që tregon natyrën sistematike të veprimeve ushtarake kur bëhet fjalë për civilët ukrainas. Ai sistematik është një nga karakteristikat e gjenocidit. Për më tepër, retorika e Rusisë zyrtare – karakterizimi i identitetit etnik të Ukrainës dhe shtetësisë së Ukrainës, mbi të gjitha – mund të shërbejë si dëshmi e rëndësishme e qëllimit gjenocidal.

Nëse bëhet fjalë për gjenocid si një kategori e përcaktuar ligjërisht, do të varet tërësisht nga natyra e provave të mbledhura dhe aftësia e prokurorëve për të provuar një linjë të përgjegjësisë komanduese në gjykatë si reflektim i një vendimi politik të marrë paraprakisht.

Përmendet mundësia e një konflikti më të madh. A shihni ngjashmëri me fillimin e Luftës së Dytë Botërore dhe cilat janë dallimet që mund ta shpëtojnë botën nga një konflikt i ri global?

Ekziston mundësia e konflikteve më të gjera, por pyetja është kosto-efektiviteti i një zgjerimi të tillë për Rusinë. Një konflikt në shkallë më të gjerë do të përfshinte një konflikt me anëtarët e NATO-s. Një konflikt i tillë nuk do të ishte kosto-efektiv për asnjërën palë, dhe unë supozoj se Putini është i vetëdijshëm për rezultatin e një konflikti të tillë. Krahasimet me fillimin e Luftës së Dytë Botërore, mendoj se janë të pabaza, sepse situatat dhe kontekstet gjeostrategjike (politike, ekonomike, ideologjike) janë krejtësisht të ndryshme.

Mirëpo, krahasime të tilla kanë vlerë të madhe përdorimi politik dhe propagandistik në kohën e karakterizuar nga e ashtuquajtura “mjegulla e luftës”, metaforë, që do të thotë se situata në luftë është komplekse, e paqartë, me shumë të panjohura. 

Mbi 150 palestinezë janë plagosur si pasojë e përleshjeve me policinë izraelite në kompleksin e xhamisë Al-Aksa në Jerusalem, kanë thënë autoritetet shëndetësore, sipas agjencisë së lajmeve Associated Press.

Kjo njëherësh është përballja e parë e tillë prej nisjes së Muajit të shenjtë të Ramazanit.

Policia izraelite ka thënë se para agimit të së premtes “dhjetëra burra të maskuar” kanë marshuar në Al-Aksa duke bërtitur dhe duke ndezur fishekzjarre para se turmat të hidhnin gurë në Murin Perëndimor – i cili konsiderohet vendi më i shenjtë ku luten hebrenjtë.

Gjysmëhëna e Kuqe palestineze ka thënë se dhjetëra persona janë dërguar në spital pas përleshjeve.

Dëshmitarët kanë thënë se protestuesit palestinezë kanë hedhur gurë në drejtim të forcave izraelite të sigurisë, të cilat kanë qëlluar me plumba gome drejt disa prej tyre.

Përleshjet e fundit vijnë pas tri javësh me tensione në rritje dhe dhunës vdekjeprurëse në Izrael dhe Bregun Perëndimor.

Al-Aksa është vendi i tretë më i shenjtë në Islam.

Hebrenjtë e quajnë atë si Mali i Tempullit, duke iu referuar dy tempujve që thuhet se kanë qëndruar atje në antikitet.

Ky kompleks është në zemër të konfliktit izraelito-palestinez, i cili gjendet në anën lindore të Jerusalemit, të kontrolluar nga Izraeli./rel