Nga David Satter* 

Wall Street Journal

Vladimir Lenini nuk është më prej një shekulli, por e keqja që ai bëri vazhdon e jeton. Udhëheqësi i parë i Bashkimit Sovjetik vdiq më 21 janar 1924, në fshatin Gorki të zonës së Moskës, pas disa goditjeve në zemër.

Trashëgimia e tij është një botë, në të cilën ai ndihmoi për shkatërrimin e një ekuilibri moral.

Bashkimi Sovjetik bazohej në marksizëm, një fe laike, dhe Lenini ishte arkitekti i sistemit të tij të antimoralitetit. Për Leninin, siç tha ai në fjalimin e mbajtur në Komsomol më 2 tetor 1920, morali ishte tërësisht i nënshtruar ndaj luftës së klasave.

Një veprim ishte i drejtë, jo në dritën e “koncepteve ekstrahumane”, por vetëm nëse shkatërronte shoqërinë e vjetër dhe ndihmonte në ndërtimin e një shoqërie të re komuniste.

Efekti i kësaj teorie ndihet edhe sot në Rusinë post-sovjetike. Trashëgimia e refuzimit të plotë të komunizmit ndaj moralit universal shkatërroi shpresën për reforma demokratike. Teoria e Leninit gjithashtu frymëzoi terrorizmin modern dhe kontribuon në dobësinë, që i bën shumë në Perëndim, të falin krimet ideologjike.

Lenini lindi në 1870 në Simbirsk (tani Ulyanovsk). Ai ishte djali i një inspektori të lartë shkolle. Në vitin 1893 u transferua në Shën Peterburg, ku u bashkua me partinë marksiste dhe botoi një libër, “Çfarë duhet bërë?” (1902), në të cilin përshkroi një plan për marrjen e pushtetit nga një parti e disiplinuar “pararojë” e revolucionarëve profesionistë.

Një model i hershëm, por i papranuar i kësaj partie, ishte Vullneti i Popullit Rus, i cili u themelua në 1879 dhe në 1881 kreu vrasjen e Aleksandrit II, “Çlirimtarit Car”, i cili 20 vite më parë kishte liruar banorët ruralë rusë (të ashtuquajtur serf).

Në shkurt 1917, partia e Leninit, Bolshevikët, kishte 24,000 anëtarë. Kjo parti arriti të triumfonte në një vend me më shumë se 100 milionë banorë, sepse ishte një makinë e fuqisë së përqendruar, që pranoi vrasjen dhe e lartësoi atë si një detyrim moral.

Isaac Steinberg, ministri jo-bolshevik i Drejtësisë në qeverinë e parë revolucionare, kundërshtoi ekzekutimet e menjëhershme. Ai me sarkazëm e pyeti Leninin: “Pse të shqetësohesh me një Komisariat të Drejtësisë? Le ta quajmë atë ‘Komisariati për Shfarosjen Sociale’”. Fytyra e Leninit u ndez dhe tha: “Kjo është pikërisht ajo që duhet, por nuk mund ta themi këtë”.

Kombinimi i përkushtimit ndaj marksizmit dhe përbuzjes totale për normat etike bëri të mundur që komunistët dhe pasardhësit e tyre të vendosnin regjime totalitare në shekullin XX, që sundonin më shumë se një të tretën e popullsisë së botës.

Megjithëse shumica e këtyre regjimeve nuk ekzistojnë më, dëmi që ata shkaktuan ka të ngjarë të ndihet për shumë vite në vijim.

Rusia sot është jokomuniste, por jo më pak e paligjshme se në kohën e sovjetikëve. Sundimi arbitrar, dikur i kodifikuar në ideologjinë marksiste-leniniste, tani justifikohet nga privilegji i shtetit, i cili ka përparësi absolute mbi jetën e individëve.

Zyrtarët rusë e interpretojnë funksionin e historisë ruse si mesazh për fuqizimin e shtetit. Në një fjalim të vitit 2008, Vladimir Putin tha se ruajtja e vendit të Rusisë si një “komb i fuqishëm” kërkon “sakrifica dhe privime të mëdha nga ana e popullit tonë”. Me fjalë të tjera, ambicia e tij është e njëjtë me atë të Leninit: që rusët të vuajnë pafundësisht për shtetin.

Rusia ka pësuar rreth 360,000 viktima në Ukrainë. Kjo nuk i ka bindur liderët rusë të ndalojnë luftën. Në një fjalim të fundit, zoti Putin tha se zgjidhja ishte që gratë ruse të lindnin më shumë ushtarë potencialë.

“Shumë nga gjyshet dhe stërgjyshet tona kishin shtatë, tetë apo edhe më shumë fëmijë, – tha ai. – Le t’i ruajmë dhe ringjallim këto tradita të shkëlqyera”.

Kur Bashkimi Sovjetik ra, Rusia hoqi dorë nga modeli i ekonomisë socialiste, por nuk rivendosi kuadrin moral, që kishte shkatërruar Lenini. Rezultati ishte ngritja e një shteti kriminal jo më pak të rrezikshëm se paraardhësi i tij – një shtet që është përfshirë në atentate, ka rrëzuar avionë civilë dhe madje ka bombarduar ndërtesa banimi për të sjellë zotin Putin në pushtet.

Ndikimi i Leninit është gjithashtu i dukshëm në terrorin e kryer në emër të Islamit politik, ku marksizmi shërben si një sistem shpjegimi për atë që ndodhi. Egërsia e sulmit të Hamasit të 7 tetorit kundër Izraelit riprodhoi pothuajse saktësisht taktikat e bolshevikëve kundër jo simpatizantëve të dyshuar dhe civilëve të tjerë gjatë Terrorit të Kuq (1918-22).

Një nga shkrimet e fundit të Leninit ishte një grup rekomandimesh për të mashtruar “shurdhmemecët”, termi i tij për kapitalistët perëndimorë, të cilët ishin të gatshëm të injoronin krimet sovjetike në kërkim të fitimit.

Plani i tij ishte të promovonte trillimin e një qeverie legjitime në Bashkimin Sovjetik të ndarë nga Partia Komuniste dhe të krijonte marrëdhënie me sa më shumë vende të ishte e mundur për të krijuar një përshtypje të rreme të normalitetit.

Planet e Leninit u miratuan nga regjimi sovjetik dhe u trashëguan nga Rusia post-sovjetike me zgjedhjet e saj të fiksuara, Parlamentin e kontrolluar dhe “propagandën” përmes institucioneve të tilla si Klubi i Diskutimit Valdai, i cili pas themelimit të tij në 2004 luajti një rol të rëndësishëm në mashtrimin e zyrtarëve perëndimorë dhe ekspertëve për synimet e Rusisë.

Mauzoleumi i Leninit vizitohet çdo vit nga rreth 2.5 milionë njerëz, por popullariteti i tij në Rusi ka rënë në krahasim me Stalinin, i cili vlerësohet për fitoren në Luftën e Dytë Botërore. Megjithatë, figura e Leninit qëndron si simboli i refuzimit të parë në histori të standardeve universale, në emër të një lëvizjeje politike, që pretendonte monopolin e së vërtetës.

Lenini u shkëput disi nga e kaluara në muajt e fundit të jetës së tij, por nuk ka asnjë tregues se ai u pendua për ndonjë gjë. Për Leninin, qëllimi gjithmonë justifikonte mjetet. Kjo është arsyeja pse ai qëndron si një paralajmërim – jo vetëm për vendet që ai preku drejtpërdrejt, por për të gjithë njerëzimin.

*David Satter është autor i “Epoka e deliriumit: Rënia dhe rënia e Bashkimit Sovjetik”.