Ka ndërruar jetë aktori Bernard Hill, i cili njihet nga “Titanic” dhe “The Lord of the Rings”.

Ka ndërruar jetë në moshën 79-vjeçare aktori britanik Bernard Hill.

BBC shkruan se .

Britaniku njihet më së shumti për rolet e tij si kapiteni Eduard Smith në filmin “Titanic” të vitit 1997 dhe për rolin e mbretit Theodore në trilogjinë “Lord of the Rings”.

Agjenti i Bernard Hill, Lou Coulson, ka konfirmuar për BBC se aktori ka ndërruar jetë mëngjesin e së dielës.

Roli në serialet televizive ishte zbulimi i tij

Aktori 79-vjeçar ka luajtur në dy filma, ku të dy kanë fituar 11 statuja Oscar.

Hill nuk ka pasur vetëm role në ekranin e madh. Në vitin 1982 ai luajti Yosser Hughes në serialin televiziv britanik “Boys from the Blackstuff”. Roli në serialin televiziv ishte zbulimi i tij.

Bernard Hill ishte i martuar me aktoren amerikane Marianna Hill. Çifti kanë një fëmijë së bashku.

Në vitin 2008, `Rolling Stone` përpiloi një listë me 100 këngëtarët më të mirë të të gjitha kohërave.

Kjo renditje u përpilua 15 vjet më parë nga 180 persona, duke përfshirë disa muzikantë (p.sh. Bruce Springsteen, Rod Stewart, Justin Timberlake, George Michael, Keith Richards), gazetarë dhe ekspertë të muzikës.

Sidoqoftë, më 1 janar 2023, ‘Rolling Stone’ publikoi një përditësim të renditjes që revolucionarizoi listën, veçanërisht në lidhje me dhjetëshen më të mirë. Siç theksonte revista e njohur amerikane, kjo renditje nuk merr parasysh vetëm aftësitë teknike dhe vokale, por edhe origjinaliteti i timbrit vokal, katalogu i disqeve, aftësia shkrimore dhe trashëgimia muzikore e këngëtarëve.

Aretha Franklin- Pozicioni i parë në renditjen e këngëtareve më të mira të të gjitha kohërave mbetet gjejmë ende Aretha Franklin, mbretëreshën e shpirtit, e aftë për të transformuar çdo këngë që këndon në diçka magjike. Zëri i saj u shpall zyrtarisht një “Mrekulli e Natyrës” nga Shteti i Miçiganit. Përveç kësaj, “Lady Soul” gjithashtu fitoi 21 çmime Grammy, të cilat nga viti 1958 deri në 1975 u quajtën ‘The Aretha Awards’, duke pasur parasysh sasinë e jashtëzakonshme të çmimeve që fitoi.

Whitney Houston- Një interpretuese jashtëzakonisht e talentuar, një gamë vokale e jashtëzakonshme dhe një personalitet i fortë e gjithë kjo ishte Whitney Houston, këngët e së cilës për vite dominuan listat ndërkombëtare, duke përfshirë, Billboard 100 të SHBA-së, ku vendosi shtatë këngë radhazi në numrin një, duke mposhtur rekordi i Bee Gees prej gjashtë.

Sam Cooke- Sam Cooke ia ka kushtuar karrierën e tij të shkurtër muzikës. Përveç kësaj, këngëtari gjithashtu mori pjesë aktive në Lëvizjen Amerikane për të Drejtat Civile.

Billie Holiday- Billie Holiday ishte një eksponent kryesor i muzikës jazz dhe blues, një talent që duhej të përballej me armiqësinë e racizmit dhe disa probleme me varësinë ndaj alkoolit dhe drogës. Pavarësisht kësaj, këngëtarja u bë një ikonë për të drejtat e afrikano-amerikanëve, kënga e saj “Fruta të çuditshme” ishte në fakt himni i protestës për të kërkuar të drejtat civile.

Ray Charles- Gjatë karrierës së tij të jashtëzakonshme, Ray Charles fitoi 13 çmime Grammy dhe iu përkushtua tërësisht biznesit të shfaqjes. Në vitin 1980, ‘Gjeniu’ u shfaq në filmin e famshëm ‘The Blues Brothers’. Charles u vlerësua shumë nga Frank Sinatra, i cili e përshkroi kolegun e tij si gjeniun e vetëm të vërtetë muzikor.

Stevie Wonder- Stevie Wonder ka qenë i rëndësishëm në evolucionin e muzikës soul dhe R&B, duke përzier këto zhanre me tingujt pop, xhaz dhe reggae. Muzikanti i lindur në Michigan ka marrë 25 çmime Grammy dhe madje edhe çmimin e Akademisë për këngën më të mirë në 1985 për “I Just Called to Say I Love You”, një këngë që ishte pjesë e filmit “Gruaja me të kuqe”.

John Lennon- Një karrierë e paharrueshme si me “The Beatles” ashtu edhe në partneritet me Yoko Ono, por edhe si artist solo. John Lennon mbetet i paharruar si këngëtar, por edhe si poet e artist. Në vitin 1971, Lennon mori një Oscar për kolonën zanore më të mirë me Beatles të tjerë për filmin “Let It Be”.

Prince- Prince është gjithashtu në Top listën e këngëtarëve më të mirë të të gjitha kohërave. Prince ishte një artist i shumë anshëm dhe unik, i aftë për të argëtuar publikun si pak në botë. Gjatë karrierës së tij, këngëtari i Minneapolis fitoi gjithashtu një Oscar për kolonën zanore më të mirë në 1985.

Lidhja e Shkrimtarëve të Kosovës sot në Prishtinë dekoroi romanin “Eskadronët e Vdekjes” të prof. Bardhyl Mahmutit si roman më i mirë, që në mënyrë profesionale dhe dëshmi autentike, dokumenton para botës gjenocidin e ushtruar serb ndaj popullit të Kosovës.

Romani “Eskadronët e Vdekjes” i autorit Bardhyl Mahmuti është vlerësuar si vepra më e mirë kundër gjenocidit serb ndaj shqiptarëve nga Lidhja e Shkrimtarëve të Kosovës, me ç’rast sot u nderua edhe me një mirënjohje.

“Eskadronët e Vdekjes” është një vepër e veçantë si krijim letrar artistik e po ashtu edhe si histori, ngase arrin të paraqesë pothuajse më së miri gjenocidin serb ndaj vendit tonë.

Kështu tha kryetari i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës, Shyqri Galica, derisa u shpreh se prirja autorit së kësaj vepre në aspektin stilistik letrar, performues dhe historik është fakt që tregon jo vetëm për përkushtimin e shkrimtarit, por edhe një kërkesë të sofistikuar për ndriçimin e luftës së UÇK-së dhe Serbisë.

Galica potencoi se shkrimtari Bardhyl Mahmuti është autori që ka depërtuar në thellësitë epokale të shpirtit farosës të pushtuesit serb, sipas tij duke dhënë romanin më të denjë dhe më të mirë pothuajse deri më sot me temën e gjenocidit.

Pas detajeve të dhëna për autorin dhe veprën “Eskadronët e Vdekjes”, kryetari i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës i dorëzon mirënjohje shkrimtarit Bardhyl Mahmuti.

Ky u fundit u shpreh falënderues ndaj organizimit të kësaj ceremonie, derisa potencoi se kjo mirënjohje nderon jo vetëm atë, por gjithë të tjerët që janë përkushtuar që të hedhin dritë mbi një krim siç e quan ai aq monstruoz, që sipas tij ka rrezik të mbetet në heshtje.

Mahmuti tha se në prag të 25-vjetorit të një çerek shekulli nga krimi i gjenocidit “nuk mund të jemi të kënaqur nga ajo që kemi bërë deri tani”.

Tutje, ai theksoi se dhënia e mirënjohjes nga Lidhja e Shkrimtarëve të Kosovës, i jep një shtytje të fuqishme të shpërndarjes së romanit, derisa shtoi se kjo do të ndikon që të tjerët të mund të shohin edhe një të vërtetë nga këndvështrimi ynë .

Libri “Eskadronët e Vdekjes” me autor Bardhyl Mahmuti, është botuar nga qendra Gjenocidi në Kosovë-plagë e hapur.

Romani i autorit Bardhyl Mahmuti është i bazuar në ngjarje të vërteta dhe është botuar në shënim të ditës së gjenocidit në Kosovë, 15 janar 2021.

Kjo vepër ka pasur disa botime në shqip, kurse është përkthyer e po përkthehet edhe në disa gjuhë të huaja.

NJOFTIM

Anëtarët e LSHK-së dhe dashamirë të tjerë të letërsisë e të artit njoftohen se sot, më 13.01.2024, në orën 12, në lokalet e LSHK-së, i dorëzohet mirënjohja studiuesit e politikanit prof. Bardhyl Mahmuti për veprën më të mirë që e shpalli LSHK-ja, ESKADRONËT E VDEKJES, kundër gjenocidit serb ndaj shqiptarëve. Vepra ka pasur disa botime në shqip, kurse është përkthyer e po përkthehet edhe në disa gjuhë të huaja.

(Prishtinë, Mahalla e Muhaxherëve, rr. “Jashar Salihu”, Kulla e zotnisë)

Performancat nga TNT, Grupi 403 dhe Armadillo kanë qenë vetëm një pjesë e mbrëmjes muzikore “Jam Session”, i organizuar në “7 Arte” në Mitrovicë.

Mbi 20 instrumentistë e solistë performuan këngë e pjesë instrumentale të njohura nga skena e rokut në qytetin që njihet pikërisht për këtë zhanër muzikor. 

“Qendra e qytetit të Mitrovicës mbrëmë vibronte nga ritmet e zjarrta dhe shpërthyese të tupanëve e kitareve elektrike. Ndërtesa e ish-Bankos, me një arkitekturë brutaliste, sikur mirëpriste zërat e fuqishëm të solistëve që këndonin me plot passion”, thuhet në njoftimin e organizatës.

Përveç emrave të dëshmuar, skena mirëpriti edhe talentë të rinj. 

“Natës i dhanë shpresë edhe talentet e rinj të dalë nga Mitrovica Rock School, të cilët në shoqërimin e mentorëve të tyre të dikurshëm shpalosën një valë të re shpreseje dhe pranuan përkrahjeje të vazhdueshme nga të pranishmit. Kjo ngjarje e veçantë, rimbledhi dhe rikujtoi gjeneratat e para dhe pasluftës, që rokun e kishin mjetin më të lehtë shprehës për të komunikuar e shpalosur emocionet e mesazhet e tyre”, njofton “7 Arte”.

Piktura, “Peizazhi i karakterit italian”, nga artisti austriak i shekullit të 18-të, Johann Franz Nepomuk Lauterer, së shpejti do të shfaqet në Mynih.

Pas një ndalese në SHBA që zgjati në pjesën më të mirë të një shekulli, një pikturë peizazhi barok që u zhduk gjatë Luftës së Dytë Botërore u kthye në Gjermani të enjten, më 19 tetor.

FBI ia dorëzoi veprën artistike të artistit austriak të shekullit të 18-të, Johann Franz Nepomuk Lauterer (1700 – 1733) një përfaqësuesi të muzeut gjerman në një ceremoni të shkurtër në Konsullatën Gjermane në Çikago, ku ishte ekspozuar pamja baritore që tregonte një fshat italian.

Art Recovery International, një kompani e përqendruar në gjetjen dhe rikuperimin e artit të vjedhur dhe të grabitur, e gjurmoi pikturën e pakapshme pasi një person në Çikago kontaktoi vitin e kaluar duke pretenduar se zotëronte një “pikturë të vjedhur ose të grabitur” që xhaxhai i tyre e solli në SHBA pasi e kishte shërbyer në Luftën e Dytë Botërore.

Piktura është zhdukur që nga viti 1945 dhe për herë të parë u raportua e vjedhur nga Koleksionet e Pikturës së Shtetit Bavarez në Mynih, Gjermani.

Ajo u shtua në bazën e të dhënave të Fondacionit Gjerman Lost Art në vitin 2012, sipas një deklarate nga kompania e rimëkëmbjes së artit.

“Thelbi i punës sonë në Art Recovery International është kërkimi dhe kthimi i veprave të artit të grabitura nga nazistët dhe të zbuluara në koleksione publike ose private. Me raste, hasim raste si ky, ku ushtarët aleatë mund të kenë marrë objekte në shtëpitë si suvenire ose si trofe luftërash”, tha Christopher Marinello, themelues i Art Recovery International.

“Të jesh në palën fituese nuk ta jep këtë të drejtë,” shtoi ai.

Piktura, e titulluar “Peizazhi i karakterit italian”, tani do të ribashkohet me homologen e saj, që ka motive dhe imazhe të ngjashme, sipas muzeut.

Të dy pikturat së bashku formojnë një skenë panoramike ku shfaqen barinj dhe udhëtarë me dhitë, lopët, gomarët dhe delet e tyre në një rrjedhë në një lumë.

Të dy pikturat së shpejti do të ekspozohen së bashku për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore në Alte Pinakothek në Mynih, sipas Bernd Ebert, kuratori kryesor i muzeut të pikturave baroke holandeze dhe gjermane.

Ka dalë nga shtypi romani “Eskadronët e vdekjes”, i autorit Bardhyl Mahmuti.

Në “Eskadronët e vdekjes” autori gërsheton teknikën e romanit historik dhe kronikës si gjini letrare, të cilat i mundësuan t’i ofrojë lexuesit një pjesë të tragjedisë njerëzore që përjetuan shqiptarët gjatë zbatimit të politikës së gjenocidit të shtetit serb në Kosovë.

Romani bazohet në rrëfime krejtësisht të vërteta dhe pasqyron në mënyrë të shkëlqyer një sintezë të praktikave që përdorte regjimi i Sllobodan Millosheviqit edhe ndaj kundërshtarëve politikë serbë.

Qendra “Gjenocidi në Kosovë – Plagë e Hapur” vendosi të botojë këtë roman më 15 janar 2021, në ditën për të cilën Kuvendi i Kosovës ka vendosur të jetë dita e përkujtimit të gjenocidit ndaj shqiptarëve.

Në veçanti falënderojmë mbështetësit e këtij projekti, falë ndihmave financiare të të cilëve romani u botua në gjuhën shqipe dhe është përkthyer në gjuhën angleze.
Siç jemi zotuar, botimi i romanit me lidhje të veçantë dhe me dedikim ka filluar t’u dërgohet mbështetësve të projektit tonë dhe shpresojmë që, përkundër vështirësive të shkaktuara në shërbimet postare nga masat kundër pandemisë, libri t’u shkojë përpara datës 15 janar, kur libri shpërndahet nëpër librari.

Shkrimtari Ismail Kadare është nderuar nga Franca me titullin e lartë “Oficer i Madh i Legjionit te Nderit”.

Lajmi bëhet me dije nga deputetja Mirela Kumbaro.

“Ismail Kadare, Oficer i Madh i Legjionit te Nderit! Ka vetem 250 te tille sot ne France. Nuk mund te fillonte me mire ky vit 2020! Me dekret te posaçem te Presidentit te Frances Emmanuel Macron, shkrimtari yne, pasi fitoi titullin prestigjioz “Komandant i Legjionit te Nderit” ne vitin 2016, shpallet sot “Grand Officier de la Legion d’Honneur”. Faleminderit Ismail. Merci la France”, shkruan Kumbaro.

Mira Kazhani tregon skandalet e Festivalit të RTSH-së: Alketa dhe Elvana kishin një dhomë ekskluzivisht më vete, Vejsiu u tradhtua nga Vera?

Që të shkojmë tek e vërteta e asaj ç’ka ka ndodhur mbrëmë në Festivalin e Këngës në RTSH duhet të hedhim dritë mbi disa fakte, të cilat ndihmojnë për të kuptuar.

Gjithçka nisi mbrëmë, me portretin dhe zërin që iu ngadalësua Alketa Vejsiut, e cila priste çdo gjë veç humbjes së Elvana Gjatës në festivalin ku një ditë me pas do e pranonte publikisht se ishte diçka mes të dyjave. Një fjalë e dhënë…

Ku e dimë ne që i dha fjalën?

Po të lexojmë me vëmendje statusin e sotshëm të producentes artistike të këtij festivali, Alketa Vejsiut, e kuptojmë.

Marrim fjalinë: “Elvana, faleminderit! Ti erdhe në këtë festival, sepse ti besove në vizionin tim”.

Vejsiu i drejtohet me nota apologjie Elvana Gjatës.

Vejsiu flet në numrin njëjës! Dhe flet për vizionin e saj!

Pra, ka pasur një premtim, një dhënie bese, një besim apriori tek juria, që si para dhe pas festivalit mbetet kosto e producentëve. Nëse thua juria ime e nderuar gjatë tre netëve, thuhet sërish e nderuar edhe nëse juria del që ka qenë e Vera Grabockës.

Që Alketa Vejsiu ishte një pro-Elvanë e tregoi edhe dhoma e zhveshjes në Pallatin e Kongreseve, ku nëse të gjithë ndanë të njëjtin ambient, për Vejsiun dhe Gjatën pati një dhomë ekskluzivisht më vete. Janë këto fakte që tregojnë se ‘tradhtia’ nuk ishte nga ana e Alketa Vejsiut, e cila nuk gabon pse ka parazgjedhur Elvana Gjatën.

Se këtu kish aleat një publik të tërë dhe prania e Britney Spears shqiptar (Elvanës) në një festival ishte prova e gjallë se çmimi s’kish garë dhe mos të bëjmë të paditurin. Alketa Vejsiu gabon kur veçon publikisht një këngëtar, sepse është ‘mama’ e festivalit dhe të paktën zyrtarisht i duhet dhënë e njëjta dashuri edhe atij që del i fundit. Gabon kur i hakërrehet jurisë. Këtë duhet ta bëjmë ne. Mjafton të mbledhësh dhe kuptohet ç’ka ndodhur.

A ka arsye të besojmë se Arilena është tradhtia e Grabockës ndaj bashkëpunëtores Vejsiu?

Arilena është një yll i dalë nga ‘X Factor’ dhe sot po të pyesë dikush për menaxherin e saj, që e thërrasin Popi, e kupton lehtë lidhjen e dyfishtë mes saj dhe regjisores Grabocka.

Si një ujkonjë e vjetër e festivaleve dhe garave, mund t’ia lejojmë vetes kalkulimin e Grabockës, e cila nuk e ka luftuar dëshirën e sinqertë të Vejsiut për futjen në festival të divës Elvana Gjata. Prania vetëm sa e rriti audiencën, madje në fund tregoi edhe ‘pavarësinë’ nga pazaret.

Një tjetër fakt tërheqës është futja e duarve në ndryshimin e rregullores së Festivalit të RTSH-së. Për herë të parë i çelet rrugë këtë vit kantautorëve të huaj, gjë që lejoi Darko Dimitrov, të talentuarit, për t’i bërë këngën Arilenës, madje edhe Erës. U lejuan me atë rast edhe dy këngë nga një tjetër kompozitor shqiptar si Adi Hila, për të krijuar një barazi.

Festivalin duam apo s’duam e bëri emri dhe klikimet e Elvanës dhe një Elvanë në Eurovizion, megjithë makinerinë dhe eksperiencën e saj, do ishte prezantim i fortë. Futja e Elvanës në këtë moshë në garë dhe gjithmonë larg festivaleve dhe garave, kishte motiv vetëm Eurovizionin.

Elvana e pati mbështetjen e publikut, jurisë ndërkombëtare, YouTube, Facebook, Instagram, të Alketës, edhe timen po deshët, por në fund ajo rezultoi vetëm dekori ideal për t’i dhënë fitoren e zhurmshme Arilenës, fitueses së pafajshme të një festivali të fajshëm.

Verbëri të ndahesh sot mes Elvanës dhe Arilenës.

Edhe diçka! Gjithmonë në lëmin e fakteve. Kurioz të bën edhe një fakt i fundit që Vejsiu e përplasi me aq emocion e krenari: 400 karriget e shtuara për herë të parë në festival, por që gjatë mbrëmjes prej tyre u thirr Arilena, Arilena…

Të tjerat, si u vesh Alketa, sa herë këndoi Alketa, cila e meritoi Elvana apo Arilena, janë rërë!

Para dy ditësh u mbajt nata finale e Festivalit të Këngës, ku fituese u shpall Arilena Ara me këngën ‘Shaj’.Ajo mori 67 pikë duke lënë pas Elvana Gjatën me 64 pikë.

Mirëpo, edhe në këtë festival u shfaqën parregullësi. Gjatë ditës së hënë, në rrjete sociale u publikuan listat e votimeve dhe u bë e qartë se kush kënd e kishte votuar. Në trupin gjykues prej tre anëtarësh nga ‘qielli’ pikën edhe dy anëtare tjera e që luajtën rol vendimtar në zgjedhjen e fituesit.

Ndërsa, disa ditë më parë prezantuesja e këtij festivali, Alketa Vejsiu kishte thënë se juria përbëhet vetëm nga tre anëtarë të huaj.

Disa ditë para se të publikoheshin këngët e 22 konkurrenteve në ‘Youtube’, prezantuesja Alketa Vejsiu kishte dhënë një intervistë në ‘RTSH’ ku flet lidhur me organizmin e ‘Festivalit të këngës’, këngëtarët dhe jurinë këtij edicioni, shkruan lajmi.net.

Në këtë intervistë ajo tregon se juria përbëhet nga tre anëtare të cilët vijnë nga ‘Eurovizioni’.

“Fitoren do e merr  ai që meriton, ai që ka performanecën ‘live’ më të mirë, materialet më të mira, dhe fituesi do zgjidhet nga juria prej 3 anëtarëve që është dërguar nga vet ‘Eurovizioni’”.

Por kështu nuk ndodhi ‘RTSH’ habiti publikun duke ia shtuar jurisë edhe dy anëtarë të tjerë, botuesen Rita Petro dhe muzikologen Mikale Minga.

Sot pas publikimit të pikëve të jurisë për 12 pjesëmarrësit në finalen e ‘Festivalit të këngës’ në opinionin publik kanë lindur debate të shumta, dhe të shumtë kanë qenë artistët që reaguan pas pikëve skandaloze që dy anëtarët e jurisë me origjinë shqiptare kishin dhënë për artistët, ku dukshëm ishte penalizuar Elvana Gjata.

Deri sa tre anëtarët e tjerë të jurisë të cilët ishin të dërguar nga ‘Eurovizion’ i dhanë pikët maksimale Elvanës, Rita Petro dhe Mikaele Minga i dhanë pikët minimale duke ia mohuar kështu fitoren Elvanës.

Nuk dihet se kush i solli këta dy emra në trupin gjykues, por edhe Rita edhe Mikaele me pikët e tyre ‘rrënuan’ votimin e jurisë ndërkombëtare, dhe kështu shkaktuan një ‘kaos’.

Dua të të rrëfej se çfarë më shtyu të krijoj, përse nuk kam ndjerë asnjëherë lodhje, të të rrëfej momentet kur kam qenë gati duke u shembur, dhe si jam ringritur në këmbë. Dua të ndaj me ty zjarrin që ende digjet në gjoksin tim, sepse më ka mbetur vetëm zëri për ta bërë të digjet. Sepse unë jam ende një skulptor. Unë jam zjarri

Kam arritur deri aty sa ta mendoj si Leonardo Da Vinçi, edhe pse nuk kemi rënë kurrë dakord, për asgjë. I pacipë dhe grindavec siç ishte, një ditë deklaroi në praninë time, se skulptura ishte punë për punëtorë të mermerit dhe muratorë, një praktikë mediokre dhe e papëlqyeshme, e mirë vetëm për të të mbushur me pluhur dhe lodhur gjymtyrët, ndërkohë që piktura, ajo po, është një zanat fisnik, që mjafton të lëvizësh penelin mbi një tryezë, për t’i dhënë jetë një kryevepre. Ndoshta nuk e kishte gabim …

Nuk do ta besosh, po nuk është hera e parë që mendoj të hedh tutje gjithçka. Të marr gdhendësit e mi e t’i hedh në Tevere. Të mbledh veglat e t’i hedh në  rrymat e lumit, në ishullin Tiberina. Të djeg gjithë skicat, sepse e di që tashmë nuk më mbetet më kohë dhe forca për të bërë skulptura.

Kam arritur deri aty sa ta mendoj si Leonardo Da Vinçi, edhe pse nuk kemi rënë kurrë dakord, për asgjë. I pacipë dhe grindavec siç ishte, një ditë deklaroi në praninë time, se skulptura ishte punë për punëtorë të mermerit dhe muratorë, një praktikë mediokre dhe e papëlqyeshme, e mirë vetëm për të të mbushur me pluhur dhe lodhur gjymtyrët, ndërkohë që piktura, ajo po, është një zanat fisnik, që mjafton të lëvizësh penelin mbi një tryezë, për t’i dhënë jetë një kryevepre.

Ndoshta nuk e kishte gabim.

Tani që kam mbërritur në të nëntëdhjetat, trupi im nuk i përgjigjet më shpërthimeve të mendjes. Kam kaq shumë ide të reja për t’i transformuar në statuja, por arrij t’i jap vetëm ndonjë goditje me çekiç asaj Pietà-së, që mbaj këtu në shtëpi në Romë, prej më shumë se dhjetë vitesh. Më ka hipur dëshira që ta rimarr dhe ta përfundoj. Nëse vjen të më takosh do të ta tregoj, edhe pse ende nuk ka përfunduar. Do të kuptosh se Maria nuk ka nevojë të mbajë trupin e Jezusit mbi këmbë, sepse biri është pothuaj pjesë e saj. I vdekur, rikthehet brenda barkut të nënës, i përthithur prej dashurisë së saj të pafund. Eshtë ajo që do të doja të më ndodhte mua, kur Zoti të më thërrasë. Në atë moment do të mundem më në fund të ndihem i mbrojtur, si një fëmijë që lëshohet në krahët e nënës. Një ndjesi që me zor e kujtoj. Nëna ime, gjyshja jote, Francesca di Neri – Zoti i dhëntë lavdi – vdiq kur unë isha vetëm 6 vjeç.

Dhe ndoshta jam i shtyrë pikërisht prej saj, që ndjej ende energjinë për të punuar nga agimi, deri natën vonë, me atë copë mermeri. Siç kam bërë për një jetë të tërë, do të isha i gatshëm të vishja sërish atë kapelë ku vendosja një qiri, për të bërë atë pakëz dritë të domosdoshme, që të më tregonte pikën e saktë ku të vendosja daltën dhe të modeloja figurat. Por më kot, pas pak minuutash më duhet të heq dorë dhe të lejoj që çdo gjest të mbetet i bllokuar në duart e mia, ndërkohë që sytë e shohin veprën të përfunduar, dhe koka shpërthen prej detajeve që duhet ët nxjerë përjashtë.

Eshtë irrituese.

Po të isha duke u marrë me një pikturë, do të mund të rrija ulur, me një tryezë të vockël në anë dhe një penel në dorë. Do të më duhej vetëm të merrja bojërat e përgatitura tashmë nga nxënësi im Antonio e do të punoja ashtu si di unë. Do të kënaqesha të punoja aq sa do të më lejonte drita e ditës, dhe me të rënë muzgu, do të mund të mbyllja studion të lija pas derën me aromë terpentinë dhe të lija pushim sytë. Por, është trupi që vendos se kur duhet të ndalem, sepse gishtërinjtë nuk përgjigjen më si do të doja, dhe ndjej çdo goditje çekiçi ë më kthehet mbi shpinë, a thua jam unë mermeri që duhet të punohet. Pluhuri që vdisja ta largoja nga hunda, me frymënxjerrje të forta që më dilnin nga gjoksi, tani zë vend në gojë dhe nuk çlirohem dot prej tij. Kollitem, kollitem dhe ai qëndron aty për orë të tëra, deri kur arrij ta kapërdij. Pas kësaj marr takëmet dhe godas sërish mermerin, por ndjej që lufta është e pabarabartë: tashmë, ai është më i fortë se unë.

Dje natën, i befasuar prej pagjumësisë që më parë e mbushja me punë, ndjeva nevojën që të kthehesha e të shihja Pietà-në time, që ndodhet në Shën Pjetër. Doja të prekja atë mermer, të butë e të ndriçuar, që kisha mundur ta zbus si një teshë, dhe poroz si lëkura. Një punë që zgjati me muaj, kur lënda ishte vënë në shërbimin tim. Por atëherë nuk kisha mbushur as 25 vjeç dhe nuk kishte gjë, që të më dukej e pamundur. Nuk kishte asnjë dallim mes trupit dhe mendjes: isha një rrjedhë energjie e pandalshme.

Pasi dola nga Macel de’ Corvi, u nisa drejt Ponte Sant’Angelo. Ajri ishte i lagësht dhe bënte ftohtë, siç ndodh gjithmonë këtu në shkurt. Nuk ishte nata më e mirë për të ecur nëpër rrugët e Romës. Drita e Hënës më lejonte të dalloja në çdo qoshe pallatesh, statujat e Virgjëreshës që më tregonin rrugën për të mbërritur në bazilikë. Herë pas here, drita e pishtarit të atyre që ktheheshin nga një dëfrim Karnevalesh më jepte zemër. Vija një këmbë pas tjetrës, duke bërë kudjes të mos ngecja.

Edhe pak dhe do të mbërrija në Shën Pjetër, nëse shiu nuk do të më kishte zënë në befasi. Kërkova strehë nën kolonat e Palazzo Massimo. Uji më depërtoi deri në kocka, flokët dhe mjekrra ishin bërë qullë. Ah, unë dhe vesi im i të mos marrit kurrë një kapelë, as edhe në dimër!

Krejt papritur, pashë të më afrohej një hije. “Mjeshtër, çfarë bën këtu? Eshtë natë, bie shi, ku po shkoni”? Ishte Tommaso Calcagni, një prej dishepujve të mi. “Dikush ju njohu dhe erdhi të më njoftojë. Po përse nuk më zgjuat? Eja, kthehemi në shtëpi”.

Nuk i dhashë shpjegime. “Tommaso, po nuk e di që unë nuk jam mirë në asnjë vend?” I humbur, u mbështeta në supin e tij dhe u ktheva me të, por me ritmin e hapave të mia. Kur u kthyem në shtëpi, e lashë të më thante dhe u ktheva në shtrat.

Nëse do i kisha thënë se çfarë më shtyu të dilja, nuk do të më kish kuptuar. “Përse nuk pritët mëngjesin? Do të kishim shkuar bashkë”, do të më kish thënë.

Por unë në jetë nuk kam pritur asnjëherë momentin më të përshtatshëm për të bërë diçka, nuk kam ditur kurrë të gjej kohën e duhur, duke riskuar gjithmonë që të dukem i rrëmbyer dhe i pangopur. Nuk e kam vrarë kurrë mendjen për opinionin që sjellja ime mund të nxiste tek të tjerët, kështu që më kanë marrë si sherrxhi, ziliqar, koprrac, oportunist, rebel… një përbindësh nën veshjen e një gjeniu.

Pas episodit të natës së kaluar, kam dëshirë vetëm të djeg gjithçka: skicat, letrat, mermerët që ende nuk kam përfunduar. Nëse nuk arrij të eci përpara me skulpturën, më mirë të shkatërroj gjithçka.

Leonardo, nipi im i dashur, kam nevojë që ti të vish në Romë sa më shpejt, sepse mund të mos përgjigjem dot për veten time. Duhet të përdor atë pak kohë që më ka mbetur për të gjetur kthjelltësi, përpara se zemërimi të më shtyjë të shkatërroj çdo gjurmë të veprës sime. Përveç trashëgimisë sime, dua të të bëj ruajtës të kujtimeve të mia. Dua të të rrëfej se çfarë më shtyu të krijoj, përse nuk kam ndjerë asnjëherë lodhje, të të rrëfej momentet kur kam qenë gati duke u shembur, dhe si jam ringritur në këmbë. Dua të ndaj me ty zjarrin që ende digjet në gjoksin tim, sepse më ka mbetur vetëm zëri për ta bërë të digjet. Sepse unë jam ende një skulptor. Unë jam zjarri.

Kjo pjesë është shkëputur nga libri: “Mikelanxhelo: unë jam zjarri”, me autor Kostantino Doracio – Në shqip nga bota.al