Nga Edi Rama -Dua të flas për Shengenin Rajonal, si një nga prioritetet tona dhe nuk e fsheh dot që më kanë lënduar shumë miq kosovarë, ndjekës të kësaj faqeje, as nuk mundem dot të rri pa ju thënë si fillim, se unë, për asnjë çmim, në asnjë rast dhe për asgjë në këtë botë, nuk e tradhtoj popullin tim, vendin tim, njerëzit e mi. Dhe kur unë them popullin tim, nuk kam parasysh vetëm popullin e Shqipërisë po edhe të Kosovës; kur them vendin tim, nuk kam parasysh vetëm Shqipërinë po edhe Kosovën; kur them njerëzit e mi, nuk kam parasysh vetëm shqiptarët në Shqipëri, po edhe shqiptarët në Kosovë.

Unë tradhtar, o motra e vëllezër nga Kosova? Po si, kur, pse dhe për cilën arsye tjetër në botë përveç arsyes së mosarsyes të atyre që nuk duan të dëgjojnë, nuk duan të lexojnë, nuk duan të kuptojnë të vërtetat e thjeshta të një procesi publik, transparent, politik e ndërkombëtar, të nisur këtu e pesë vjet më parë! Me sa duket të tjerët kanë një zotësi që unë nuk e kam dhe dinë ta luajnë me sukses publik, rolin për mua të neveritshëm të mëmëdhetarit të flaktë, të patriotit të përvëluar, të shqiptarit që digjet për flamur e vret për atdhe, thjesht sapo flitet për shkjaun.

E di që momenti është gjithnjë me ta, kur luhet me emocione e me rrena patriotike) dhe kur plagët e paharrueshme të së shkuarës, preken djallëzisht për të ndezur zjarrin verbues në sytë e njerëzve të prekur nga e shkuara tragjike. Por koha jo, kona nuk është me ta, koha është me të drejtën dhe me të vërtetat që mund të mbulohen apo të deformohen përkohësisht, po kurrësesi nuk mund të treten e të zhbëhen.

Shengeni Rajonal nuk është një Jugosllavi e re, siç thonë ata që nuk bëjnë dot as një qeveri me dy parti, në Kosovën që e duan aq shumë. Sepse mesa duket kur vjen puna tek bashkimi i forcave për ta qeverisur Kosovën, ndarja e karrigeve ka më shumë rëndësi se Kosova e mbetur në udhëkryq, pa strategji e pa qeveri. Po shyqyr që janë të bashkuar bukur mirë madje, pa dallim partie e madje edhe me do ustallarë në Tiranë, për ta hedhur Kosovën kundër “vëllaut të Vuqiqit” në Shqipëri, duke i’a prishur gjakun dhe errur sytë njerëzve në Kosovë, me dokrra patetike e me rrena patriotike. Shengeni Rajonal nuk është as një plan serb për të pushtuar ekonomikisht rajonin, siç thonë disa që Kosovën e kanë fushë për lojën e tyre politike, teksa Kosovës po i’a marrin fytyrën e po i’a tresin respektin në sytë e miqve të paçmueshëm amerikanë dhe europianë, pa të cilët shteti i Kosovës nuk do të kishte lindur dot kurrë. Çfarë mund të jetë më e dhimbshme, se sa t’i dëgjosh ata miq pazëvendësueshëm, të thonë se sot politikanët në Kosovë, dinë çka duan për vete, po nuk dinë çfarë duan për Kosovën!

Shengeni Rajonal nuk është jo e jo, mos e dhëntë kurrë Zoti i shqiptarëve, as ndonjë program a marrëveshje për të amnistuar krimet e regjimit gjakatar të Milosheviçit. Për të harruar Reçakun. Për të pafajësuar agresorin e djeshëm, e për të ndaluar betejën politike me Serbinë për pranimin e realitetit dhe njohjen e Kosovës shtet sovran. Kush i thotë këto e shumë poshtërsi të tjera të këtij rendi, ku hyn edhe poshtërsia e madhe që unë paskam dashur të ndaj Kosovën, ose është krejt i paaftë për ta çuar përpara me sukses betejën politike me Serbinë ose është krejt i nginjur me çka ka përfituar prej Kosovës dhe s’do më hiç, asnjë dhimbje koke për të ardhmen e popullit, se të vetën mbase e ka siguruar ndoshta për shtatë breza. Ose edhe të dyja bashkë ndërsa kush u beson atyre që e mbushin ajrin mes nesh, me këtë soj helmi patriotik, gabon.

Shengeni Rajonal është një domosdoshmëri historike sot, kur beteja jonë por jo vetëm e jona, shqiptarëve por krejt vendeve të këtij rajoni, është zgjerimi i hapësirës së lirisë së lëvizjes për njerëzit, mallrat, shërbimet e kapitalet. Veç ata që s’duan ta shohin a s’dinë të lexojnë, nuk e kuptojnë se Shengeni Rajonal është rruga e vetme për Shqipërinë e për Kosovën, që të thyejmë barrierën kufitare mesveti dhe të garantojmë liri të plotë lëvizjeje mes të dyja të shteteve, për njerëzit, për mallrat, shërbimet e kapitalet. Shengeni Rajonal nuk sjell asgjë të re në aspektin e marrëdhënieve politike mes Serbisë e Kosovës dhe as në aspektin e marrëdhënieve politike mes Shqipërisë e Serbisë, në raport me Kosovën. Qëndrimi ynë në këtë drejtim as ka lëvizur, as nuk lëviz. Ne jemi një dhe kemi të njëjtin qëndrim. Pikë.

Unë besoj fort se Shengeni Rajonal, jo vetëm nuk e dëmton Kosovën në betejën politike me Serbinë, për arritjen e një marrëveshje përfundimtare, të drejtë e të plotë për njohjen saj nga Serbia po përkundrazi, e ndihmon. Kush ndër zotërinjtë që i fryjnë këtij zjarri kundërshtie është kundër Shengenit Rajonal, sepse parasheh pasoja ekonomike negative për Shqipërinë e për Kosovën, thjesht nuk di çfarë flet. Ndërsa kush është kundër Shengenit Rajonal, për shkak të së shkuarës duhet pyetur se si e ndihmoka Kosovën, vetëpërjashtimi nga një nisëm që ka të paktën pesë vjet, që diskutohet dhe dakordësohet përgjatë procesit të Berlinit, ku Kosova ka qenë gjithnjë e pranishme në nivelin më të lartë e ka qenë gjithnjë dakord në tryezë?

Ne, Shqipëria, kemi arritur ta bindim Serbinë, po po, unë kam arritur ta bind Presidentin e Serbisë, që as të mos e kushtëzojë tryezën me asgjë që na ndan ne me Serbinë për Kosovën dhe që e ndan Kosovën me Serbinë, as të mos pretendojë që Shqipëria dhe Kosova, të mos e bëjnë marrëveshjen e lëvizjes së lirë të njerëzve e të mallrave në kufi, në rast se Kosova nuk pranon të bëjë të njëjtën gjë me Serbinë në të njëjtën kohë. Ditën që Serbia nuk do t’i qëndronte kësaj pike themelore, s’do kishte më tryezë ku Shqipëria të merrte pjesë për këtë proces.

Kjo do të thotë që Shengeni Rajonal na jep ne, Shqipërisë dhe Kosovës mundësinë të bëjmë atë që nuk e kemi bërë dot për vite të tëra, sepse jo vetëm Serbia, po as Uashingtoni e Brukseli nuk na e kanë lejuar kurrsesi, madje na janë hedhur në fyt sa herë e kemi përmendur: Hapjen e kufirit mes nesh dhe krijimin e një zone të vetme ekonomike. Tani ndjesë po nëse flasim me argumente e jo me emocione, unë ende nuk e kam dëgjuar një argument të vetëm racional kundër këtij projekti rajonal të mbështetur pa rezervë edhe nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Europian. Ashtu sikundër ende nuk e kam gjetur në historinë e post-konflikteve të përgjakshme, në Europë e nëpër botë, ndonjë rast kur arritja e paqes ka ardhur me retorikën e luftës e me të sjellurit si në luftë, vite të tëra pasi lufta ka mbaruar e armët i’a kanë lënë vendin politikës dhe diplomacisë.

Bashkimi Europian vitin e ardhshëm do të vendosë 1.2 miliardë euro në mbështetje të bashkëpunimit rajonal. Po edhe pa këtë, rritja e bashkëpunimit rajonal dhe pjesëmarrja e të dyja shteteve shqiptare në këtë dimension të ri bashkëpunimi, është një premisë më shumë që të rritet jo vetëm ekonomia e vendeve tona, por që të përmirësohet edhe klima e përgjithshme e të krijohen kushte më të favorshme për vetë dialogun mes Kosovës e Serbisë. Madje unë personalisht as nuk e dyshoj fare, se sa më shumë ne të përfshihemi, së bashku, Shqipëri e Kosovë, në dimensionin rajonal, aq më shumë fuqizojmë dimensionin e realitetit tonë ndërkombëtarisht edhe në sytë e Serbisë dhe aq më shumë ndihmojmë veten, në rrugën drejt njohjes së plotë e përfundimtare të Kosovës nga të gjithë.

Siç e thashë në fillim, ne nuk kemi kohë për të humbur në asnjë drejtim. Tërmeti ishte një shtysë e fortë për të gjithë ne, që të prodhojmë më shumë energji pozitive e të shpenzojmë më pak energji negative. Mundësitë janë të gjitha për t’u shfrytëzuar, jo për t’u humbur dhe asnjë mundësi për të zgjeruar rrugën e të ardhmes, nuk mund të humbet në emër të së shkuarës”, tha Rama.

Bedri Zenel Islami-Si duket, koalicioni aq i pritur deri më tani për qeverisjen e Kosovës, mes VV të prirë nga Albin Kurti dhe LDK-së së Isa Mustafës, do të ketë vështërsi të mëdha, të cilat , edhe pse duken se kanë të bëjnë thjeshtë me postin e presidentit, janë shumë më tepër se kaq.

Një koalicion që mund të krijohej , më shumë nga inati se nga arsyeja, nuk paska qenë edhe aq i lehtë. Probleme të mëdha, të vjetra e të reja, që ishin e janë mes tyre, po rizgjohen./

Mendimi politik i shpallur i Kurtit është ndryshe në dsa raste dhe e kundërt në shumë raste të tjera me mendimin politik të LDK-së.

Fillesat e dy forcave politike janë të ndryshme, devotshmëria është e ndryshme, sprova në pushtet është, po ashtu , e ndryshme.

VV është një forcë politike militante, ku janë në shumicë të rinjtë dhe shumë prej tyre vijnë nga familje me një traditë të njohur çlirimtare.

LDK është një forcë politike oportuniste, ku në shumicë ishin të ardhur nga Lidhja Komuniste e Kosovës dhe ku vizioni dhe idetë jan shndrruar në pazare politike.

Por, e gjitha është çështje e forcave politike, të cilat kishin përballë tyre një qeveri që duhej larguar dhe e larguan, por, si duket, pa mundur të formojnë një qeveri të veten.

Kurti paralajmëron, si është pritur , se qeverinë e re nuk e mandaton dhe as nuk e pret rrugëhapjen nga presidenti, por nga LDK-ja.

isa Mustafa i kthen përgjigjen ekuivoke, ” bëje qeverinë nëse ke numrat”, por votat nuk ka ndër mend të ia delegojë.

Presidenti i Kosovës, Thaçi, i bën ftesë dy herë në një ditë liderit që ka fizuar zgjedhjet dhe pritet të jetë shefi i qeverisë sëardhshme dhe , ai futet në lojë.

Njeriu që bëjnë sikur nuk e llogaritin dhe për vendin e të cilit duket se po prishen ujditë, e njeh lojën e filluar dhe, nuk do të habitesha, nëse pas murit të lojës, është vetë ai.

Kurti nuk mund të bëjë asgjë, as qeveri, as pushtet, as të realizojë idetë e tij , nëse kabineti i tij nuk kalon në parlamentin e Kosovës. Kështu si janë punët, nuk do të kalojë.

tre muaj pas votimeve figura e tij nuk është më e para…loja përtej saj ka ndikuar në imazh dhe kjo nuk po ndodh rastësisht.

Kërkesa e VV për numërimin e votave të ardhura nga Serbia , po ashtu, nuk është shenjë e mirë në mendimin politik të shqiptarëve të Kosovës. Duket si një shenjë kompromisi.

Nga ana tjetër, LDK-ja, e dyta, me një deputet më pak, e njeh lojën e Thaçit, se ka qenë vetë pjesë. I shton edhe lojën e saj që rrugë ka përtej Kosovës dhe bën bllokadën e saj.

VV tregoi një akt force – zgjodhi kryetarin e parlamentit. Konjufca është emër i mirë, babai i Glaukut, Sherif Konjufca është ndër atdhetarët e njohur në Kosovë, por kjo nuk do të thotë se ishte zgjidhja më e mirë e mundshme. I hap rrugë pazareve të tjera, po aq sa sjell në skenë presidentin. Jo më kot ai ftoi Kurtin për të nisur mandatimin. Në 15 ditë Kurti ose do të dështoj , ose do të bëjë lëshime të mëdha në krijimin e qeverisë.

Në rastin e parë do të jetë përsëri në opozitë.

Në rastin e dytë do të humbë shumë nga idealizmi i tij.

Të vjetrit thonin dikur: ” Mos e thaj burimin e vjetër, pa të nxjerrë ujë burimi i ri”.

Kurti i mbylli të gjithë rrugët e tjera, duke menduar se LDK ishte rrugë e mirë.

Është shpejt për t’u penduar, por më mirë tani se shumë më vonë.

Paternalizmi në politikë është i dëmshëm.

Njeriu që nuk e llogarit kundërshtarin e tij, shpejt do e kuptojë se ka nxituar.

Të gjithë po shpejtojnë drejt presidencës dhe, duke shpejtuar, harrojnë se njeriu që është atje, sa do i prapshtë të jetë, nuk e ka ndër mend të ikë pa e luajtur lojën e tij.

ATYRE QË U BËNË BAJAT duke sharë e mallkuar pa hesap këtu këto ditë, në emër të Kosovës sipas tyre, dy fjalë po u them:
Më së pari, sinqerisht uroj edhe për ju gëzuar Krishtlindjet e Vitin e Ri!
Ju kam ndjekur me keqardhje në rrekjen tuaj, për të më kryqëzuar si “tradhëtar”, “të shitur”, “bërllog”, madje “qen i keq” e bile edhe “djall” dhe çfarëdo tjetër gjuhës suaj, lëshuar pa fre i ka ardhur për mbarë. Faleminderit!
Tani një pyetje po ju bëj, si “vëllau i Vuqiqit”, juve o “atdhetarë”, që atdheun e dini në këto raste thikë në majë të gjuhës, për të prerë dhe mundësisht për të vrarë:
Si mendoni Ju, “vëllaut tim” serb i pëlqen më shumë që Kosova të vijë në tryezë a të mos vijë?
Ju’a them unë që mos lodheni ta mendoni: Të mos vijë fare!
Sepse duke mos ardhur në tryezë Kosova nuk flet dot, nuk dëgjohet dot, nuk ndikon dot dhe as nuk fiton dot asgjë! Ndërsa piskamat Tuaja ndaj meje, i dëgjoj unë jo ai! Madje askush tjetër, as Shtetet e Bashkuara e as Bashkimi Europian, që e mbështesin pa rezervë atë tryezë dhe e duan Kosovën bashkë me të gjithë në tryezë, nuk i dëgjojnë ato piskama dhe hiç aspak mirë nuk mendojnë për mungesën e Kosovës.
Mua mallkimet e ofendimet Tuaja, sado Ju të hidheni përpjetë, nuk më bëjnë dot as tradhëtar e as Esat Pashë, ashtu sikundër lëvdatat e komplimentat në raste të tjera, nuk më bëjnë hiç asfare, as hero e as Ismail Qemal! Unë nuk isha hero kur shkova në Beograd dhe e thashë mu në Pallatin e Serbisë, shqip, atë që mendoja e që mendoj sot e gjithë ditën për Kosovën. Kosova është shtet sovran dhe Serbia duhet ta njohë si shtet, sepse është edhe në të mirën e saj të çlirohet nga fantazmat e të shkuarës. Pikë!
Kur u nisa atëherë për Beograd nuk latë fjalë të ulët pa më thënë. Kur u ktheva nga Beogradi, nuk latë lëvdatë të tepërt pa më dhënë. Po për mua ishte njësoj, sepse unë isha i njëjti edhe kur shkova edhe kur u ktheva, siç jam edhe sot. E njësoj si atëherë edhe sot, unë bëj atë që kam bindje se është e drejtë për vendin e për kombin tonë. Thjesht si shqiptar jo si hero, as si tradhëtar jo e jo!
Lëvdatat e sharjet e rastit, nga një vesh më hyjnë e nga tjetri më dalin të them të drejtën. Jam mësuar me to dhe e di mirë që koha dhe historia nuk lexojnë gazeta e portale, as nuk ndikohen nga analistë e nga rrjete sociale. Dhe koha e historia do të flasin nesër drejtë, e do t’u japin hakun të drejtëve dhe të shtrembërve të sotëm. Të tjerat janë llafe të sotme që i merr era e nesërme.

Deri dje, pa u hapur ky proces që sharjet, mallkimet e fabrikimet harrojeni se e ndalin, Shqipëria dhe Kosova s’kishin asnjë shans që ta hapnin kufirin mes tyre. Zero! Sot kjo është një mundësi reale pikërisht sepse edhe “vëllau serb”, siç e quani ju Presidentin e Serbisë, kur kujtoni se po më qëlloni për vdekje me gjuhën e bërë thikë, e ka pranuar lirinë e lëvizjes së njerëzve në rajon si një prej qëllimeve madhore të tryezës. Pa kushte! Që do të thotë se kur ne të hapim kufirin mes Shqipërisë e Kosovës, nuk ngrihet dot as ai dhe as kushdoqoftë tjetër, të verë kujën për rrezikun e “Shqipërisë së madhe”.

Kur të krijohet qeveria e re e Kosovës dhe të ulemi në tryezë për të vijuar bashkëpunimin, tash po e shihni vetë çka sot po ju’a shpjegoj e rishpjegoj më kot, duke marrë mbrapsht ato që hidhni mbi mua kot më kot. Dhe kur Kosova, herët a vonë, të ulet nesër njësoj si Shqipëria në atë tryezë, se s’ka kah shkon tjetër përveçse nga e ardhmja, bashkë me Shqipërinë, tash e shohim kush ka të drejtë, unë apo ju.
Sot e lemë me kaq, se është ditë Krishtlindjesh dhe po e mbyll me një përqafim për të gjithë ju nga unë, që vëllazërisht ju uroj çdo të mirë me këdo ju do zemra, e sa më shumë dritë në shpirt e në mendje secilit prej jush, për veten e për Kosovën dhe krejt kombin tonë natyrisht

Nga Enver Robeli-Kryetari i Serbisë Aleksandër Vuçic mund të ketë mbetur i kënaqur me qëndrimin e tij të sotshëm në Shqipëri. Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ia hapi atij portat për të marrë pjesë në të ashtuquajturin samit i liderëve të Ballkanit perëndimor. Vuçic dukej si politikan që ia do të mirën rajonit, ndërsa Edi Rama merrej rend me rend me politikanët e Kosovës – njërin e quante gënjeshtar, tjetrin hipokrit, një tjetër të pasinqertë e kështu me radhë. Mungoi vetëm edhe ndonjë sharje me nënë.

Vuçic nuk kishte nevojë të fliste fare. Rama po grindej edhe me gazetarët shqiptarë në përpjekje për të mbrojtur një samit, i cili u mbajt pa asnjë arsye urgjente. Vuçiqi e luajti rolin e «njeriut të paqes», ndërsa mikpritësi i tij qortonte si problematikë politikanët e Kosovës. Lehtësia me të cilën u amnistua Vuçici ishte e padurueshme, por jo aq e papritur.

Politikanët me tendenca autoritare shpesh arrijnë në një pikë kur nuk dëgjojnë asnjë kritikë, sado e bazuar të jetë ajo. Edi Rama i është afruar kësaj pike. Terrenin e ka ende të hapur. Sepse opozita shqiptare pothuaj nuk ekziston. Sepse Partia Socialiste është një turmë që i bën amin liderit, pa guxuar ta kundërshtojë. Mediat? Tepër të pafuqishme për të pasur ndikim në opinionin e gjerë.

Është e paimagjinueshme që Vuçic të flasë për politikanët serbë jashtë Serbisë ashtu siç foli Edi Rama për politikanët e Kosovës. Për ndonjërin prej tyre ai mund të ketë edhe të drejtë, por konfliktet me politikanët në Kosovë kryeministri i Shqipërisë nuk duhet t’i thellojë për të mbrojtur një takim me Vuçicin. Është bukur cinike që kryetarit të Serbisë t’i jepet mundësia që Tiranën e Durrësin t’i shfrytëzojë si arenë për t’u dukur si politikan që investon në pajtimin dhe bashkëpunimin rajonal.

Si aktor i paskrupullt dhe popullist i rryer Vuçici tha se qeveria e tij do të ndajë edhe mjete financiare për të përkrahur të prekurit nga tërmeti në Shqipëri. Në Durrës kryetari i Serbisë – falë naivitetit apo budallallëkut të qeverisë së Tiranës – tregoi fytyrën e tij «humaniste» – vetëm pak ditë pasi ishte tallur me shqiptarët e masakruar nga qeveria, ministër i së cilës ka qenë Vuçic në fund të viteve ‘90.

Këto mund t’i duken Ramës gjëra krejtësisht minore, por në të vërtetë janë zhvillime shqetësuese, sepse shpalosin mungesën e një koordinimi politik mes Tiranës dhe Prishtinës, që tashmë ka një traditë të neveritshme.

Nuk mund ta quash patetike një gazetare që kujton faktin se Serbia ka vrarë mijëra civilë shqiptarë të Kosovës dhe për këto krime nuk janë dënuar as një për qind e fajtorëve. E kaluara e përgjakshme nuk mund të shikohet si kapitull i mërzitshëm që po na e zë rrugën për t’u miqësuar me serbët dhe për të bashkëpunuar me ta.

Po, pse jo bashkëpunim në shumë fusha, por ky bashkëpunim nuk mund të bëhet duke u shtirur sikur nuk ka ndodhur asgjë. E keqja e nismës për të ashtuquajturin «mini-Schengen ballkanik» është se Serbisë i jepet shansi të prezantohet si faktor stabiliteti, ndërkohë që është shteti që e destabilizon Ballkanin qe 30 vjet – në Bosnjë përmes nacionalistëve serbë, në Kosovë përmes një partie që e ka themeluar vetë dhe përmes grupeve kriminale dhe parapolitike, në Maqedoninë e Veriut përmes agjentëve (a nuk ishte një agjent serb këmbë e krye në parlamentin maqedonas kur bandat e Nikolla Gruevskit rrahën e përgjakën politikanë maqedonas dhe shqiptarë?)

Distanca që mban Mali i Zi me Serbinë edhe në nismën e «mini-Schengenit ballkanik» ka të bëjë me rolin destruktiv të Serbisë në Mal të Zi. Në tetor 2016 një grup kriminelësh serbë (me gjasë të dirigjuar nga shërbimet ruse) u futën në Mal të Zi për të rrëzuar me dhunë pushtetin legjitimin dhe për të vrarë liderin malazez Millo Gjukanoviq. Kisha Ortodokse Serbe në mënyrë konsekuente mohon identitetin malazez.

Edi Rama me gjasë beson se duke u shtirur se po angazhohet për bashkëpunim rajonal do t’ia zbusë zemrën presidentit francez Emmanuel Macron dhe bisedimet për anëtarësimin e Shqipërisë në BE do të nisin së shpejti. Ky është një kalkulim i gabuar, sepse për aq kohë sa Shqipëria mbetet shtet i pakonsoliduar, me politikanë që më shumë polarizojnë dhe shkatërrojnë e vjedhin pothuaj çdo gjë se sa që ndërtojnë, rrugën e Tiranës drejt Europës nuk e hapin samitet e shpifura në Novi Sad, Ohër apo Durrës.

Për aq kohë sa nga Shqipëria ikin oficerë të lartë policie, sepse kanë denoncuar baronët e drogës të lidhur me politikanë socialistë dhe për aq kohë sa deputetë socialistë marrin guximin të kërcënojnë hapur denoncuesit e krimeve të regjimit komunist, për aq kohë sa shërbëtorët e diktaturës ndihen të sigurt dhe madje avancohen në funksione, Shqipëria do ta ketë të vështirë të ndryshojë imazhin e saj në Europën Perëndimore.

Këtu Shqipërinë nuk e shpëton as Vuçici. As planet për lirinë e lëvizjes së lirë të njerëzve, kapitalit, mallrave dhe shërbimeve nga Serbia në Shqipëri dhe anasjelltas. Vuçic tha se në të ardhmen shqiptarët mund të punojnë në Serbi. Shumë mirë.

A do t’u digjen punëtoritë apo dyqanet atyre shqiptarëve që do vijnë në Serbi falë largpamësisë politike e ekonomike të Ramës dhe Vuçicit? Apo ndoshta do të goditen si shqiptarët e Kosovës e Maqedonisë që kanë biznese në Serbi dhe sa herë që ka ndonjë dalldi nacionaliste, ata duhet të struken diku për të shpëtuar kokën nga grupet radikale të afërta me Vuçicin.

Në mediat sociale Edi Rama tani është tradhtari i ditës. Në kacafytjet ndërshqiptare, siç dihet, nuk ka masë. Pa i minimizuar gabimet e Ramës, sepse ato janë të mëdha, megjithatë kritikat nga Kosova në adresë të tij shpeshherë janë hipokrite.

Politikanë të Kosovës të nivelit më të lartë janë takuar me Vuçicin jo vetëm në Bruksel, por edhe në festa krejtësisht private në shumë kryeqytete të Europës. Raporti mes Hashim Thaçit dhe Aleksandër Vuçicit është më i ngushtë se ai mes Ramës dhe Vuçicit.

Në vitin 2013 marrëveshja me Serbinë në parlamentin e Kosovës është miratuar nga 89 deputetë. Kosova, siç dihet, ka pranuar që shtetasit e saj nëpër Serbi të lëvizin me letërnjoftim, sepse pasaporta ia acaron nervat policit serb – për këtë kapitullim nuk mund të akuzohet Edi Rama. As për pranimin e bashkësisë së komunave serbe, të shpallur pastaj si antikushtetuese.

Nuk ka faj Edi Rama as për qeverisjen e keqe të Kosovës. Dikur ka qenë në modë afrimi me Serbinë. Vraponin njerëzit e PDK-së me kërthi në krah për të dalë në fotografi me politikanë të Serbisë. Vraponin komandantë për të takuar njerëz të Vuçicit, të cilët janë shefa të nëntokës në veri të Kosovës. Figura të cirkut politik të Kosovës takoheshin me njerëzit e Vuçicit nëpër jahte. E te cirku i jahtit janë bashkë pastaj të gjithë: Thaçi, Rama, Haradinaj e plot e përplot të tjerë.

Imer Mushkolaj– vend se të ndihet keq për gjithë çfarë ka bërë në qeverisje – kryesisht bashkë me PDK’në, LDK po sillet si fituese absolute e zgjedhjeve dhe si të mos kishte qenë asnjëherë në pushtet. Pazaret si ato me Hashim Thaçin, tash po provon t’i bëjë me Albin Kurtin. Gjithçka po kushtëzon me karrigen e presidentit. Ata që veten e quajnë institucionalistë, po sillen si tygjarë politikë.

Lidhja Demokratike e Kosovës vazhdon të sillet si fituese e zgjedhjeve, pavarësisht se ka pësuar humbje. Zyrtarët e saj në paraqitjet publike vështirë pranojnë të kenë humbur dhe zakonisht thonë se janë partia e dytë, me një deputet më pak se Lëvizja Vetëvendosje. Madje shfaqen aq arrogantë në arsyetimet e tyre në raport me arritjen e koalicionit qeverisës, sa të krijohet përshtypja se janë fitues absolutë dhe se asnjëherë më parë nuk kanë qenë në pushtet.

Po të ishte parti normale dhe institucionaliste, siç ka dëshirë të vetëquhet, po të ishin zyrtarët e saj të ndërgjegjshëm, do të duhej të reflektonin dhe të paktën të merrnin përgjegjësinë për qeverisjen e partisë ndër vite.

Po të ishte parti e përgjegjshme, disave prej zyrtarëve të saj do të duhej t’iu vinte turp se në çfarë gjendje e kanë sjellë vendin duke bashkëqeverisur me PDK’në, duke e kapur shtetin sipas marrëveshjes për ndarjen e pushtetit.

Po të ishte parti institucionaliste nuk do të bllokonte krijimin e institucioneve të reja, Kuvendit e Qeverisë, me kushtëzimin për karrigen e presidentit, vetëm se dikujt iu ka tekë të akomodohet në të pas Hashim Thaçit.

E kushtëzimi për presidentin nuk përmendej para zgjedhjeve, e as menjëherë pas tyre. Kandidatja e LDK’së për kryeministre dhe nënkryetarja e partisë, Vjosa Osmani, deklaronte publikisht dhe me kompetencë para zgjedhjeve se posti i presidentit nuk do të duhej të bëhej pjesë e pazareve ndërmjet partive. Isa Mustafa, ndërkaq, pas zgjedhjeve thoshte se arritjen e marrëveshjes për koalicion nuk do ta kushtëzonte me postin e presidentit. Por gjithçka ndryshoi më pas. LDK kushtëzon krijimin e koalicionit qeveritar pikërisht me këtë post. As parimore as e ndershme – nëse ende ka parime e ndershmëri në politikë. Përvoja ndër vite ka treguar se LDK’ja nuk i ka asnjërën nga to.

* * *

Mund ta kuptoj dëshirën e Isa Mustafës dhe kujtdoqoftë tjetër për të synuar postin e presidentit. Mund të jetë edhe legjitime. Por nuk mund ta kuptoj as Mustafën dhe askënd tjetër që të bllokojë marrëveshjen e koalicionit me kushtëzimin për të marrë këtë post.

Më 6 tetor qytetarët kanë votuar për përbërjen e re të Kuvendit, që më pas zgjedh qeverinë. Ata nuk e kanë dhënë votën për president. Është e pafalshme që vendi të futet në krizë politike, për

shkak se një parti dëshiron të akomodojë në një pozitë, pas një viti e gjysmë, kryetarin ose ndonjë zyrtar tjetër të saj.

Vetëm tash pasi i ka humbur zgjedhjet, edhe pse po sillet si fituese, LDK’së i ka ardhë ndërmend se nuk paska besim të mjaftueshëm ndërmjet saj dhe Vetëvendosjes. Nëse është kështu, pse atëherë para zgjedhjeve kjo parti deklaronte se do të bënte koalicion vetëm me Vetëvedosjen. Në emër të këtij premtimi mori edhe vota. Nëse ka munguar besimi i ndërsjellë para zgjedhjeve, atëherë LDK nuk është dashur të jep premtime të tilla.

Kushtëzimet e LDK’së tash mund ta humbin edhe atë pak besim që ekziston ndërmjet dy partive. Por, nëse partitë duan zgjidhje të situatës së krijuar, ajo mund të arrihet. E rëndësishme është të krijohen Kuvendi dhe Qeveria. Mund ta arrijnë ujdi edhe për presidentin pastaj, por jo kjo çështje të bllokojë arritjen e marrëveshjes.

Por LDK, si e rryer ndër vite me pazare të tilla, dëshiron ta rezervojë ulësen e presidentit, edhe pse nuk është e sigurt se më 2021 do të mund t’i sigurojë votat për ta zgjedhur atë.

* * *

Zyrtarët e LDK’së bëhen nervozë kur ua përmend të kaluarën. Zakonisht thonë se duhet shikuar përpara. Por LDK’së duhet përmendur sa më shpesh të kaluarën, sepse është kjo parti përgjegjëse, thuajse sa PDK’ja, për situatën në të cilën gjendet vendi.

Është kjo parti që ndër vite ka fituar vota duke u viktimizuar, duke akuzuar SHIK’un për plot të zeza, edhe për vrasjen e zyrtarëve të vet, e pastaj duke e zgjedhur ish-shefin e SHIK’ut kryeparlamentar e Hashim Thaçin president.

Siç e ka bërë pazarin me Thaçin, Isa Mustafa po provon ta bëjë pazarin edhe me Kurtin. Pazar që e nxori në tavolinë atëherë kur thuajse ishte e kryer puna e koalicionit.

Për mosarritjen eventuale të marrëveshjes përgjegjësinë nuk e ka vetëm Vetëvendosja, por edhe LDK’ja e cila elektoratit të vet i ka premtuar se do të bëjë koalicion me këtë parti. Përndryshe, më parimore dhe më e ndershme do të ishte të thoshte se nëse nuk fiton, do të mbetej në opozitë. Por LDK’ja nuk i ka asnjërin nga këto virtyte. Shfaqet edhe humbëse, edhe krenare.