Akademija e Shkencave e Serbis-Kosova nuk është e jona
Deklarata e kreut të Akademisë së Serbisë se “Kosova nuk është e jona” ka nxitur reagime të shumta në Beograd. Megjithatë pavarësisht sulmeve drejt Kosiq, Bordi Ekzekutiv i kanë dhënë mbështetje kreut të Akademisë që të vazhdojë punën tutje.
“E drejta për mendim personal, si dhe shprehja e tij, nuk mund t’i mohohet askujt”, thuhet në njoftimin e Bordit Ekzekutiv të Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve, në të cilën theksohet se shumica dërrmuese e akademikëve “japin mbështetje të plotë për Kryesinë dhe Bordin Ekzekutiv të Akademisë”, përfshirë kryetarin Vladimir Kostiq, i cili tha se “Kosova s’është Serbi”, transmeton Gazeta Express.
Bordi Ekzekutiv i Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve njoftoi se “në mes të sulmit ndaj kryetarit dhe anëtarëve individualë të Akademisë, organeve të saj drejtuese, si dhe Akademisë Serbe e Shkencave dhe Arteve si tërësi, të cilat këto ditë kanë pushtuar publikun, shumica dërrmuese e anëtarëve të Akademisë ndjejnë nevojën për të lajmëruar në departamentet e tyre lidhur me këtë rast”.
“Tekstet që pothuajse të gjitha departamentet i dërguan zyrtarisht Kryesisë dhe Bordit Ekzekutiv, dhe në disa raste të gjithë anëtarëve të Akademisë, janë të ndryshme në përmbajtje dhe ton, por emëruesit e tyre të përbashkët janë: 1. e drejta për mendim personal dhe shprehje, dhe 2. se është e papërshtatshme dhe e papranueshme t’u bësh thirrje anëtarëve të Akademisë të deklarojnë individualisht mbi parimin ‘po ose jo’ për pyetjen e shtruar nga vetë propozuesi i procedurës, por edhe për shkak të shoqatave të njohura politike dhe historike që ngre një kërkesë të tillë”, thuhet në një deklaratë nga Akademia.
Në deklaratë thuhet, ndër të tjera, se anëtarët e Akademisë për shumë vite ishin “plotësisht të lirë të shpreheshin në lidhje me problemin e Kosovës në mënyra të ndryshme”.
Bordi Ekzekutiv i SANU vëren se “shumica dërrmuese e akademikëve i kanë dhënë mbështetjen e tyre qartë Presidencës, Bordit Ekzekutiv dhe Presidentit të SANU për të vazhduar me punën e tyre”.
“Shkalla e kësaj mbështetje në mënyrë të konsiderueshme ngre kërkesat për veprim edhe më të përgjegjshëm, por gjithashtu tregon se atmosfera e krijuar në publik është e papranueshme që problemi i Kosovës është thyer kryesisht në Akademi, e cila duket se bëhet një paradigmë për gjithë këtë problem. Kjo thjesht nuk është e vërtetë: ky është një problem që as nuk u krijua me pjesëmarrjen e Akademisë, që as nuk u ftua ndonjëherë zyrtarisht të marrë pjesë në zgjidhjen e tij. Akademia nuk ka as mundësi zyrtare dhe as autorizime për ta bërë këtë”, thuhet në njoftimin e Bordit Ekzekutiv të Akademisë serbe.
Bordi Ekzekutiv i Akademisë së Serbisë thekson se “Akademia si institucion, duke përfshirë shumicën e instituteve të tij, për dekada, madje edhe sot, ofron dhe ofron materiale të mbledhura dhe të hulumtuara, kryesisht të dixhitalizuara, boton të dhëna, mendime dhe analiza bazuar në të vërtetën shkencore dhe artistike”.
Ky reagim vjen pas deklaratave të mëparshme të kryeakademikut serb, Vladimir Kostiq i cili kishte thënë s “dikush duhet t’u thotë këtyre njerëzve se Kosova nuk është më de facto ose de jure në duart tona” dhe se në këtë moment, “e vetmja mençuri politike është se si ta lësh Kosovën me dinjitet”.
Një grup prej 93 të quajtur intelektualë serbë i kishin dërguar një letër të hapur Akademisë serbe të Shkencave dhe Arteve duke kërkuar që kryetari i saj, Vladimir Kostiq të jepte dorëheqje lidhur me deklaratat e tij se “Kosova s’ka qenë dhe s’do të jetë e jona”.
Por në rrjedhën e kritikave e sulmeve të ashpra në drejtim të Kostiqit, atij i kishte dalë në krah politikani serb, Nebojsha Zelenoviq.
“Unë mbështes propozimin e kryetarit të Akademisë, Vladimir Kostiq, për fillimin e një debati serioz dhe efektiv për Kosovën. Kërkesa që Kostiq të largohet nga kreu i Akademisë është, në thelb, një ftesë për të shpëtuar nga realiteti dhe për t’iu dorëzuar fatit, të cilën nuk do ta ndikojmë” kishte shkruar Zelenoviq në Twitter.
Së fundmi, edhe historiani i njohur serb, Milan Protiq i doli në mbrojtje kryeakademikut serb, duke thënë se Kosova është e pavarur, pavarësisht nga fakti se nuk ka njohje të tërësishme ndërkombëtare e as vend në disa prej organizatave ndërkombëtare.