Vrima e famshme blu e Belizes duket mbresëlënëse nga ajri. Pas një ekspedite të re nënujore tani e dimë se si duket në fund.

Një ekip ndërkombëtar kohë më parë përfundoi një ekspeditë historike në fund të vrimës më të madhe blu në botë.

Vrima nënujore në det në bregun e Belize ka një gjerësi prej rreth 300 metrash dhe një thellësi prej 124 metrash dhe njifet me emrin e saj, “The Great Blue Hole”.

Nga koha e zbulimit nga ana e biollogut detar Jacques Cousteau, i cili e bëri të njoftur në krejt botën në vitin 1971, ka qen një atrakcion i madh për zhytësit e gjithë botës.Mirëpo misteri i madh i vrimës blu ka vazhduar, pasi pjesët e mëdha të thellësisë së errët të vrimës kanë mbetur të paeksploruara deri më tani.

Në ekspeditën e fundit nënujore, shkencëtarët kanë përfunduar zhytjet e para me një nëndetëse deri në fund të vrimës.

Gjatë tre javëve në nëntor dhe dhjetor, ekipi kreu zhytje të përditshme në të gjitha anët e vrimës së madhe për të eksploruar dhe hulumtuar, se cka fshefet në fund të vrimës.

Zbulon shenja të evolucionit të Tokës
Në të vërtetë, ‘The Big Blue Hole’ në Belize ishte dhjetëra mijëra vjet më parë një shpellë në tokë.
Por me kalimin e kohës me ritjen e nivelit të ujit të oqeanit , vrima ishte e mbushur me ujë, dhe sot ajo është pjesë e një atrakcioni turistik në Belize, e cila ka qenë në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s që nga viti 1996.


Këtu është ‘The Big Hole Blue’.

Mbushja e vrimës ka ndodhur në katër shtresa, gjë që ka çuar në formimin e të ashtuquajturave “tarraca” në nivele të ndryshme dhe me shpella me stalaktite, përbërja minerale e të cilave mund t’u japë hulumtuesve njohuri për zhvillimin e Tokës gjatë periudhës.

Nëndetësia shihet këtu pranë disa prej stalaktiteve të mëdha në një shpellë të thellë poshtë vrimës.

Sipërfaqja e njërit prej stalaktiteve nga afër

Është një pamje interesante për tu kthyer mbrapa në kohë, sepse mund të shihen stalakmitet të cilët formohen vetëm nëse shtrihen mbi ujë. Pra, ata u formuan shumë mijëra vjet më parë, para se vrima të mbushej. Është me të vërtetë një pamje e pabesueshme, thotë Bryan Price.

Sipas studiuesve të Aquatica, shtresat e ndryshme të vrimës tregojnë se niveli i ujit në oqeane nuk rritet gradualisht, por niveli i ujit , në
një shekull të vetëm mund të rritet në mënyrë dramatike deri në 30 metra dhe pastaj të ketë një stabilitet për një periudhë prej mijëra vjetësh përpara se të rritet përsëri.

Gjurmët e gjetura në fund të vrimës nuk mund të identifikohen
Disa nga stalaktitet që janë gjetur afër fundit të vrimës, sipas studiuesve,
deri më tani, është hera e parë që janë regjistruar gjurmë poshtë vrimës.
Më parë zhytësit kanë dokumentuar copëza të shkëmbinjve, të shkrirë në shpellat më të larta të vrimës.

Nga rreth 90 metra poshtë vrimës gjithçka mbulohet nga errësia dhe drita e fundit nga sipërfaqja humbet në erësirë.. Këtu pajisjet sonare erdhën në ndihmë dhe ndihmuan ekspeditën për të sqaruar detajet e thellësisë.

Në fund të vrimës, uji është tërësisht pa oksigjen dhe ka përqendrime të larta të sulfurit të hidrogjenit. Këtu nuk ka jetë.

Në pjesën e poshtme të vrimës, ka qymyr të zi, dhe të gjitha dritat dhe oksigjeni mbahen jashtë.

Por studiuesit gjetën gjurmë në pjesën më të thellë të vrimës, të cilat ende nuk janë të identifikuar, dhe sipas shkencëtarve , nuk duhet të ishin aty. Sipas Bryan Price “është njëjtë sikurse me shku në Hënë dhe me hasë në gjurmë të këmbëve të cilët nuk duhet të ishin aty “

Ne ton ton ton kalb kalb kalb kalb kalb kalb kalb kalb Por thjesht nuk kishte kuptim. Nuk kishte asgjë të përshtatshme, shpjegon një ne TV 2.

Hulumtuesit gjithashtu kanë prova të aktivit të njeriut në pjesën e poshtme të vrimës. Më pas, të paktën një është gjetur në plastikë, e cila është shumë e mbeturinave ishte e kufizuar.

Ne spekulonim nëse gjurmët mund të ishin mbetjet e një kafshe që ishte tërhequr në pjesën e poshtme duke u përpjekur të dal jashtë, ose nëse ato mund të kishin rënë nga sipërfaqja dhe ishin rotulluar aty. Por thjesht nuk jepnin kuptim. Nuk ishte as njëra dhe as tjetra, shpjegon ai.

Hulumtuesit gjithashtu hasën në prova të aktivitetit njerëzor në pjesën e poshtme të vrimës. Ndër të tjera, ata gjetën gjurmë notuesish dhe shishe plastike, edhe pse grumbullimi i mbeturinave aty ka qenë e kufizuar.

Ata gjithashtu gjetën një aparat fotografik të humbur GoPro që arritën ta nxjerin nga aty dhe të rimarrin imazhet, nga të cilat tani po punojnë për tu kthyer tek pronari.

Përktheu dhe përshtati Adnan Aliti- rtvzeri.com