Në mes të kryeqytetit të Serbisë, Beogradit, gjenden mbetjet e shtabit ushtarak të bombarduar të ish-Jugosllavisë.

Rrënojat kanë qenë kryesisht të paprekura që nga bombardimi i qytetit nga NATO në 1999, por kjo mund të ndryshojë së shpejti.

Një projekt në shkallë të gjerë planifikon të prishë ndërtesën historike dhe ta zëvendësojë atë me një kompleks ndërtesash moderne me një hotel, apartamente luksoze, zyra dhe një muze.

Në krye të planeve janë Jared Kushner, dhëndri i ish-presidentit amerikan Donald Trump dhe Richard Grenell, një ish-diplomat nga koha e Trump.

– Transformimi i tij nga një pikëllim në një pikë referimi që do të krijojë vende pune dhe të ardhura për qytetin është diçka në të cilën është emocionuese të përfshihesh, ka deklaruar vetë Kushner për New York Post .

Por jo të gjithë e shohin kështu.

Planet e ndërtimit kanë zemëruar një pjesë të popullsisë serbe dhe sipas politikanit të opozitës serbe Aleksandar Jovanoviç Cuta, do të ishte “skandaloze të kthehej vendi ku u vranë dhe bombardoheshin njerëzit në një vend me xhakuzi dhe kazino”.

Fakti që ndërtuesi është nga shteti i NATO-s SHBA nuk e pakëson zemërimin.

“Është një mënyrë e qartë për të thënë: “Ne jemi sundimtarët tuaj perëndimorë dhe mund të shkelim trashëgiminë tuaj dhe plagët tuaja emocionale për përfitimin tonë personal”, thotë politikani serb për Politico

Por planet nuk po tërheqin vetëm vëmendjen për shkak të elementit historik.

Sipas kritikëve, ata gjithashtu kanë lidhje të mundshme me vjehrrin e Kushnerit dhe një mandat të ri të mundshëm me Trump në Shtëpinë e Bardhë pas zgjedhjeve të ardhshme presidenciale në nëntor.

Ëndrrat ballkanike të Kushnerit

Ishte Aleksandar Jovanoviç Çuta ai që vetë në muajin shkurt zbuloi në publik informacione për projektin e ndërtimit.

Këtu, sipas The New York Times , dukej se negociatat kishin vazhduar të paktën që nga viti 2022.

Serbia nuk shitetSavo Manojloviç, lider i lëvizjes opozitare Kreni-Promeni

Marrëveshja e propozuar kërkon që qeveria serbe t’i japë kompanisë së Kushner 99 vjet të drejta pronësie të lirë mbi tokën dhe leje për të ndërtuar kompleksin e ri luksoz. Në këmbim, qeveria serbe do të marrë 22 për qind të fitimeve të ardhshme të gjeneruara nga projekti.

Në mars, Jared Kushner konfirmoi vetë në rrjetet sociale X planet e ndërtimit në Beograd si dhe dy projektet e ardhshme në zona të reja luksoze në bregdetin e Shqipërisë.

– I emocionuar që mund të ndaj disa imazhe të hershme të dizajnit, shkroi ai.

Projekti në Shqipëri ka hasur edhe në kundërshtimin vendas për shkak të pasojave të pritshme për mjedisin në zonën piktoreske bregdetare dhe për shkak se qeveria shqiptare ka ndryshuar ligjet vendore për të bërë të mundur projektin, shkruan Reuters .

Megjithatë, është projekti në Beograd ai që ka tërhequr më shumë tituj në javët e fundit.

Motivet e fshehura?

Dorëzimi i kontrollit të ndërtesës historike, sipas një ish-shefi të Shtabit të Përgjithshëm serb, Zdravko Ponos, do të përbënte dhënien e “xhevahireve të familjes”.

Në një intervistë për Radion Evropa e Lirë/Radio Liberty, ai akuzon presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, se e shfrytëzon projektin si “një investim në të ardhmen e tij politike”.

Të njëjtën gjë thotë edhe Borko Stefanoviq, i cili është nënkryetar i Partisë për Liri dhe Drejtësi në opozitën serbe.

Ai beson se presidenti Vuçiç dhe qeveria e tij po përpiqen të fitojnë favorin e Jared Kushner – dhe në fund të fundit me Donald Trump përpara një fitoreje të mundshme në zgjedhjet presidenciale në SHBA.

– Nuk ka absolutisht asnjë transparencë. Qeveria nuk është e gatshme t’i paraqesë publikut asnjë aspekt të kësaj marrëveshjeje të mundshme. Vuçiç dhe regjimi i tij po llogarisin dëshpërimisht te Trump për të fituar në Shtetet e Bashkuara, tha Stefanoviç për Daily Beast .

sh-kryearkitekti i Beogradit, Dorde Bobic, thotë për DW gjermane se është i neveritur nga ideja e projektit të ri dhe se i vjen era arrogancë të dhurosh “vendin më të çmuar” në qytet dhe ta “këmbesh atë me politik ose personal. interesat”.

Lëvizja opozitare serbe Kreni-Promeni ka nisur një peticion kundër projektit, të cilin e kanë mbështetur më shumë se 26,500 serbë dhe lideri i saj, Savo Manojlovic, gjithashtu dyshon se presidenti i Serbisë ka motive të fshehta.

“Ne do të bëjmë gjithçka për të mbrojtur shtetin, qytetarët dhe krenarinë tonë kombëtare e kushtetuese duke mos i dhënë mundësinë qeverisë sonë të kryejë këtë akt të paligjshëm të dhënies së tokës familjes Kushner. Serbia nuk është në shitje, thotë ai për Daily Beast .

Vizioni i vjetër i Trump

Ne e dimë nga kryeministri i vendit, Ivica Daçiq, se vetë Donald Trump do të kishte interes në kryeqytetin e Serbisë.

Pas një vizite në Nju Jork në vitin 2013, ku u takua me Donald Trump në Kullën Trump, Daçiç i tha stacionit televiziv serb B92 se Trump ishte “i interesuar të ndërtonte një hotel prestigjioz në Beograd”.

Sipas mediave serbe , stafi i Trump ishte më vonë në qytet për të parë vendndodhjen e mundshme, por projekti nuk u materializua kurrë përpara se Donald Trump të hynte në politikë dhe të bëhej president, pas së cilës ai u zotua të mos bënte marrëveshje të reja biznesi jashtë vendit.

Unë vdiqa duke qeshurAleksandar Vuçiq, presidenti i Serbisë, për motivet e dyshuara pas marrëveshjes

Ideja u ringjall në vitin 2020 kur i dërguari special i Trump për Ballkanin, Richard Grenell, argumentoi se Serbia duhet të përdorë investimet amerikane për të transformuar zonën e ndërtesës historike në Beograd.

Lidhur me këtë, Ivica Daçiq ka kujtuar takimin e tij me Donald Trump shtatë vite më parë, kur amerikani kishte folur për herë të parë për projektin e hotelit.

“Nuk mendoj se e ka harruar atë dëshirë”, tha Daçiq në një konferencë për media.

Por kur Jared Kushner u intervistua nga The New York Times në mars të këtij viti , ai tha se nuk kishte asnjë lidhje midis projektit të ri dhe planeve të vjetra të Trump dhe se ai nuk ishte aspak në dijeni të interesit të Trump për të njëjtën arsye.

“Nuk e kisha idenë se vjehrri im kishte qenë i interesuar për rajonin dhe dyshoj se ai ka dijeni për marrëveshjen për të cilën po punojmë”, tha Kushner.

Gjithashtu Richard Grenell – i cili gjithashtu është përmendur si një ministër i mundshëm i jashtëm në një qeveri të re të Trump-it – mohoi për gazetën se ai dinte për interesin e vjetër të Donald Trump në kantierin e ndërtimit në Beograd.

Që kur planet për projektin e ri u zbuluan në fillim të këtij viti, Grenell ka vepruar si zëdhënësi jozyrtar i projektit në Ballkan.

Konflikti i mundshëm i interesit

Pavarësisht se cili është sfondi për planet e reja, ato rrezikojnë të krijojnë probleme, sipas disa vëzhguesve.

Një prej tyre është Robert Weissman, i cili është kreu i grupit të ekspertëve Public Citizen, i cili prej disa vitesh ka vëzhguar konfliktet e mundshme të interesit të lidhura me Donald Trump.

– Ajo që Kushner duhet të mendojë është: Unë kam qenë në Shtëpinë e Bardhë, vjehrri im kandidon për president, ndaj nuk duhet të hyj në marrëveshje që mund të japin përshtypjen se një qeveri e huaj po përpiqet të përfitojë. me presidentin e mundshëm të ardhshëm të Shteteve të Bashkuara, thotë Weissman për The Daily Beast .

Kathleen Clark, e cila është profesoreshë juridike në Universitetin e Uashingtonit e specializuar në etikën e qeverisë, thotë për The New York Times se projekti i Kushnerit në Serbi do të krijojë një konflikt interesi nëse Donald Trump rizgjedhet – edhe nëse nuk është pjesë e një përpjekje afatgjate për të kapur kantierin e ndërtimit në Beograd.

– Shqetësimi është se qeveria serbe mund të përpiqet të ndikojë në një president të ardhshëm Trump duke pasuruar familjen e presidentit. Politika e jashtme ndaj Serbisë duhet të ndikohet nga ajo që është në interes të Shteteve të Bashkuara, jo nga përfitimet financiare nga qeveria serbe, thotë ajo.

Shqetësimet kanë nxitur gjithashtu dy kongresmenë demokratë që të kërkojnë një hetim mbi “marrëveshjet e dukshme të ndikimit dhe marrëveshjet quid pro quo ” të Jared Kushner , të njohura gjithashtu si marrëveshje “diçka për diçka”.

Presidenti “qesh” me pretendimin

Presidenti i Serbisë ka mohuar se ka pasur diçka të fshehur për marrëveshjen me amerikanët.

Askush nuk po përpiqet të fshehë asgjë dhe do të ketë transparencë të plotë në proces, ka shpjeguar ai sipas disa mediave .

– Vdiqa duke qeshur kur lexova në disa gazeta se e përdora për të fituar ndikim politik me Trump dhe se kam korruptuar Shtetet e Bashkuara ose dikë në Shtetet e Bashkuara. Është një mrekulli, është e pabesueshme ajo që unë jam i aftë, tha Aleksandar Vuçiq.

Sipas presidentit dhe të tjerëve që mbështesin projektin, ky do të jetë një hap i rëndësishëm në procesin e transformimit të Beogradit në një metropol modern dhe sigurimit të investimeve për zhvillimin e kryeqytetit.

Në të njëjtën kohë, Vuçiq thekson se historia nuk do të harrohet, pasi një muze për viktimat dhe ngjarjet historike është gjithashtu pjesë e planit për projektin e ndërtimit.

Përktheu dhe përshtati, Adnan Aliti

Burimi i lajmit: https://nyheder.tv2.dk/udland/2024-04-30-trumps-svigersoens-byggeplaner-i-europa-vaekker-bekymring-og-mistanke