Një i ri indonezian ka përjetuar tronditjen e jetës pasi mësoi se ishte martuar me një burrë, pas së cilës në panik thirri policinë.

Mediat lokale kanë publikuar detaje të historisë së çuditshme që ka një kthesë të vërtetë kinematografike, transmeton odditycentral.

Gjithçka filloi në internet, ku A. K. (26) u takua me Adina Kanza Azahray. Pas ca kohësh, u organizua një takim dhe djali pranoi se menjëherë ra në dashuri.

Ai nuk e vuri re faktin që Adina e fshehu fytyrën e saj, duke përdorur hixhab apo vello. Madje, ndrojtja e saj e intrigoi edhe më shumë, ndaj vendosi t’i propozojë.

Adina pranoi, por tha se nuk donte një festë sepse “nëna e saj ndërroi jetë” dhe ajo “nuk ishte në kontakt me të atin”. Ajo pohoi se nuk kishte familje për të ftuar në dasmë.

Çifti vendosi për një ceremoni diskrete të mbajtur në fshatin e tyre dhe pikërisht atëherë gjërat u bënë edhe më të çuditshme.

Domethënë, Adina ende nuk e ka hequr vellon, nuk ka pranuar të shoqërohet me familjen dhe miqtë.

I riu u ankua te të afërmit e tij, të cilët vendosën të hetonin historinë e gruas dhe pikërisht atëherë rrëmuja filloi të zbërthehej. Ata gjetën babanë, i cili i shpjegoi se kishte një djalë dhe mediat vendase raportuan vetëm inicialet E. S. H.

Sapo ka dëgjuar se është martuar me një burrë, A.K ka lajmëruar policinë.

“E. S. H. (26) pranoi se kërkonte para nga viktima. Sa herë që e kërkonte, e merrte. Ai do të akuzohet dhe do të përballet me katër vite burg”, tha një burim policor.

Policia britanike ka gjetur një Ferrari të veçantë që i përkiste ish-pilotit të Formula 1, Gerhard Berger.

F512M Testarossa ngjyrë e kuqe, me vlerë më shumë se 350,000 £, u vodh në Imola në vitin 1995 ndërsa turmat u dyndën në garën e madhe të qarkut italian.

Makina luksoze ishte vjedhur nga hoteli ku Berger po qëndronte në Imola. Madje thuhet se piloti  austriak kishte tentuar të ndalonte hajdutët, ndërsa më pas i ndoqi me makinën Volksëagen Golf të mikut të tij.

Ferrari 355 gri i Jean Alesi u vodh gjithashtu në të njëjtën kohë dhe nuk është gjetur ende. Scotland Yard tha se makina kishte udhëtuar në Japoni përpara se të shihej në Londër, ku do t’i shitej një blerësi amerikan.

Në janar, Policia Metropolitane mori një raport nga Ferrari se kishte kryer kontrolle në një makinë të blerë nga dikush në SHBA nëpërmjet një ndërmjetësi britanik në vitin 2023. Hetimi zbuloi se ishte një automjet i vjedhur.’

Makina mbërriti në Britani në fund të vitit 2023 dhe kur u konfirmua se i përkiste Berger, Scotland Yard e sekuestroi dhe nuk mund të eksportohej. F512M është një version më i fuqishëm i Testarossa, me një shpejtësi maksimale prej 315 km/h. Ai shkon nga 0 në 160 kilometra (100 mph) në rreth 11 sekonda.

Janë prodhuar vetëm 500 makina Ferrari të këtij lloji.

F512 M në fjalë i përket një prej grupeve të fundit të makinave. Pronarët e saj (të paligjshëm) kishin shtuar sensorë parkimi, një timon jo standard dhe një levë tjetër marshi.

Shkencëtarët kanë përdorur inteligjencën artificiale për të deshifruar tekstin në një rolo papirus të djegur 2000 vjet më parë. Tani inteligjenca artificiale (AI) kthehet pas në kohë duke parë drejt së ardhmes.

Por këtu vjen pjesa më inteligjente. Modeli i ‘machine learning’ nuk ishte trajnuar për të dalluar shkronjat e lashta greke, njohjen optike të karaktereve (OCR) ose ndonjë model tjetër gjuhe. Në vend të kësaj, ai thjesht zbuloi njolla boje në skanimin CT dhe më pas kombinoi dhe rindërtoi çdo pozicion individual – dhe aty ku shfaqeshin shkronjat, aty kishte shkrim. 

Dekada pune sjellin fryte 

Një nga organizatorët e çmimit, Brent Seales i Universitetit të Kentakit, kishte punuar për deshifrimin e pergamenëve të Erkolanos për dekada. Seales ishte i pari që përdori skanimet CT, por zbuloi se ishte e vështirë të zbulohej boja, sepse kishte një dendësi të ngjashme me papirusin, në të cilin ishte shkruar. 

Por zhvillimet fituan shpejtësi kur Seales, sipërmarrësi i Silicon Valley, Nat Friedman dhe inxhinieri Daniel Gross nisën konkursin në mars 2023. 

Një zbulim erdhi brenda pak muajsh. Një ish-fizikant, Casey Handmer, vuri re një teksturë të plasaritur në tekst dhe e quajti atë kërcitje. 

Bashkë-fituesi Farritor, një student në universitet dhe pjesë e një intership-i SpaceX, përdori vëzhgimin e Handmer për të trajnuar një model të ‘machine learning’ dhe deshifroi fjalën e parë të tërë greke të lashtë: ΠΟΡΦΥΡΑϹ, që do të thotë vjollcë. 

Në tetor, Nader, një doktorant egjiptian në Berlin, ishte në gjendje të lexonte disa kolona teksti. 

Schillinger, një student zviceran i robotikës, i cili më parë kishte fituar tre çmime për segmentimin, mundësoi hartën 3D të pergamenave të papirusit. 

Por ende ka shumë për të zbuluar në vitin 2024. Sfida tjetër e Vezuvit është të lexohet një vepër e tërë ose pergamen deri në fund të vitit. 

Një studim i ri, i publikuar së fundmi, ka nxjerrë disa përfundime në lidhje me prejardhjen dhe historinë mjekësore të kompozitorit më të madh gjerman të muzikës klasike, Ludvig van Bethoven.

Analiza gjenomike pa ADN-në e tetë fijeve të flokëve që i atribuohen kompozitorit legjendar.

Shkencëtarët kanë zbuluar, ndër të tjera, se Bethoven kishte një predispozitë gjenetike për sëmundjet e mëlçisë si dhe një infeksion të hepatitit B, që dëmtonte mëlçinë në muajt para vdekjes së tij.

”Këta faktorë, së bashku me pirjen e rregullt të alkoolit nga Bethoveni, paraqesin shpjegime të besueshme për vdekjen e tij në 1827”, thanë autorët e studimit në revistën ”Current Biology”.

Nga tetë fijet e flokëve të studiuara, një prej tyre ishte një fakt i rëndësishëm historik, i njohur si “Blloku i Hiller-it”, i cili ishte studiuar më parë dhe u bë objekt i një dokumentari dhe bestselleri.

Studimet e flokëve kishin sugjeruar se Bethoveni mund të kishte vdekur nga helmimi me plumb.

Megjithatë, në këtë analizë më të fundit, kërkimet zbuluan se floku nuk i përkiste Bethovenit, por një gruaje me prejardhje hebreje ashkenazi.

”Besohet se gjyshja e Ludvig van Bethoven mund të ketë pasur një marrëdhënie jashtëmartesore, që çoi në lindjen e babait të tij”, thotë Maarten Larmuseau, një bashkautor i studimit dhe një profesor i gjenealogjisë gjenetike në Universitetin belg të Leuvenit.

Pronarja e një dyqani në Iran është dënuar me dy vjet burgim, për shkak se kishte publikuar fotografi pa shami në kokë, tha të premten rrjeti amerikan për të drejtat e njeriut, HRANA.

Sipas NRANA, Zeinab Khenyab Pour ishte dënuar në fillim të dhjetorit me tre muaj burgim, në një rast tjetër për “propagandë kundër shtetit”.

Zeinab, e cila vjen nga jugperëndimi i Iranit, kishte tërhequr vëmendje të madhe gjatë protestave gjithëkombëtare, kur autoritetet ia kishin mbyllur dyqanin. Në shtator 2022, vdekja e gruas së re kurde, Mahsa Amini, nxiti protestat më të mëdha në historinë e Republikës Islamike.

Për disa muaj rresht, të rinjtë dolën nëpër rrugë për të demonstruar kundër sundimit islamik. Amini vdiq në paraburgimin e policisë së moralit të Iranit, ku po mbahej pasi ishte arrestuar se gjoja nuk e kishte veshur siç duhet shaminë e kokës, apo hixhabin.

Protestat e humbën gjallërinë dalëngadalë nga fundi i vitit 2022, pasi protestuesit u përballën me hakmarrje të fortë shtypëse nga forcat e sigurisë. Qindra protestues u vranë dhe mijëra u arrestuan, sipas aktivistëve dhe Kombeve të Bashkuara.

p.c. / dita

Nëse mendoni se njerëzit modern bëjnë gjëra të çuditshme, ju duhet të njihni disa raste historike relativisht të kohëve të fundit. Paraardhësit tanë bënin gjëra shumë më absurde dhe madje ishin të lejuar me ligj!

Më poshtë janë 10 qëndrime që më herët ishin krejtësisht të pranueshme.

Trajtimi me kokainë

100 vjet më parë, kjo substancë nuk konsiderohej e rrezikshme. Përkundrazi, mund të merrej në çdo farmaci. Kokaina u rekomandohej edhe fëmijëve si pilula gjumi. U përdor gjithashtu për të kuruar kollitjet dhe për të lehtësuar dhimbjen e dhëmbëve. Dhe si çdo ilaç tjetër, kishte shumë reklama të pikave dhe shurupit të kokainës.

Dërgimi i fëmijëve me postë

Tingëllon si një shaka, por në fillim të shekullit të XX, ishte absolutisht e ligjshme që të dërgoje një foshnjë me postë tek të afërmit tuaj. Kostoja e transportit kushtonte rreth 15 cent, me kusht që fëmija të peshonte jo më shumë se një dërgesë standarde. Ndoshta në këtë mënyrë, prindërit kursenin para kur dërgonin fëmijët tek gjyshërit e tyre.

Kafaze në dritare për foshnjat

Në vitet 1930, në Britani, ju mund të shihni kafaze teli në dritaret e shumë shtëpive. Me këto objekte artificiale, foshnjat thithën ajrin e pastër, ndërsa nënat e tyre ishin të zëna me punët e shtëpisë. Është e pabesueshme, por këto kafaze janë konsideruar të sigurta. Çfarë mendonin prindërit e asaj kohe?

Hermitët e kopshtit

Disa njerëz të pasur kanë bërë që njerëzit e tjerë të vuajnë vetëm për të përmbushur tekat e tyre të çmendura. Në shekullin e tetëmbëdhjetë, në Evropë, ekzistonte mënyra e të pasurit në kopsht të një “Garden hermit” personal. Ata e kishin të ndaluar të laheshin, të prisnin flokët, thonjtë dhe duhet të jetonin në një “shpellë” artificiale. E gjitha bëhej me qëllim që të tregonte  “dekorimin e gjallë” për mysafirët e tij.

Trajtim i dyshimtë

Në të kaluarën jo aq të largët, mjekët nuk kishin idenë për nevojën e dezinfektimit dhe përdorën të gjitha llojet e metodave të çuditshme: gjakderdhje për të gjitha sëmundjet, prerja e gjuhës për të “kuruar” belbëzimin, lobotomi dhe goditjet elektrike. Edhe për mjekët më të suksesshëm në atë kohë, për shembull, si kirurgu ortopedik amerikan Lewis Sayre , operacionet me një rezultat vdekjeprurës nuk ishin një gjë e rrallë.

Lodra radioaktive

Në vitet ’50 të shekullit të XX, rrezatimi nuk u pa me aq shqetësim sa sot: thjesht nuk konsiderohej të ishte shumë i rrezikshëm. Lojërat “Atomike”, si mini-laboratori që mund të shihni, ishin shumë të njohura. Ky përmbante elementë radioaktivë si: polonium dhe uranium, por, sigurisht, në doza mikroskopike.

Kopsht zoologjik për njerëzit

Shumë kohë më parë, ekspozitat e aziatikëve dhe afrikanëve si njerëz të egër ishte një “argëtim” popullor në Perëndim. Dhe shumë herë u vendosën pranë majmunëve, për të “testuar” teorinë e Darvinit.

Kjo praktikë e turpshme u miratua për një kohë të gjatë, dhe kjo foto tregon kopshtin zoologjik të Belgjikës në vitin 1958.

“Ekskursione” për azil

Në të kaluarën, pacientët në mjediset psikiatrike u trajtuan në mënyrë të tmerrshme dhe të dobët. Kjo ndodhi edhe me pagesën e mirëmbajtjes së këtyre njerëzve për të dashurit e tyre.

Por kjo dukej pak për pronarët e këtyre institucioneve psikiatrike, të njohura si azil’. Ata vendosën të organizonin një biznes të vogël. Për një tarifë të moderuar, çdokush mund të hyjë dhe të shohë të sëmurët mendorë dhe madje t’i ndëshkojë me një shkop.

Koleksione të pjesëve të trupit

Sot, vetëm një psikopat do të grumbullonte pjesë të trupit si trofe. Por shumë kohë më parë, kjo ishte një praktikë e zakonshme: njerëzit e nivelit të lartë kishin koleksione të veçanta të pjesëve të trupit njerëzor dhe nganjëherë ushtarët i merrnin në dorë kafkat e armikut të tyre. Ishte pikërisht ajo që bëri një marinar i Luftës së Dytë Botërore, siç mund të shihet në imazhin e mëposhtëm, me kafkën e një ushtari japonez.

Rekomandimi i duhanit gjatë shtatzënisë

Në ditët e sotme ka shumë ligje që ndalojnë pirjen e duhanit në vende të caktuara, por 70 vjet më parë mjekët amerikanë rekomanduan që gratë shtatzëna të pinë duhan për të luftuar kapsllëkun. Gratë u lejuan të pinë duhan në spital pas lindjes. Nuk e imagjinojmë dot nëse mjekësia do ta kishte ende atë mendim.

a.c./dita

Dikush që luan futboll duke pasur 3 këmbë, binjakë që kanë jetuar dhe si kanë folur kurrë askujt përveç njëri tjetrit, një tjetër burrë që kishte 24 personalitete. Të gjithë këto kanë qenë njerëz dhe kanë ekzistuar dikur, ndonëse para kësaj ne i kemi parë vetëm si personazhe fiktivë nëpër përralla.

“Njeriu i pyjeve”- Petrus Gonsalvus

Të gjithë e dinë historinë e “E bukura dhe bisha”, të cilët u dashuruan me njëri tjetrin. Por shumë pak e dinë që kjo histori ka ndodhur vërtetë dhe personazhet kanë jetuar. Gjithçka nisi në 1537-n, në Tenerife, ku  lindi një fëmijë jo i zakonshëm.

I gjithë trupi i tij ishte i mbuluar me flokë. Prindërit mendonin se djali kishte një çrregullim të shkaktuar nga djalli dhe kur mbushi 10 vjeç, ia shitën atë piratëve francezë.

Ata e quajtën “Njeriu i pyjeve” dhe e prezantuan me mbretin e Francës, Henri II.

Ky i fundit, vuri ri se djaloshi ishte shumë i shkathët dhe inteligjent. E shkolloi, e edukoi dhe pasi mbreti vdiq, gruaja e tij u kujdes për të, derisa e martoi me zonjushën e bukur të quajtur Catherine.

Futbollisti legjendar, Francesco Lentini

Ai lindi në Itali më 1889-n. Thuhet se ai do të kishte një vëlla binjak, por diçka nuk shkoi siç duhet dhe trupi i vëllait të tij u ndërthur tek shtylla kurrizore e Lentini-it. Kështu, ai kishte 3 këmbë.

11 vëllezërit dhe motrat ishin normalë dhe prindërit refuzuan ta rrisnin. E  dërguan në jetimore  dhe aty hodhi hapat e parë drejt futbollit dhe performancave në cirk.

Fëmija tmerrësisht i zgjuar, Christian Heinrich Heineken

Ky djalë, lindi në 1721-in në Gjermani. Babai i tij ishte arkitekt, ndërsa e ëma artiste dhe kimiste shumë e zonja. Kur ishte vetëm 10 muajsh, ai nisi të fliste duke përsëritur emrat e objekteve. Ndonjëherë formonte edhe fjali.

Memoria e tij ishte e pabesueshme dhe kur ishte vetëm 1 vjeç mund të të përmblidhte “New Testament” në latinisht. Kur mbushi 3 vjeç ai jepte leksione rreth historisë daneze. Fatkeqësisht, jeta për të zgjati vetëm 4 vite, për shkak të intolerancës ndaj glutenit, sëmundje rreth të cilës asokohe s’kishte asnjë informacion.

Njeriu me 24 personalitete

William Milligan kishte një çrregullim shumë të rrallë psikologjik. Ai zotëronte rreth 24 personalitete, të cilët nuk ishin përgjegjës për njëri tjetrin. Vetë William mund të kontrollonte vetëm personalitetin e tij, Billy-in, por jo të tjerët.

Në mendjen e tij kishte gra, burra, fëmijë dhe njerëz me nivele të ndryshme inteligjence që kishin karaktere dhe gjuhë të ndryshme.

Binjaket e heshtura (June dhe Jennifer)

Në 1963-in në Barbados lindën 2 binjake, që më pas u quajtën “binjaket e heshtura”. Vajzat nuk flisnin me askënd përveç njëra tjetrës në një gjuhë që e kuptonin vetëm ato. Prindërit u përpoqën t’i ndanin vajzat që të komunikonin edhe me njerëz të tjerë. Kjo e bëri edhe më keq situatën.

Kur binjaket u kthyen nga studimet e mbronin edhe më shumë veten dhe njëra tjetrën nga bota. Kalonin shumë kohë në dhomën e tyre. Krijonin poezi dhe histori( të frikshme) dhe i shkruanin në ditaret e tyre. Kur  u lodhën duke shkruar për krimet e të tjerëve, nisën të binin krime vetë.

Pasi gjykata mori dënimin për to, i dërguan në një spital psikiatrik. Ndonëse vajzat ishin të ndara, ia dilnin të ishin identike në çdo moment. Edhe kur pozonin merrnin të njëjtin kënd. 11 vite më pas, një gazetare e cila i ndihmoi të trajtoheshin në një tjetër spital tregon se njëra prej binjakeve i tha: “Do të më duhet të vdes.” E pyetur pse, ajo i ishte përgjigjur gazetares: “Sepse kështu e vendosëm ne.” Dhe në fakt, vdiqën.

Shkencëtarët njoftuan të hënën se nuk ishte asteroidi ai që vrau dinozaurët 66 milionë vjet më parë, por mbetjet e rëna luajtën një rol të rëndësishëm.

Deklarata vjen nga një ekip i udhëhequr nga Observatori Mbretëror i Belgjikës, i cili doli në përfundimin se pluhuri i shkëmbit të thërrmuar ishte hedhur në atmosferën e Tokës, duke bllokuar diellin dhe duke penguar fotosintezën e bimëve.

Një modelim i ri tregoi se sasia e pluhurit ishte rreth 2000 gigaton, që tejkalonte 11 herë peshën e malit Everest, dhe qëndroi në atmosferë deri në 15 vjet, duke shkaktuar një dimër bërthamor në mbarë botën.

Si rrjedhojë, bimësia është tharë, dhe kjo ka shkaktuar shumë uri te shumë specie barngrënëse, përfshi këtu disa dinozaurë, duke nisur ngjarjen katastrofike të zhdukjes masive ku 75% e krijesave të gjalla u zhdukën nga Toka.

Shkencëtarët kanë punuar pa u lodhur për të zbuluar misterin e zhdukjes së dinozaurëve që kur u zbulua Krateri Chicxulub në 1978.

Megjithatë, formacioni gjeologjik nuk është i mjaftueshëm për të arritur në përfundimin se asteroidi masiv ishte i mjaftueshëm për t’i çuar dinozaurët drejt zhdukjes.

Teoria kryesore kohët e fundit ka qenë se squfuri nga goditja e asteroidit, ose bloza nga zjarret globale që ai ndezi, bllokoi qiellin dhe e zhyti botën në një dimër të gjatë e të errët, duke i vrarë të gjithë, përveç atyre pak me fat.

Megjithatë, hulumtimi i botuar të hënën bazuar në grimcat e gjetura në një vend kritik fosil ripohoi një hipotezë të mëparshme: se pluhuri i ngritur nga asteroidi solli dimrin fatal.

Grimcat u gjetën në vendin e fosileve Tanis në shtetin amerikan të Dakotës së Veriut.

Ndonëse 3000 km larg nga krateri, janë zbuluar disa gjetje të jashtëzakonshme që besohet se datojnë direkt pas goditjes së asteroidit në shtresat e sedimentit të një liqeni të lashtë.

Studiuesit thanë se grimcat e pluhurit ishin rreth 0.8 deri në 8.0 mikrometra, në madhësinë e duhur për të qëndruar në atmosferë deri në 15 vjet.

Duke futur këto të dhëna në modelet klimatike të ngjashme me ato të përdorura për Tokën e sotme, studiuesit thanë se pluhuri ka të ngjarë të luajë një rol shumë më të rëndësishëm në zhdukjen masive sesa mendohej më parë.

Nga i gjithë materiali i hedhur në atmosferë nga asteroidi, ata vlerësuan se ishte 75 %, 24 % squfur dhe një % blozë.

Sean Gulick, një gjeofizikan në Universitetin e Teksasit në Austin dhe jo i përfshirë në hulumtim, tha se studimi ishte një përpjekje tjetër interesante për t’iu përgjigjur pyetjes së rëndësishme, çfarë e shtyu impaktin e dimrit, por nuk dha përgjigjen përfundimtare. 

Ai theksoi se zbulimi i asaj që ndodhi gjatë ngjarjes së fundit të zhdukjes masive në botë ishte i rëndësishëm për të kuptuar të kaluarën dhe të ardhmen.

“Mbase mund të parashikojmë më mirë zhdukjen tonë masive, që me shumë gjasë jemi në mes të saj,” tha Gulick.

Romakët ishin mjeshtra të ndërtimit. Shumë prej veprave të tyre, nga Panteoni dhe Koloseunë Romë, tek Pont du Gard në Galinë Jugore (Francën e sotme) dhe ujësjellësi po aq mbresëlënës i Segovias, në Spanjë, i kanë rezistuar shekujve.

Dëmet e shkaktuara ndërtimeve të tyre, kanë ndodhur më shpesh si rezultat i grabitjes së gurit sesa i dështimeve strukturore. Ndërkohë shekujve i ka mbijetuar edhe vepra romake e një lloji tjetër. “De Architectura” është një seri me dhjetë libra nga Markus Vitruvius Polio, inxhinier dhe arkitekt i shekullit I Para Krishtit, për të cilin shumë studiues besojnë se ka punuar me JulÇezarin në disa nga fushatat e tij ushtarake.

Këto vëllime përfshijnë këshilla të ndryshme që synojnë të sigurojnë që ndërtesat “të mos shemben për një kohë të gjatë”. Një nga arsyet për suksesin e inxhinierëve romakë ishte betoni. (Çatia e Panteonit është kupola më e madhe prej betoni pa kolona mbështetëse në botë).

Dihet që betoni romak dihet i sfidon shekujt pa humbur shumë nga qëndrueshmëria e tij. Në fakt, me kalimin e moshës ai mund të bëhet edhe më e fortë. Se si ndodhi kjo gjë po zbulohet vetëm tani. Një pjesë e shpjegimit, ka të bëjë me shkëmbinjtë vullkanikë të zonave të tilla si Kodrat Alban, në juglindje të Romës dhe Pocuoli, pranë Napolit.

Këto siguruan përbërës të rëndësishëm. Siç e përshkruan vetë Vitruviusi, çimentoja që përdorën romakët për të lidhur agregatet e betonit, ishte një përzierje gëlqereje dhe hirit vullkanik. Disa studime të kohëve të fundit kanë treguar se hiri jo vetëm që ka kontribuar në forcën dhe qëndrueshmërinë e betonit, por e ka forcuar kohezionin midis grimcave të agregatit pas tharjes së përzierjes.

Kjo ndodhi kur uji depërtoi në të, duke tretur disa nga mineralet vullkanike dhe duke krijuar hidrate aluminosilikati të kalciumit, materiali kryesor lidhës i betonit. Kjo gjë e ngadalësoi përhapjen e të çarave mikroskopike. Për më tepër, disa mure të çara tregonin mbushje me këtë lëndë, një tregues ky se betoni romak zotëronte një fuqi të caktuar vetë-riparuese.

Në një nga këto studime, të botuar në vitin 2021, një ekip i udhëhequr nga Mari Xhekson e Universitetit të Jutah dhe Admir Maziç i Institutit të Teknologjisë në Masaçusets (MIT)përshkroi strukturën e llaçit (një formë e imët e betonit) të një muri me tulla në varrin e Sesilia Metela, e cila ndodhe pranë Rrugës Apiane midis Romës dhe Kodrave Alban Pjesërisht për shkak të muraturës së saj të fortë (aq të fortë saqë u ripërdor si streha e një kështjelle gjatë Mesjetës), kjo ndërtesë është një nga monumentet më të ruajtura që e zbukuron atë autostradë antike romake. Studiuesit studiuan se si leuciti, një mineral vullkanik i pasur me kalium, shpërndahej në ujë dhe rikonfiguronte lidhjet kimike midis çimentos dhe agregateve, duke i forcuar ndërfaqet midis tyre dhe duke e bërë më elastike të gjithë strukturën.

Megjithatë, kjo është vetëm një pjesë e historisë. Gëlqerja, përbërësi tjetër i çimentos romake, ka pasur gjithashtu një rol në forcimin e betonit pas murimit. Në këtë përfundim mbërrin një studim tjetër nga dr.Maziç dhe një grup kolegësh, i cili sapo është botuar në “ScienceAdvances”.

Këtë herë studiuesit morën mostra nga një mur i qytetit në Privernum, një sit arkeologjik në juglindje të Romës. Ato datojnë nga shekulli II Para Krishtit. Ekspertët zbuluan se në këtë rast ishte kryesisht gëlqerja, ajo që kishte shkaktuar mbylljen e çarjeve dhe plasaritjeve, duke riparuar kësisoj dëmtimet që mund të kishin shkaktuar.

Në këtë rast gëlqerja nuk ishte pluhuri i pastër i bardhë i përshkruar nga Vitruviusi. Përkundrazi, ishin grumbuj e grimcave me diametër 1 milimetër ose më shumë, që nuk ishin tretur kur po përgatitej betoni. Grumbullime të tilla gjenden shpesh tek betoni romak.

Roli i tyre duket se ka qenë si një rezervuar i karbonatit të kalciumit për proceset e vetë-riparimit, duke lejuar që ai material të tretej përmes depërtimit të ujit të futur nga të çarat evogla dhe që më pas të ri-hidhet në ato çarje për t’i mbyllur ato. Për më tepër, shpërndarja dhe forma e grumbujve sugjerojnë se gëlqerja iu shtua përzierjes si gëlqere bruto dhe jo siç është e zakonshme sot, gëlqere e shuar (e hidratuar).

Kjo nënkupton se betoni romak prodhohej, të paktën pjesërisht, nga një përzierje nëtemperaturën mbi 80°C. Sot, betoni përzihet kryesisht i ftohtë. Përzierja e nxehtë ka disavantazhin se betoni mund të zgjerohet. Nga ana tjetër, kjo praktika lejon një riparim më të shpejtë.

Ndoshta kjo është arsyeja pse inxhinierët romakë e preferuan atë qasje. Por ajo ofron leksione edhe për ndërtuesit e sotëm, sesi të zhvillojnë receta për një beton më të qëndrueshëm dhe vetë-riparues. Rritja e jetëgjatësisë së betonit do të nënkuptonte më pak riparime dhe rikonstruksione të nevojshme, duke ndihmuar për një jetëgjatësi më të madh të godinave. Kush e di? Disa prej tyre madje mund të zgjasin më shumë se sa Panteoni dhe Koloseu.

Një portret nga Pablo Pikaso i vajzës së tij, Maya është shitur në një ankand për më shumë se 21,6 milionë dollarë.

I titulluar ”Fillette au bateau”, ky portret u pikturua nga Pikaso në vitin 1938, kur ajo ishte vetëm dy vjeçe e gjysmë.

E mbushur me ngjyra dhe energji të bollshme, portreti u krijua pak pasi Pikaso kishte përfunduar ”Guernikën” e tij monumentale dhe përmbledh lumturinë që Maya solli në jetën e tij gjatë këtyre viteve sfiduese.

Vepra të tjera të shitura në këtë ankand ishin ato të Gerhard Richter, Lucian Freud, Edvard Munch dhe Wassily Kandinsky.

Kryevepra e Kandinskit e vitit 1910 ”Murnau mit Kirche II” u shit për rreth 44 milionë dollarë duke vendosur një rekord të ri ankandi për artistin rus.

Piktura katër metra e gjatë e Munch “Dance on the Beach” (”The Reinhardt Frieze”) u shit për rreth 18 milionë dollarë duke e vendosur atë në mesin e dhjetë çmimeve më të mira të arritura ndonjëherë për artistin në ankand.