Nga Bedri Islami

Botuar në DITA

Unë u takoj atyre njerëzve që pas vitit 1992, pak, e shpesh herë aspak, kam besuar te Lidhja Demokratike e Kosovës. Rrëfimet e akademikut Mehmet Kraja, në librin e tij “Vite të humbura” më kishin humbur edhe atë ndjenjë afërsie që kisha patur ndaj saj.

U krijua në zyrat e gazetës partiake (thellësisht e tillë) “Rilindja” – njëjtë sikur PD të krijohej në zyrat e “Zërit të Popullit”. Disa nga krijuesit akuzonin krijuesit e tjerë se kishin qenë bashkëpunëtorë të shërbimit të fshehtë serb, e në fakt kishin qenë. Trungu dhe bërthamn e saj ishin nga Lidhja Komuniste e Kosovës – thuajse e gjithë kryesia e saj e parë kishin qenë komunistë.

Nuk më ngjalli kurrë besimin që duhej për të qenë mbështetës i saj. Ngjarjet e mëtejshme më bindën për këtë. Pas zgjedhjeve të para politike në Kosovë, LDK e Rugovës ishte forcë e parë, por pa votat e nevojshme për të zgjedhur Presidentin. Pas dy votimeve të para i duheshin votat e opozitës së Hashim Thaçit. I kandiduari për president, Rugova, edhe pse kishte dhënë postin opozitës, ngulte këmbë që ky post të mos i jepej një pjesëtari të UÇK-së.

Në atë detyrë që kam pasur asaj kohe, si drejtues i LPK-së, organizatës që themeloi dhe drejtoi Ushtrinë Çlirmtare, por edhe si kryetar i grupit për shndërrimin e saj në parti politike, që është sot PDK-ja, isha krejt kundër dhe ngulja këmbë, në bisedat e gjata me Thaçin që askush nuk duhet të imponojë se cilin emër vendos opozita. Më në fund, u gjet një zgjidhje e mesme, drejtuesi i qeverisë së parë në Kosovë të ishte një mjek, që kishte qenë në rradhët e luftës, por jo Thaçi. Ky i fundit, duke menduar më gjatë për të ardhmen politike, jo vetëm të tij, më pat thënë se “vjen dita e na e kthejnë borxhin”, çka ndodhi në të vërtetë.

Pas zgjedhjes së Rugovës president me votat e PDK-së së Thaçit, nuk shkrova asnjëherë më për të. Ishte një ujdi me vetveten, që u thellua edhe më tej kur u bë koalicioni i parë LDK dhe AAK e Haredinajt, që në këtë rast Rugova e deshti si kryeministër. Mjerisht, ishte një perudhë e shkurtër, por krijoi precedentin e bashkimit të të kudërtave.

Lumir Abdixhiku është kryetari i rradhës i LDK-së, pasi ka kaluar më parë, Fatmir Sejdiu i mënçur, i urtë dhe bashkërendues, dhe Isa Mustafa, që ka më shumë se gjysmën e jetës në bashkëpunim me strukturat e Millosheviqit dhe titizmit. Nismëtari kryesor i krijimit të LDK, ai që solli programin në gjuhën serbe dhe e përshtati në shqip, quhet Jusuf Buxhovi, njëri ndër urrejtsit e përhershëm të shtetit shqiptar kur nuk qeveriset si të njëjtët e tij. Disa ditë më parë, në një kanal televiz e pranoi se ai kishte qenë titist.

Partia e skifterëve, në fillimin e luftës në Kosovë, si askund tjetër, krijoi komisionin e posaçëm për hetimin dhe shënimin e krimeve të UÇK-së, të drejtuara nga Ekrem Kryeziu i Prizrenit, shënime që tani po shërbehen në Hagë, apo krijuan organizatën famëkeqe “Sigurimi i Adheut”. Këto njerëz, edhe jashtë Rugovës, e kanë qeverisur LDK-në, dhe kjo frymë ndjehet edhe tani. Edhe te Abdixhiku që nuk e refuzon dot presidentin malazez, por i thotë “eja tek unë, nëse do të më takosh” Presidentit të Shqipërisë. Kë kanë atdhe këto njerëz?

Abdixhiku është parë si një figurë interesante e politikës, që e këndelli paksa LDK-në, pas largimit të Vjosa Osmanit, e cila e ndjeu se rradhitja krah Kurtit do e shpinte në presidencë, ku edhe e dërgoi. Nëse do e kishte ditur Lumiri këtë, do të kishte rendur edhe ai drejt postit, por asaj kohe ishte pak i njohur, në gjysmë terrin që kishte hedhur një klasë politike e shkuar, radikale, në jetën e Kosovës, por edhe brenda saj.

Struktura “Guxo” e Vjosa Osmanit është vetëm një letër tashmë, mllefi i saj kundër qeverisjes së tashme në Tiranë ngjan me atë që kishin dikur një aradhë e tërë të përbetuarish në elitën politike të Kosovës. Në LDK ka pasur gjithnjë një ndarje të tillë: “shqptarët e mirë” ishin te simotra e saj politike, PD e Berishës, të tjerët, sidomos PS e Nanos, ishon “shqiptarë të shitur te greku”. Kur PS e Nanos erdhi në pushtet, disa figura lëdëkëiste e përjetuan si gjëmë, megjithëse e dinin fare mirë se kishin të bënin me një grup politik që ishte shumë më i moderuar se ato që ikën nga pushteti.

Të paktën ata që erdhën nuk synonin të ishin paternalistë ndaj Kosovës, ishin më të vemendshëm ndaj Rugovës, shumë të gatshëm për të qenë pranë tij dhe në mbështetje të tij. Në debatet me to, gjatë kohës së luftës, më dukej e habitshme se si ngulnin këmbë në diçka që e dinin fare mirë se nuk ishte e drejtë.

Jam ndodhur në zyrën e kryeministrit të kohës, Majko, kur erdhi ish ministri i jashtëm, Paskal Milo dhe i tregoi se Rugova po thehej nga mërgimi i detyruar, ku kishte qenë i izoluar deri në fudnin e luftës, i izoluar nga shërbimet perëndimore. Ekzistonte droja se mund të përsëriste atë që kishte thënë në Kosovë, që të ndalohen bombardimet e NATO-s. Më në fund po kthehej. Në Kosovë lufta kishte mbaruar, por vendi ishte i shkretë. Disa qindra mijëra bashkëadhetarë ndodheshin në Shqipëri, dhjetra herë më pak në shtetin maqedon.

Ishte e natyrshme që presidenti ende i pa zgjedhur i Kosovës të vinte në Shqipëri, të thoshte një fjalë të mirë për pritjen që ishte bërë ndaj të dëbuarve me dhunë. Në kabinetin e kryeministrit diskutohej me hollësitë më të mëdha për pritjen e tij; ishin më të shqetësuar se për një burrë të madh shteti perëndimor.

Kur u thashë se Rugova nuk do të vijë në Shqipëri dhe nuk ishte i nevojshëm gjithë ky shqetësim, nuk e besuan. Ai nuk erdhi. E gjeti më të arsyeshme të vente në Maqedoni. Nuk zbriti nga avioni me dëshirën e tij, në Rinas, ku rrinte i vetmuar, dhe gati e ulën me forcë.

Rugova nuk u tha kurrë, as po, as jo, të majtëve në pushtet. Edhe ai kishte qenë komunist, sekretar partie, ishte emëruar nga shteti si drejtues i Lidhjes së Shkrimtarëve, kishte qenë kundër deklaratës së 2 korrikut 1990, tolerohej nga satrapi i Ballkanit. Rugova i priste të majtët në pushtet, në selinë e tij, që ishte edhe banesa e tij private, u fliste për gurët e nëntokës, dardhët e Kosovës, qentë e Sharrit, dëgjonte me kënaqësi romuzet e Fatos Nanos, një duel të mënçurish, pinin pa fund knjak dhe wisky të shtrenjtë, dhe, në fund, nuk merreshin vesh, sepse nuk ishin për t’u marrë vesh.

I vetmi që u shpall non grata nga Rugova ishte pikërisht Berisha. Sa ishte gjallë këmba e këtij të fundit nuk shkeli në Kosovë. Ai e njihte më mirë se të gjithë karakterin e lëvizshëm të Berishës dhe maninë e çmendur për pushtet.

Abdixhiku nuk ka as hijen, as shtatin dhe as peshën e Rugovës. Mençurinë, jo se jo. Por ai synon t’i ngjajë atij , jo përmes mendjes, por përmes përshfaqjes së asaj që Rugova, edhe nëse e kishte, e fshihte mjeshtërisht.

Drejtuesi i sotëm i LDK-së, që nuk e kishte për gjë të mbathte këpucët, të shkonte në një hotel dhe të bisedonte gjërë e gjatë me presidentin e Malit të Zi, për të cilin as i shkoi në mendje ta vinte mes dy rrugëve, ose eja në selinë time, ose thyej qafën, – e bëri këtë me Presidentin e porsazgjedhur të shtetit shqiptar, një mjek i shquar, gjeneral, besnik ndaj detyrës, që deri para kësaj dite kishte qenë edhe shefi i Shtabit të Përgjithshëm të ushtrisë shqiptare.

Lumiri i drejtoi Presidentit të Shqipërisë ultimatumin që, ose eja ti tek unë, ose ktheu në Shqipëri!As ai vetë nuk e di pse e ka bërë. Të ishte i mënçur do të dilte ta priste që në kufi, sepse, në fund të fundit ai është një figurë e re në politikë që nuk ka as mëkatet e Berishës, dhe as djallëzinë e Edi Ramës. Është mbi partitë politike, mbi të gjithë instancat e tjera dhe, në një shenjë të atdhedashurisë së tij, e nisi rrugëtimin e parë pikërisht drejt Kosovës.

Do të duhet kohë që ai vetë dhe besnikët e tij, të radhitur drejt pushtetit që mund ta marrin një ditë si forcë minore, të kuptojnë se bënë gabimin e tyre historik.  Medet, në Kosovë po instalohen në kreun e shtetit, sidomos në presidencë dhe tani në LDK një grup njerëzish, të ardhur nga fryma rugoviane, por që të gjithë së bashku nuk kanë as mendjen e as qetësinë e tij. Ata nuk e duan Shqipërinë, nëse ajo qeveriset nga e majta. Kjo frymë po rritet gjithnjë e më tej: burimin e ka nga ish themeluesit e saj, gazetarë, të cilët, tregon Mehmet Kraja, kur u kthyen nga udhëtimi në Shqipërinë e Enver Hoxhës, ziheshin me njëri tjetrin se cili do të bënte i pari raportin për shërbimin e fshehtë serb.

Abdixhu nuk është i këtij brezi, por mendon si ai. Presidentit të shtetit shqiptar nuk i prishi gjë. Krijoi një histori mjerane, që vetë të mënçurit në atë parti do të përpiqen shumë shpejt ta harrojnë.