Serge Métais është autor i librit Histoire des Albanais. Des Illyriens à l’indépendance du Kosovo (Histori e shqiptarëve. Nga ilirët deri te pavarësia e Kosovës) të botuar në Francë më 2006 nga shtëpia botuese Fayard e të përkthyer edhe në shqip e në bullgarisht.

Për çfarë e keni saktësisht fjalën kur flisni për “mekanizëm gjyqësor” i cili mund t’u shndërrohet në “mekanizëm djallëzor”?

Mekanizëm djallëzor unë quaj një gjykatë të posaçme që mund të katandiset të veprojë me gjaknxehtësi, me teprime, me pushtet të pakufizuar, me humbje të sensit të masës.

I tillë do të ishte, për t’i thënë gjërat më shkoqur, një dënim me burgim të përjetshëm për të akuzuarit. E gjitha kjo është e mundshme, në bazë të një aktakuze që konsideron se ata kanë ngritur e drejtuar një “sipërmarrje të përbashkët kriminale” (UÇK-në?), fajtore për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.

Mospranimi për t’u dhënë të akuzuarve lirimin me kusht më duket se nuk ndjell asgjë të mirë.

Pse doni që të mbyllet Gjykata e Posaçme?

Më duket se e kam parashtruar qartë qëndrimin tim në artikullin që kam shkruar. Ka dy arsye thelbësore:

Së pari, mungesa e pretendimeve për trafik organesh, në aktakuzë, bën që Gjykata e Posaçme ta ketë humbur tashmë çdolloj legjitimiteti.

Së dyti, një proces në Hagë i jep faktikisht kësaj gjykate të posaçme një status të cilin ajo nuk ka sesi ta mëtojë, statusin e një gjykate penale ndërkombëtare. Mirëpo është e paimagjinueshme që, në një gjykatë penale ndërkombëtare, të gjykohet vetëm njëra nga palët në konflikt. Në qoftë se gjykohet vetëm pala shqiptare, pa u gjykuar pala serbe, do të kishte një prishje të barazisë së trajtimit ndërmjet palëve. Kjo do të ishte një padrejtësi e kulluar.

Personeli i Gjykatës së Posaçme (gjyqtarë e prokurorë) është ndërkombëtar. Ndërkohë, ju keni mendimin që mbyllja e kësaj gjykate mund të vendoset nga Kuvendi i Kosovës. A e ka ky vërtet këtë kompetencë?

Gjykata e Posaçme nuk është krijuar përmes ndonjë rezolute të Kombeve të Bashkuara. Ajo nuk është ngritur as nëpërmjet ndonjë traktati mes shtetesh.

Ajo është një institucion i Republikës së Kosovës. Është krijuar me një ligj të votuar nga Kuvendi i Kosovës. Gjithçka që është e bërë me ligj, mund të zhbëhet me ligj.

Nuk ka asnjë mekanizëm institucional mbishtetëror që të mund ta pengojë shkrirjen e Gjykatës së Posaçme dhe transferimin e dosjes së akuzës te gjykatat e Kosovës, në Prishtinë. Dhe kjo, që nga momenti në të cilin Kuvendi i Kosovës do të votonte një ligj në këtë drejtim.

A nuk keni frikë se kjo gjë mund të shkaktojë një krizë midis Kosovës dhe aleatëve të saj, evropianë dhe amerikanë?

Sigurisht, kriza do të ishte serioze.

Idealja do të kishte qenë që nisma të vijë nga vetë amerikanët ose evropianët të cilët ranë në kurthin e mashtrimit të madh të raportit Marty. Por nuk duhet të kemi iluzione: ka fare pak gjasa që ata ta ndërmarrin vetë hapin e parë.

Kuvendi i Kosovës mund të veprojë në dy faza:

  • Si fillim, ai mund të votojë thjesht një rezolutë ku të merret në konsideratë mungesa e pretendimeve për trafik organesh në dosjen e akuzës. Dhe mjafton që kjo rezolutë të vendosë ngritjen e një komisioni të ngarkuar me hartimin e një projektligji për shkrirjen e Gjykatës së Posaçme dhe transferimin e dosjes së akuzës në Kosovë.
  • Vetëm në një fazë të dytë, Kuvendi mund ta votojë pastaj ligjin që do ta zhbënte atë që është bërë me ligjin e vitit 2015.

Ndërkohë, kriza do të ishte hapur me aleatët. Ajo do të jepte rastin për një debat rreth mashtrimit të madh pjellë e të cilit është Gjykata e Posaçme, rastin për të rikujtuar kushtet tejet të veçanta në të cilat u ngrit kjo gjykatë, e kështu me radhë.

Kuptohet vetvetiu që kriza e çelur përmes votimit të rezolutës duhet të çojë në negociata me aleatët. Projektligji që do të votohej më pas mund të shfaqet atëherë si fryt i një marrëveshjeje.

A mendoni ju që do të mund të gjykohen ndonjëherë në Hagë krimet e kryera nga serbët në Kosovë?

Jo. Krimet e kryera nga ushtria, forcat e sigurisë dhe paraushtarakët serbë gjatë luftës së viteve 1998-1999 nuk mund të gjykohen nga Gjykata Penale Ndërkombëtare, sepse kjo është krijuar vetëm në vitin 2002 dhe kompetencat e saj nuk janë prapavepruese. Madje, gjykimi i këtyre krimeve nuk është as në kompetencën e Gjykatës së Posaçme për Kosovën.

Krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit dhe krimi i gjenocidit të kryera nga serbët në Kosovë nuk do të gjykohen pra kurrë në Hagë. Nëse ato do të gjykohen ndonjëherë, kjo mund të ndodhë vetëm në suazën e gjykatave të Serbisë ose të Kosovës.

Pikërisht edhe për këtë arsye, krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit për të cilat akuzohen sot udhëheqësit e UÇK-së do të duhej të gjykohen në Prishtinë. Për sa kohë që ndaj tyre nuk është ngritur kurrfarë akuze lidhur me trafik organesh, nuk mund të ketë asnjë justifikim që procesi i tyre të jetë i zhvendosur në Hagë.

Nga Entela Resuli / DITA– është një nga vatrat më të prekura nga koronavirusi në Itali. Ende nuk po njeh shifra në ulje përsa i përket numrit të të prekurve por edhe atyre që humbin jetën.

Për të kuptuar më shumë për këtë virus që po kërcënon botën, por edhe se çfarë mund të mësojmë ne nga gabimet e Italisë, sot në Dita po sjellim një nga mjekët më të talentuar shqiptar, që punon si kirurg në spitalin e Busto Arsizio, Milano.

Elson Gjoni, kirurg i përgjithshëm i specializuar në kirurgjinë e tumoreve. Ka lindur në Sarandë dhe është larguar në Itali në moshën 18-vjeçare për të vazhduar studimet universitare për mjekësi në Milano, ku dhe aktualisht jeton e punon.

Doktor Gjoni, për të zgjeruar njohuritë e tij është specializuar në disa nga spitalet më të mira europiane dhe amerikane. Në Heidelberg, Gjermani ka kryer master për kirurgjinë e pankreasit, një nga qendrat kryesore në botë për këtë organ; Në Paris, Francë për kirurgjinë laparoskopike, në Institutin e tumoreve në Boston, Amerikë për kirurgjinë laparoskopike të tumoreve të zorrës së trashë dhe stomakut, në Erlangen, Gjermani për trajtimin radikal të tumorit të zorrës së trashë.

Sot punon si kirurg në spitalin e Busto Arsizio (30 km nga Milano) që nga viti 2011.

Aktiviteti i tij fokusohet në tumoret abdominal (pankreas, stomak, zorra e holle dhe e trashe) dhe kirurgjia e tiroides.

“Këto vite pune për mua kanë qenë shumë të ngarkuara dhe me shumë sakrifica, por kënaqësia që të jep kirurgjia në kurimin e shumë sëmundjeve besoj që është unike dhe shpërblimi i çdo sakrifice. Është kjo kënaqësi që më shtyn për një axhornim të vazhdueshëm të profesionit tim”- shprehet Gjoni për Dita.

Sot, në këtë intervistë ai është i qartë, i ftohtë dhe i prerë.

Si një nga njerëzit që ka parë nga afër së çfarë ka ndodhur në vendin fqinjë, na jep vetëm një këshillë për t’i shpëtuar kolapsit: izolim, izolim, izolim.

-Doktor, prej disa ditësh Italia, sidomos ajo e Veriut po kalon ditë të vështira, si është perceptimi, pse kemi një shifër kaq të lartë të infektuarish?

Para se të flas për koronavirusin dua t’ju them që është një virus i ri që njihet shumë pak, që variablat janë të shumtë dhe vetëm analiza të mëtejshme që duan kohë mund të na japin përgjigje më të sakta. Publikimet dhe analizat e para ku bazohemi vijnë nga studimet kineze ose studime që po kryhen në këto momente.

Që nga java e fundit e shkurtit, kur u zbuluan pacientët e parë me Koronavirus, të infektuarit u rritën me ritme shumë të shpejta. Kjo ndodhi mbi të gjitha në zonën e Lombardisë. Në fillim rreziku dhe ashpërsia e këtij virusi u nënvlerësua. Por në një kohë të shkurtër numrat u rritën dhe atëherë filluan të merreshin masat e para duke bllokuar hyrjen dhe daljen nga disa zona në afërsi të Milanos. U kuptua se ky virus ka një virulencë shumë të lartë dhe transmetimi është i lehtë nëpërmjet spërklave të pështymës dhe kontakteve fizike. Kjo shpjegon dhe numrin e lartë të infektuarve. Atëherë siç e dini dhe ju tashmë Italia e gjitha është në karantinë prej 10 ditëve. Kjo krijoi një psikozë të popullata. Njerëzit janë të frikësuar dhe të dizorientuar sepse numri i të infektuarve dhe viktimave po rritet përditë dhe se ky armik është shumë pak i njohur. Ka shumë persona që nuk takojnë prindërit e moshuar për ditë të tëra nga frika për të mos transmetuar infeksionin. Siç e dini mosha e madhe është dhe kategoria më e goditur nga virusi. Shumë punonjës sanitar jetojnë të ndarë nga familjet për të evituar infektime të tjera. Kjo sjell stres dhe destabilizim të mëtejshëm në popullatë.

Por nga ana tjetër të gjithë e kuptuan se izolimi dhe distanca sociale është e vetmja mënyrë për ta kaluar sa më shpejt këtë situate kaq të jashtëzakonshme. Shembulli më i mirë na vjen nga Kina ku çdo gjë filloi dhe tashmë infeksionet gati u zhdukën. Njerëzit po i respektojnë me përpikmëri masat e marra.

Mjeku Elson Gjoni

-Ka shumë humbje jete doktor, si shpjegohet ky fakt?

Po bëhen analiza statistike të vazhdueshme për të studiuar këtë fenomen. Ky virus godet më shumë moshën e thyer dhe me patologji kronike. Italia ka një popullsi të vjetër me mbi 25% e popullsisë që ka mbi 65 vjeç. Mosha mesatare e personave të vdekur është 80 vjeç dhe me patologji kronike. Por nëse krahasohen shkallët e vdekshmërisë për mosha nuk ndryshojnë nga ato kineze.

-Cili është rasti më i vështirë më të cilën jeni përballur këto ditë?

Rasti më i vështirë që kam përballur është dhe rasti i një kolegu (67 vjeç) që erdhi në urgjencë me probleme të frymëmarrjes. Pasi u diagnostikua me polmonit intersticial dhe tamponi pozitiv për koronavirus u shtrua në repart subintensiv dhe filloi trajtimin e parë me oksigjenim por të nesërmen pati një përkeqësim të shpejte dhe u intubua dhe u transferua në terapinë intensive. Për fat të keq pas dy ditësh ndërroi jetë. Ishte një koleg që vizitoi shumë nga pacientët e parë me koronavirus.

-Shumë thonë që Italia gaboi pasi i mori masat shumë vonë, vetkarantinimi a do e ulte numrin e të prekurve realisht?

Vetkarantimi do ta ulte numrin e të prekurve në mënyrë absolute. Por kjo masë u mor vonë. Unë nuk mund të them që Italia gaboi por ndoshta e nënvleftësoi. Kini parasysh që kjo është një ngjarje e jashtëzakonshme dhe historike dhe e paparashikueshme nga askush. Imagjinoni që vende të zhvilluara si Gjermania dhe Franca po i marrin masat këto ditë, pra me një vonesë akoma më të madhe edhe pse kishin si shembull ecurinë e keqe të Italisë dhe shumë vendeve të tjera.

-Doktor, në çfarë faze janë tani spitalet që kurojnë të sëmur me koronavirus. A është situatë e vështirë. A është e vërtet që përzgjedhin,  cilin të kurojnë dhe cilin jo?

Situata e spitaleve në këto momente është shumë e rënduar. Kemi një riorganizim të plotë. Janë mbyllur sallat e operacionit, janë mbyllur ambulatorët për vizitat normale. Në shume spitale, të vetmet operime që bëhen janë urgjencat dhe tumoret por dhe këto të fundit duke marrë shumë vonesa. Kjo bëhet për të liruar dhe rritur numrin e shtretërve për të infektuarit. Por me gjithë këto vështirësi sistemi shëndetësor në Lombardi, një nga me ekselentët në Evropë, dha një përgjigje të jashtëzakonshme. Mjekët dhe infermierët punojnë me turne të zgjatura. U rrit me 50% numri i shtretërve në terapinë intensive. Kjo është shumë e rëndësishme për pacientët në gjendje kritike që mund të kurohen vetëm në terapi intensive. Po krijohen spitale fushor për të përballuar më tej këtë maksi urgjence dhe po shtohen aparaturat për ventilimin mekanik të pacientëve. Këtë për t’ju përgjigjur juve që nuk është e vërtetë që pacientët përzgjidhen për kurim. Por nëse numrat vazhdojnë të rriten sistemi shëndetësor mund të futet në kolaps.

-Çfarë është në të vërtet ky virus, pasi në fillim i tha se është një grip i thjesht, si gjithë të tjerët, por ja që ka ndalur jetën në të gjithë globin?

Ky virus nuk është absolutisht një grip i thjeshtë. Ka një virulencë të lartë dhe mbi të gjitha një shkallë të vdekshmërisë(3-5%) shumë më të lartë në krahasim me gripin e thjeshtë(0,2%). Është një virus që sjell në gjendje kritike 10% të pacientëve duke shkaktuar probleme të rënda te rrugëve të frymëmarrjes. Këta pacientë kanë nevojë për oksigjen ose me maska të thjeshta ose me aparate respirator deri dhe në intubim. Për këtë motiv është shumë e rëndësishme të shtohet numri i shtretërve për terapinë intensive.

-Shqipëria ndërkohë është një vend shumë afër Italisë, muajin e fundit ka patur shumë të ardhur nga ky vend, si gjithmonë në fakt. Jemi në një fazë ku kemi për momentin 64 persona që rezultojnë pozitiv me koronavirus, si e parashikoni në ditët në vazhdim?

Duke ditur siç, ju thashë me lart, virulencën dhe mënyrën e transmetimit të koronavirusit, parashikoj një rritje të numrit të infektuarave. Kjo për shkak të lëvizjes të personave të infektuar dhe të panjohur të këtyre javëve. Por do isha pozitiv në situatën tuaj për dy motive: 1) masat u morën menjëherë sa dolën rastet e para në krahasim me shumë vende të tjera. 2) mosha mesatare e popullatës shqiptare është më e re se ajo italiane dhe duke u bazuar në statistikat italiane mosha e re mund ta kalojë më lehtë sëmundjen. Edhe pse ka një pjesë të tyre të infektuar në mënyre kritike nga virusi.

-Çfarë duhet të bëjmë që të mos shkojmë në kolaps?

Duhet të ndiqni gjithë këshillat higjenik që ju kanë dhënë por mbi të gjitha të vazhdoni izolimin dhe distancimin social. Ndoshta dhe të rriten masat e izolimit se vetëm kjo mund të evitojë një situatë dramatike si në Itali. Në Itali, në zonat ku u morën masat që në fillim, kemi një shkalle të ulët të infektimit dhe të vdekjeve në krahasim me zonat e tjera. Kjo konfirmon idenë se vetëm izolimi ndihmon në kalimin e situatës ose ngadalësimin e infektimeve.

-A është testimi masiv dhe izolimi mënyra më e mirë që ku virus të mos përhapet?

E konfirmoj prapë që izolimi është mënyra më e mirë për të ndaluar transmetimin e virusin dhe përhapjen e tij.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetit testimet duhet të shtohen por mbi të gjitha te personat e dyshuar për infektim dhe te personat që kanë patur kontakte me personat e infektuar, me ose pa simptoma. Testimi i të gjithë popullatës për momentin nuk gjen konfirmim sepse mund të dalin negative persona që sapo kanë patur kontakt me virusin. Kështu që izolimi është e vetmja gjë që e superon dhe problemin e testimit.

-Doktor, por sa mund të zgjas kjo situatë, si e parashikoni?

Situata besoj se do zgjas dhe disa muaj të tjerë sidomos në situatën që është Italia. Shpresoj që në Shqipëri duke u marrë masat në kohë situata të kaloj më shpejt.

-A ka shpresa për daljen e një vaksine, së shpejti?

Ka disa grupe farmaceutike në botë që po studiojnë vaksinën dhe kjo do arrihet. Por do doje disa muaj.

Kjo për shkak se çdo vaksinë ose ilaç duhet të kalojë provat e sigurisë dhe efikasitetit para se të futet në qarkullim. Dhe këto prova marrin kohë. Ndërkohë në pritje të vaksinës po eksperimentohen dhe po dalin disa ilaçe që ndihmojnë në shërimin e pacientëve kritik.

-Cila është këshilla juaj për shqiptarët që të mos preken nga Covid-19?

Këshilla më e mire që u jap shqiptarëve është të rrinë në izolim dhe të mbajnë distancat sociale(të paktën një metër). Personat që janë të detyruar të dalin dhe nuk mbajnë dot distancat për motive të ndryshme të përdorin maska, sidomos personat që mund të kenë shenja gripi që mos të rrezikojnë të infektojnë të tjerët. Të lahen shpesh duart dhe të përdoren disinfektant për të larë ambientet e punës ose shtëpiake.

Nëse keni simptoma që mund të ngjajnë me Covid (kollë e thatë, dhimbje gryke, temperaturë) mos shkoni në spital por në fillim telefononi numrat e urgjencës për këshilla ose mjekun e familjes. Kjo eviton që të infektoni persona të tjerë nëse jeni pozitiv ose të infektoheni vetë në spital nëse jeni negativ.

Rastet që janë pozitive por me simptoma të lehta, të bëjnë karantinën në shtëpi të distancuar nga personat e tjerë të familjes që mos të rrezikojnë infektimin e tyre.

Mosha e thyer dhe me patologji kronike është mosha që duhet ndihmuar më shumë të kuptojë rëndësinë e këtyre masave por gjendja kritike mund të kapë edhe mosha më të reja.

Prandaj izolim, izolim, izolim…

Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama i ka nisur kreut te opozitës dy letra publike për bisedime. Ndërmjetësuesi i njohur Schwarz-Schilling shpjegon për Deutsche Wellen se përse kompromisi ende është i pamundur.

Intervista e plotë

Deutsche Welle: Në Shqipëri kemi aktualisht një ngërç politik. BE-ja, pra, komisioneri Johannes Hahn, kërkojnë kompromis ndërmjet qeverisë dhe opozitës. Ju jeni një ndërmjetësues i njohur në Ballkan e në botë. A shihni një mundësi për arritjen e këtij kompromisi?

Christian-Schwarz-Schilling: Ndërmjetësimi në këtë nivel mund të arrihet vetëm kur të dyja palët e duan. Kur njëra palë cakton si parakusht të bisedimeve kapitullimin ose dorëheqjen e palës tjetër, atëherë metoda nuk do të funksionojë dhe nuk duhet synuar.

Unë jam shumë i çuditur me deklaratat që dëgjoj nga partia e opozitës, si për shembull, deklaratat e ish-kryeministrit, Sali Berisha, i cili, në vend që të thërrasë për ballafaqimin e opinioneve të ndryshme në parlament, lëshon parulla revolucionare duke shkatërruar kështu institucionin e parlamentit.

Por politikanët e opozitës e kanë braktisur tashmë parlamentin…

Po, dhe kanë bërë gabim. Mua më kujtohet viti 2010, kur kam ndërmjetësuar mes Sali Berishës si kryeministër dhe Edi Ramës, asokohe kryetar i opozitës.

Situata ishte e kundërta e kësaj që kemi sot: Edi Rama atëherë kishte paralajmëruar se do t’i dorëzonte mandatet, por ai u tregua shumë më i arsyeshëm dhe pranoi të kthehej në Kuvend. Opozita e sotme duhet të marrë shembull nga  Edi Rama si ish-kreu i opozitës.

E megjithatë, komisioneri Hahn ka thënë se qeveria duhet të kërkojë dialogun me opozitën. Meqenëse ju e njihni dhe e çmoni personalisht Edi Ramën, çfarë këshille do t’i jepnit në këtë situatë?

Ai duhet të nxjerrë në plan të parë institucionin parlamentar dhe të thotë se Kuvendi duhet të formulojë një opinion për vendin. Nuk mund ta ndryshosh me dhunë maxhorancën parlamentare.

Mund të shqyrtohen argumentet që sjell pakica kundër qeverisë, të cilat maxhoranca duhet t’i trajtojë me seriozitet dhe t’i përfshijë në punën e qeverisë. Por nuk është e mundur, që pakica ta shpallë veten si maxhorancë dhe të prishë kësisoj institucionin e parlamentit.

Kjo nuk ecën. Maxhoranca mund të ndryshohet vetëm në zgjedhje. Dhe opozita duhet të pajtohet me këtë rezultat.

Duhet të pajtohet edhe pse ka pasur blerje votash në disa qarqe, siç pretendon opozita?

Unë nuk besoj se kjo ka ndodhur. Dihet që në përgjithësi përdoren gjithmonë ca metoda ballkanike, por nuk kam dëgjuar që Edi Rama ta ketë bërë këtë në mënyrë aq masive sa të ketë pasur efekt në rezultatin e zgjedhjeve.

Po dosjet e përgjimeve të prokurorisë, ku dëgjohen persona të lidhur me krimin e organizuar duke blerë vota në emër të kandidatëve të Partisë Socialiste?

Këto janë akuza që duhen dëshmuar. Nëse ka qenë kështu, atëherë opozita duhet të paraqesë dëshmitë dhe të bëjë një kërkesë për verifikim.

Pra, ju mendoni se vetëm përgjimet nga dosjet nuk mjaftojnë?

Jo. Ato nuk mjaftojnë.

Por në Shqipëri ka kohë që ekziston një pakënaqësi e përgjithshme, e cila vihet re jo vetëm te opozita. A pajtoheni? 

Unë kam përvojë me disa shtete të Ballkanit Perëndimor. Jam shumë i lidhur me Bosnjë-Hercegovinën. Më duhet të them, se ato gjëra që ndodhin aty, as që mund të krahasohen fare me Shqipërinë.

Kam parasysh partitë djathtiste kroate, HDZ, si në Kroaci, ashtu edhe në Bosnjë-Hercegovinë që bëhen bashkë, jo për ta ndërtuar, por për ta shkatërruar shtetin e Bosnjë-Hercegovinës.

Përkundrazi, me projektet e ndryshme që kam në Shqipëri, kam krijuar përshtypjen se atje po bëhen përpjekje shumë serioze për reformat. Kjo duket më së miri në procesin e Vettingut në gjyqësor.

Është një proces shumë i vështirë, por qeveria dhe Ministrja e Drejtësisë po e menaxhojnë shumë mirë.

Keni biseduar ju edhe me kreun e opozitës, Lulzim Basha?

Po, e kam takuar dy herë. Përshtypja ime është se ai është një njeri mendjemprehtë, por që synon vetëm të çojë përpara karrierën e tij dhe mendon se tani është momenti i përshtatshëm.

Nuk kam përshtypjen se po digjet për vendin dhe për reformat. Kam përshtypjen se opozita po kërkon të nxisë zhvillime revolucionare për të arritur rrëzimin e qeverisë.

Ne këtë nuk mund ta mbështesim, Ne duhet të mbrojmë me forcë institucionet. Aty ku prezantohen fakte, duhet hetuar më tej, por jo të bëhen polemika dhe demagogji për të shkatërruar institucionet, shkruan DW.

Kjo është shumë e rrezikshme. Për këtë shkak unë jam i mendimit se arritjet pozitive të qeverisë në Shqipëri duhen vlerësuar dhe nuk duhen përçmuar në këtë mënyrë.

Sipas të gjitha gjasave, parlamenti gjerman, Bundestag-u, do të votojë në shtator mbi çeljen e negociatave të Shqipërisë me BE-në. Çfarë duhet të ndodhë gjer atëherë, në mënyrë që kolegët tuaj të CDU/CSU-së t’i japin Shqipërisë dritën e gjelbër për çeljen e negociatave?

Deri atëherë do të duhet të dalë në pah e vërteta, konkretisht, se kush kërkon reforma, e kush përmbysje.

Në vazhdim të ciklit të intervistave me deputetin socialist Spartak Braho, intervista e sotme përqendrohet në zhvillimet më të fundit politike në vend, të cilat kanë në bazë të tyre dy protestat e ditëve të fundit të opozitës.

Ish-Kryetari i Komisionit të Sigurisë Kombëtare ka bindjen se këto protesta shënuan fundin e kësaj opozite dhe se ka ardhur koha e një opozite të re.

“Këta deputetë që me dëshirën e tyre firmosën dorëheqjen nga mandati i deputetit, kanë kryer një nga aktet më të turpshme: ata prishën kontratën me zgjedhësit dhe, si të tillë nuk kanë më të drejtën të rizgjidhen si përfaqësues të popullit në Kuvendin e Shqipërisë” – thotë ai.

Por, çfarë do të ndodhë më tej? Pse ai mendon se kjo është një lojë e fëlliqur e Sali Berishës në shërbim të interesave të huaja antishqiptare.

– Zoti Braho, u zhvillua edhe protesta e dytë e paralajmëruar e opozitës, ndërkohë që kemi dhe dorëzimin e mandateve nga deputetët e PD-së dhe të LSI-së. Kjo është një ngjarje e paprecedentë dhe janë të gjitha gjasat që të kemi trazira të rejapolitike. A jeni ju dakord me këtë perceptim?

– Jo, nuk jam dakord. Nuk shikoj asgjë dramatike në këto zhvillime. Të dyja protestat që u zhvilluan të shtunën e kaluar dhe dje dëshmuan jo forcën, por dobësinë e kësaj opozite që nuk ka asnjë tagër të marrë në duar fatet e vendit. Protesta e parë ishte dhunshme dhe dukej se Berisha dhe Basha mezi prisnin të vritej ndonjë protestues. Sepse ata i masin gjërat me kutin e tyre. Një arkivol do të ishte shumë i dobishëm për ta në këto momente. Kjo nuk ndodhi as në protestën e parë dhë as në të dytën dje, që ishte një fantazmë e zbehtë e së parës. Është i lexueshëm trishtimi i Berishës në këtë rast. Nuk e realizoi dot qëllimin e tij.

– Situata duket pa rrugëzgjidhje…

– Një gjë është e sigurt për të gjithë: Kjo opozitë nuk e meriton të qeverisë vendin dhe nuk sheh asnjë shans të vijë me rrugë normale, demokratike, pra me votë të lirë në pushtet. Populli nuk i beson një opozite të tillë. Edi Rama ka shumë të meta, në qeverisjen e tij janë evidentuar  edhe skandale, por ky popull e kupton fare qartë se një kriminel si Sali Berisha kurrsesi nuk duhet të vijë sërish në pushtet. Dhuna e kësaj opozite është krejtësisht e papranueshme në sytë e këtij populli dhe në opinionin ndërkombëtar që i ndjek live të gjitha zhvillimet. Askush nuk mund ta fshehë kokën si struci. Të gjithë janë zbuluar. Dhe ajo që duket me sy të lirë nga gjithkush është një hendek i madh dhe i pakapërcyeshëm midis qeverisjes aktuale dhe asaj që ka projektuar Sali Berisha… Prandaj dhe rruga që po ndjek kjo opozitë është krejtësisht e papranueshme… Ky është një kurth për Edi Ramën i cili për hirtë së vërtetës është lehtësisht i atakueshëm aktualisht. Por unë mendoj se situata nuk është pa rrugëzgjidhje… Rama është në një udhëkryq të rrezikshëm, por jo pa rrugëdalje. Se si do ta menaxhojë këtë situatë, e di ai. Fatmirësisht ai ka këtë radhë në krah ndërkombëtarët aktualisht që nuk duan as destabilitet dhe as krijimin e një precedenti të rrezikshëm për demokracinë dhe talljen me votën e popullit.

– Dmth këto protesta do rrëzojnë Ramën apo do ulin në pazare të reja me të pandëshkuarit Ramën?

-Rama do të bjerë nga gabimet që po bën vetë në qeverisje, por jo se e sulmon Berisha dhe Basha me Kryemadhin. Sidoqoftë unë mendoj që ka ardhur koha të pastrohet kjo klasë politike dhe kjo mendoj se do të ndodhë. Shembulli i Greqisë fqinje ku një politikan thuajse i panjohur si Cipras zhduku nga skena politike dy partitë e mëdha tradicionale të politikës greke. Kam besim se kjo do të ndodhë një ditë…

– Këtë e thoni si politikan apo si qytetar?

– Merreni si të doni. Edhe si politikan, edhe si qytetar. Unë nuk jam fillestar në politikë. I njoh me dhemb e dhëmballë të gjithë personat dhe manovrat e tyre politike.

– A mund të ngelet vendi pa opozitë?

– Zotëri, një shoqëri demokratike ka rregulla, të sanksionuara në ligje. Të gjithë pyesin se çfarë do të bëhet pas dorëzimit të mandateve të deputetit nga ana e opozitës. Asgjë nuk do të ndodhë. Pse? Sepse pengesa morale dhe ligjore që krijohet me dorëzimin e mandateve të deputetit,  pra prishja në mënyrë të njëanshme e kontratës me popullin që i votoi krijon premisa plotësisht të justifikueshme morale dhe ligjore që u heq të drejtën këtyre deputetëve të rikandidojnë në zgjedhje të tjera. Në njëfarë mënyre ata nuk e kalojnë sitën e vetingut zgjedhor dhe politik, pra si përfundim këta nuk mund të rizgjidhen në legjislaturat e ardhshme…

– Pra ju mendoni se arsyet janë më të thella të protestës së opozitës, ndryshe nga ato që deklarohen?

– Natyrisht. Ata kanë frikë nga SPAK-u që do të luftojë korrupsionin në nivelet më të larta shtetërore dhe politike. Kjo strukturë do të krijohet, duan apo nuk duan këta. Që ta pengojnë apo ta vonojnë sa të jetë e mundur më shumë, ata dalin në protesta. Duke hequr dorë nga mandatet e deputetit ata pandehin se mund të bëhen pengesë për numrin e votave që duhen në Kuvend përmos krijimin e SPAK-ut. Të gjorët sa cekët mendojnë! Unë jamplotësisht i bindur se SPAK do të ngrihet dhe do të veprojë…

– Ku e mbështesni këtë besim?

– Te realiteti që po jetojmë. Te mungesa e një kauze reale dhe të besueshme tek opozita. Tjetër. Ky parlament do të funksionojë normalisht edhe për dy vjet sepse ka më shumë se tetëdhjetë vota ta mazhorancës. Do të miratojë të gjitha ligjet që nuk kërkojnë shumicë të cilësur, pra ato kushtetuese. Ndërkombëtarët që kanë dalë kundër këtij akti të opozitës, janë jo vetëm këtij akti antidemokratik, por nuk duan lejimin e një precedenti të rrezikshëm. Nesër opozita mund të jetë në pushtet dhe kjo mazhorancë të jetë në opozitë që mund të përsërisë të njëjtën sjellje. Jo, kështu nuk mund të ecet. Prandaj dhe ndërkombëtarët janë të gjithë në union kundër sjelljeve të kësaj opozite aktualisht.

Spartak Braho

– Kë keni këtu parasysh?

– Në radhë të parë Berishën, Bashën, Kryemadhin e kompani. Pra të gjithë këta deputetë që me vullnetin e tyre dorëzuan mandatin e deputetit. Këta i hëngri të gjithë dhe pamëshirshëm vetingu i rizgjedhjes si deputetë. E dini se cili është thelbi i gjithë kësaj që po ndodh? Vetingu, i cili u tregon derën e burgut. Ngaqë nuk kanë nga t’ia mbajnë ata bëjnë sikur protestojnë për gjëra të tjera shumë larg thelbit që i shqetëson realisht. Por ka edhe diçka tjetër…

– Çfarë?

– Tani që këta deputetë dorëzuan mandatet, është normale që KQZ të kërkojë kthimin e parave që u ka dhënë partive të opozitës dy vite më parë. Duhen zbatuar këto rregulla në mënyrë që askush të mos tallet me votëbesimin e popullit. Për këtë ka nevojë vendi. Nuk e di nëse e kanë marrë parasysh këtë pasojë partitë e opozitës. Është një kosto e vogël, pasi kam marrë vesh se paratë i kanë harxhuar për militantët në mitingjet antiqeveritare. Sidoqoftë, sikurse e kam theksuar dhe në intervistat e mëparshme është momenti i duhur,mbase dhe shansi i fundiit që Edi Rama të bëjë korrigjimet e nevojshme në qeverisje dhe të mbajë premtimet që i ka dhënë elektoratit të majtë. Në këtë mënyrë u djegë në duar kartërat kësaj opozite të dështuar, destruktive dhe pa asnjë vizion.

-Edhe diçka tjetër…  Ju I drejtoheni Sali Berishës kur bie fjala për opozitën. Në krye të PD-së është Lulzim Basha dhe jo Berisha. Mos duhet korrigjuar paksa shënjestra juaj?

– E dija që do të më dilnit në këtë shteg. Pse ti, i dashur Xhevdet, pandeh se PD-në e drejton Lulzim Basha? Jo mor jo! Në atë parti dhe për fat të keq në gjithë opozitën shqiptare ligjin vazhdon ta bëjë Saliu Berisha. Është për të ardhur keq që opozita aktuale vazhdon të tërhiqet nga hunda nga një zuzar, mbi të cilin rëndon një mal me krime.

– Në atë çantën tuaj emblematike çfarë keni tjetër për Berishën?

– Nuk është çanta. Një popull i tërë e tregon me gisht këtë njeri si përgjegjësin kryesor të shumë tragjedive gjatë tridhjetë viteve të fundit. Janë tridhjetë vjet! Ka ndodhur 97-a e 98-a, ka ndodhur Gërdeci e 21janari… Çfarë doni më? Ah, po! Ka edhe diçka tjetër, të përfolur, por ende ta pashpallur botërisht: janë ca dokumente që vërtetojnë shërbimin e tij të devotshëm ndaj shërbimeve sekrete serbo-jugosllave…

– Berisha ka qenë agjent i tyre?

– Po. Dhe vazhdon të jetë.

– Ju keni dokumente për këtë?

– Po. Tek DITA do t’i botoj në një kohë të përshtatshme. Deklasifikimi dhe njohja e shumë dokumenteve serbo-jugosllave do ta vërtetojnë plotësisht këtë fakt. Jam i bindur për këtë. Destabilizimi që kërkon të bëjë Sali Berisha është në skenarin e kësaj agjenture. Ai e di fare mirë se çfarë e mundon më shumë në jetën e tij, prandaj dhe vazhdon me kokëfortësi në rrugën antikombëtare. Keq, shumë keq për të, por edhe për këtë popull që vuan pasojat e paranojave të tij antishqiptare. Mbase kjo sjellje aktuale e opozitës do të shënojnë dhe fundin e tij si politikan. Le të shpëtojë njëherë e mirë Shqipëria dhe opozita aktuale nga ky zuzar politik që i ka shkaktuar aq shumë gjëma këtij vendi prej tridhjetë vjetësh…

Intervistoi Xhevdet Shehu – DITA

Pa Censurë ka zhvilluar një intervistë me mjekun Rexhail Ramadani nga Kumanova, i cili si mjek vepron në Gjermani.
Për më tepër lexoni intervistën:

Pa Censurë : Çfarë ju shtyju që të lagoheshit nga vendi?

Zakonisht largimi nga vendlindja vjen nga mungesa e prespektives dhe mundësitë për t’i zhvilluar potencialet që ke. Në Maqedoni gjithcka varet prej politikës dhe pothuajse pa politikën nuk mund të përparosh asgjëkundi. Meqë një oligarki politike merr nën kontroll jetën e njerëzve, vendos për gjithcka atëhere kjo varshmëri krijon selektivitet. Ky selektivitet disave u jep mundësi të bëjne jetë më të mirë e shumices nuk u jep. Ato që nuk e kanë mundësine i kap krimbi i frustracioneve sepse smund ti ralizojne ambicjet që kanë, nuk e sheh prespektiven dhe vjen një ndjenjë se duhet të kërkosh diku tjeter një jetë më të mire. Meqë kjo klase politike vjen nga mendësi e vjeter që abuzon me ato kauzat “kombëtare“ injoron jetërat e njerëzve madje skanë asnjë lloj koncepti politik atëhere të shprehësh mendim ndryshe është një blasfemi per to, ti konsiderohesh armik i tyre pra ti duhet të jesh shembulli se nëse je kundër tyre të mbyllen rrugët për prespektive. Ka shume të rinjë që nuk e shohin prespektivën , nuk janë të vleresuara vlerat e tyre dhe nuk e u jepet shanse kështu që ngelet të provosh diku tjetër shansën për një jetë më të mirë, nuk mund të sigurojnë mirëqenie minimale ekonomike dhe detyrohen të zgjedhin një alternative që është migrimi.

Pa Censurë : Si do ta përshkruani dallimin në mes të punuarit mjek në Gjermani dhe në Maqedoni?

Në Gjermani funksionon shteti i së drejtës, dinjiteti është i respektuar, jeta është e sigurtë , nuk je i diskriminuar, i ke të garantuara të drejtat dhe lirite e njeriut dhe je i fokusuar në punë , në dicipline dhe fundjave kërkon kohe të lire që të ja kushtosh vetës. Jeta është individualiste, standardi i jetesës është i mire. Në aspektin profesional , sistemi është i decentralizuar dhe secili ka mundesi ti zhvilloje potencialet dhe të pergaditet për ato afinitete profesionale që ai synon. Je i motivuar për punë sepse edhe pacientët të e vleresojne punën që bën për to edhe me rrogën që merr mund të jetosh mire. Nuk ka selektivitet sikur në Maqedoni që nese je i afert me partine dhe ke lidhje mund te punësohesh , të kesh mundesi të punosh me mjek ose profesore që kane përvoje dhe ke mundesi të bësh karriere të sukseksshme. Ndërsa nëse nuk je me partine ose ke mendim ndryshe paguan specializim privat që kushton 8 mijë deri 10 mijë Euro dhe të mos marrësh rrogë , nuk je i integruar në punë , nuk të jepet hapsire të zhvillohesh dhe madje nuk të garantohet as vend pune. Une i kam provuar dy sistemet dhe ka dallime të mëdha si funksionon sistemi dhe mënyren se si pergaditet mjeku. Përgaditja e mjekeve është selektive në Maqedoni dhe teorike , nëse punësohesh në klinike universitare ke gjasa të avancosh më shumë, nëse nuk i ke këto gjasa atëhere formimi është më i dobet në periferi. Sepse mjeksia sic ka thene Platoni eshte Tekne, pra do nje inteligjence teknike dhe përvoja dhe trajnimi i vazhdueshëm e bëjne formimin e mjekut.

Rasti im atehere ishte se isha i stigmatizuar po shprehem ironikisht si nje kritik i partise dhe i shokut Enver. Madje kan qenë disa ministra shqiptarë : ishte z. Imer Selmani që nuk më pranoi edhe pse më premtoi përmes një gazete. Z. Bujar Osmani ka qene i paarritshem dhe madje ne kohen e tij si mjek spcialist me eliminonte në cdo konkurs. E pa logjikishme por e vërtete. Armiku i partise dhe i shokut Enver duhej që të ndëshkohej. Koleget e mi e dijnë gjithë se trajtimi ndaj meje ishte personal i padrejte dhe isha i diskriminuar edhe si mjek edhe si intelektual përshkak të bindjeve të mia politike. Por ne fakt bindjet e mia gjithnje kanë qenë republikane dhe jam një ithtar autentik origjinale i ideve republikane ndoshta i vetmi që i kam promovuar këto ide. Por ja që ato me perceptonin si te tille. As se kam kuptuar kush pse , dhe prej kujt shpesh me kujtohet Jozefi K nje personazh i romanit “Procesi“ i Franc Kafkes pra se kuptoja pse dhe prej kujt. Ndaj meje edhe si mjek edhe si intelektual mu bllokuan rruget dhe e pash si rrugedalje te iki ne Gjermani. Madje punesimi u pat bere me provim pranues, mbaron specializimin jep gjithe provimet, merr licencen e punes si mjek specialist, por per tu pranu ne spital duheshte qe ti nenshtrohesh provimit pranues, absurditet i llojit vecante. Keto lloj absurditete nuk i ke ne Gjermani. As nuk duhet ta njohesh askend, as nuk duhet te mbeshtese ndonje parti konkuron me vlerat e tua dhe angazhohesh qe ti realizosh potencialet e tua.

Pa Censurë : A mendoni se tani jeni plotësuar profesionalisht, mendonit se këtë nuk mund ta arrini në Maqeoni?

Në Maqedoni si një disident që më paten cilesuar partia në pushtet nuk e kam kuptuar as kush po e them me ironi si armik i partise dhe I shokut Enver , sigurisht nuk I pata realizuar ambicjet e mia. Andaj zgjodha të provoj fatin në Gjermani që ofron mundësi pune. E më pas arrita të siguroje lejeqëndrimin e përhershem. Por që në Gjermani pranohet vetem studimi bazik dhe më tejë vazhdon përgaditjen profesionale për ta njohur specializimin. Por puna dhe mundësite teknike që jane, të mundësojne të krijosh përvojë të madhe, mundesite për të mësuar metodat diagnostike janë të mëdha sepse nuk të kufizon askush dhe ka mundësi të ndjekësh trajnime të ndryshme. Kështu që me punë arrin standardet. Pra në Gjermani meqë sistemi është i decentralizuar si në qendër si në periferi synimi është tek mjeku të zhvillohën në maksimum potencialet e tij që tu shërbehet pacientëve kudo me të njëjtin standard. Gjermani vlerë të madhe ka puna.
Ku e shini të ardhmen, do të ktheheni të kontribuoni për vendin tuaj?
Kur e ke lejeqendrimin e përhershem, je i sistematizuar me pune dhe e ke të sigurte jetën , atëhere nuk bën plane të kthehësh , sepse ke investuar mjaft që të arrish këto. Asnjëhere se preferoj të jem demagog, une edhe në problemet shoqërore kur fokusohem nuk preferoj të flas për veten por te koncentrohem në zgjidhjen e problemit. Demagogjia është sëmundje e shoqërise sone, mban pozite dhe nuk ka as dije as kualifikim të nevojshëm andaj ai i kthehet demagogjise duke na bindur se sa patriot është. Ai që sdi të zgjidhe probleme dhe sfida shoqërore ai nuk është patriot. Ai është demago dhe profiter personal i dëmshem për shoqërinë.
Unë kontriboj mjaft për vendin time sepse shkruaj shumë, përpiqem të kontriboj në rritjen e ndërgjegjes shoqërore. Motori i gjithë levizjeve shoqërore është progresi i ndërgjegjes. Nëse do të më jepte populli ndonje detyrë për të kontribuar për to do ta kryeja në mënyren më të mire të mundshme. Por deri sot nuk na ka dhënë, ne kontribojme vullnetarisht madje e shpenzojme edhe kohen tone të lire. Sa kam qenë në Maqedoni kam kontribuar edhe si mjek, edhe si profesor në shkollën e mesme të mjeksise po edhe si intelektual përmes mendimit kritik dhe betejën ndaj padrejtësive dhe fenomeneve negative në shoqëri. Pasi kam specializuar dhe pata dhënë gjithë provimet e magjistratures kam ardhe në Gjermani për të kërkuar pune se atje smundesha disa vite të gjeja pune si mjek.
Do të kisha kontribuar shumë në vendin tim sikur të më jepej mundesia si mjek dhe si intelektual . Si intelektual kam studiuar disa vite qytetërimin evropian duke studiuar idete kryesore ekonomike, politike si dhe konfliktin thelbësor republikan dhe oligarkik që nga lashtësia e deri sot në poltikën ndërkombetare, me pëlqen letersia , filozofia , në Gjarmani kam pasur një trajnim në psikoanalize dhe sëmundje psikosomatike dhe në këte periudhe jam marrë me psikologjine egzistencialiste dhe filozofine egzistencialiste, meë pas në semundjet brendshme ku vazhdoj të punoj, kam ndjekur shume trajnime të shumta. Asnjëhere nuk mund ti thuash vetës se je i mirë, sepse gjithnje duhet të mësosh, të lexosh e të mësosh gjëra të reja. Sekreti për ti zhvilluar potencialet e tua në mënyre të vazhdueshme është të mbetesh nxënës. Sepse nxënësi vazhdimisht mëson gjëra të reja. Shkenca avancon dhe ti ke nevoje gjithmone ti ndjekësh. Nuk është lumturia tek arritja e majës, por tek rruga për tek maja thoshte Ruzvelti. Sepse nëse arrin majën sic thote Irvin Yalomi sytë spontanisht të shkojnë kah tatëpjeta. E unë nuk e preferoj majen vetëm përmiresimin dhe mësimin e vazhdueshëm e kjo të sjell entuziazëm vazhdimisht.

Pa Censurë : Çfarë ju sugjeroni të rinjve të tjerë që çdo ditë e më shumë largohen nga Maqedonia?

Të rinjët janë kategoria më vulnerable e shoqërise sepse atyre u mungon prespektiva në vendin e tyre e ky është shkaku i migrimit. Ato duhet të përkushtohen më tepër përgaditjes së tyre profesionale dhe intelektuale. Të lexojnë vepra serioze , ti lëne portalet, gazetat sepse ato nuk ndikojne në formimin e tyre. Ato duhet të përgaditen për jetë. Për tu përgaditur për jetë së pari duhet të edukohen mire të arsimohen , të lexojnë dhe të punojnë. Profesionalisht më tepër ti përkushtohen punës praktike është më e dobishme dhe krijimit të përvojës, ndërsa edukimi arrihet përmes ndjekjes shembujve pozitiv dhe leximit serioz. Ato duhet të ndërgjegjesohen që të bëhen faktor aktiv , të luftojne për të drejtat e tyre , të luftojnë për prespektivë dhe të mos bëhen vetëm militante por të krijojnë vete vizion dhe të ngjallin nga gjumi shoqërine dhe ti pensionojne politikanë dështak që pengojne dhe dëmtojne ardhmërine e tyre. Një rini e ditur, aktive dhe që di cka kërkon bëhet forcë levizëse e shoqërise dhe krijon prespektivë. Rini e paditur dhe militante partive pa krijim të ideve personale dështon.

Pa Censurë : Keni botuar libra në lidhje me mjeksinë, çfarë mund të na thoni më shumë .

Kam në ribotim një vepër tashme që e kam botuar “E vërteta e qytetërimit Evropian“ rreth 900 faqe. vepër e rrallë dhe me një qasje krejt tjeter nga ajo që e kemi mësuar në shkollë dhe si fillese është idea e historise universale e Fridrih Shilerit që është poeti i lirise dhe dramat e tij si ato të Shekspirit janë dramat e preferuara si Tragjedia e Vallenshtajnit, Don Karlosi, Maria Stjuart, Vjedhësi janë romane historike dhe kanë një vlere të madhe për të kuptuar historinë universale. Më pas nga idetë e Fridrih Shilerit kam bërë konstruksion të historise universale duke pasur në qender konfliktin në mes konceptimit imago deri te Platonit dhe zoon politikon të Aristotelit. E kam gati vetëm më duhet kohë për ta botuar. Madje kam shumë shkrime për filozofi, letersi, politike ekonomike amerikane meqë jam marre shume me historine autentike të eterve themelues të Shba- së dhe kritike ndaj neoliberalizmit dhe kapitalizmit por vetëm duhet ti mbledh këto materiale ti botoj libra. Kam edhe ide për të shkruar për ruajtjen e shëndetit në suaza të lidhjes shpirt dhe trup duke u bazuar në të dhënat më të fundit të teorive moderne biologjike. Po më duhet kohë . Dua të kem edhe kohe të lire për të shëtitur në vende të ndryshme, sic thotë Fridrih Niçe së të mësuarit dhe puna duhet ti shërbeje jetës dhe jo jeta të mësuarit dhe punës.

Politologu shqiptar, Bardhyl Mahmuti, në një intervistë ekskluzive për Gazetën “Evropa” duke komentuar vendimin e Qeverisë së Kosovës për vendosjen e taksës doganore 100 për qind për produktet e Serbisë dhe Bosnje Hercegovinës, ka thënë se vetëm gjatë dhjetë viteve nga shpallja e pavarësisë së Kosovës, Serbia ka përfituar mbi 5 miliardë euro nga tregu i Kosovës.

“Të gjithë duhet të jemi të vetëdijshëm se këto miliarda euro të Kosovës shfrytëzohen edhe për armatosjen e Serbisë me armët më të sofistikuara ruse; shfrytëzohen edhe për mobilizimin diplomatik që të tërhiqen njohjet nga shtetet që kanë njohur pavarësinë e Kosovës; shfrytëzohen edhe për pengimin e anëtarësimit në institucione dhe organizata ndërkombëtare; shfrytëzohen edhe për pagesat e strukturave të pushtetit serb në Kosovë… Me një fjalë, çdokush që blenë produkte serbe, kontribuon me paratë e veta të forcohet Serbia që të na luftojë edhe më fuqishëm”, ka thënë Mahmuti.

Politikologu i njohur shqiptar, ka propozuar që taksa prej 100 për qind për produktet serbe të shkojë në një fond të veçantë për dëmshpërblimin e viktimave të gjenocidit serb.
Duke komentuar reagimin e zonjës Federica Mogherini, e cila në emër të BE-së kërkoi që taksat të hiqeshin menjëherë, Bardhyl Mahmuti ka thënë se pa marrë parasysh se nga kush dhe të cilës natyrë do të jenë presionet ndaj institucioneve të shtetit të Kosovës, një gjë është e sigurtë: “NUK KA ASNJË FORCË DHE ASNJË PRESION QË DETYRON QYTETARIN E KOSOVËS TË BLEJË PRODUKTE SERBE!”.

Serbia ka përfituar mbi 5 miliardë euro nga tregu i Kosovës

Qeveria e Kosovës ngriti taksat për produktet e ndërmarrjeve të Serbisë dhe të Bosnjës e Hercegovinës në masën prej 100 për qind. Shumica e interpretimeve këtë vendim e ndërlidhin me dështimin e Kosovës që të anëtarësohet në Interpol. Çka mendoni ju?
Bardhyl Mahmuti: Meqenëse vendimi i Qeverisë së Kosovës pasoi dështimin diplomatik në Dubai, shumëkush e sheh këtë vendimin të lidhur me zhvillimet rreth përpjekjeve të Kosovës për t’u anëtarësuar në institucione dhe në organizata ndërkombëtare. Mendoj se gjërat duhet të shihen të ndara. Edhe sikur të mos kishim pengesat për t’u anëtarësuar në Interpol, një taksë e veçantë për produktet e shtetit që ka ushtruar gjenocid në Kosovë del si domosdoshmëri. Kjo taksë duhet të shkojë në fond të veçantë për dëmshpërblimin e viktimave të gjenocidit serb.
Përveç vendimeve qeveritare, në raportet tregtare me Serbinë një përgjegjësi vendimtare kanë të gjithë qytetarët e Kosovës. Vetëm gjatë dhjetë viteve nga shpallja e pavarësisë së Kosovës, Serbia ka përfituar mbi 5 miliardë euro nga tregu i Kosovës.
Të gjithë duhet të jemi të vetëdijshëm se këto miliarda euro të Kosovës shfrytëzohen edhe për armatosjen e Serbisë me armët më të sofistikuara ruse; shfrytëzohen edhe për mobilizimin diplomatik që të tërhiqen njohjet nga shtetet që kanë njohur pavarësinë e Kosovës; shfrytëzohen edhe për pengimin e anëtarësimit në institucione dhe organizata ndërkombëtare; shfrytëzohen edhe për pagesat e strukturave të pushtetit serbe në Kosovë… Me një fjalë, çdo kush që blen produkte serbe kontribuon me paratë e veta të forcohet Serbia që të na luftojë edhe më fuqishëm.

Iniciativat për bojkotin e produkteve serbe kanë qenë prezente edhe para edhe pas luftës çlirimtare të Kosovë

Sipas jush, krahas masave shtetërore në raport me produktet serbe, a duhet që edhe qytetarët e Kosovës të jenë shumë më aktiv?
Bardhyl Mahmuti: Gjithsesi që kërkohet një proaktivitet më i madh dhe përgjegjësi më e lartë shtetërore edhe nga qytetarët e Kosovës. Të mos harrojmë, iniciativat për bojkotin e produkteve serbe kanë qenë prezente edhe para edhe pas luftës çlirimtare të Kosovës, por fatkeqësisht asnjëherë nuk patën efektin që do të duhej të kishin.

A mund të na sqaroni se në cilën kohë para luftës çlirimtare të Kosovës dhe kush ka ndërmarrë iniciativë për bojkotin e produkteve serbe?
Bardhyl Mahmuti: Në kulmin e fushatën antishqiptare të Serbisë nën udhëheqjen e Millosheviqit për të hequr autonominë e Kosovës, në kohën kur minatorët e Trepçës filluan grevën e përgjithshme dhe u shndërruan në strumbullar të mobilizimeve për mbrojtjen dhe avancimin e të drejtave tona kombëtare, më 27 shkurt 1989, në Pallatin “Cankariev Dom” të Lublanës, mbi 400 mijë sllovenë nënshkruan peticionin në mbrojtje të Kosovës. Ky solidaritet i paparë deri në atë kohë e tërboi regjimin e Beogradit. Të gjitha institucionet republikane dhe partiake të Serbisë, Maqedonisë dhe Malit të Zi sollën vendim që të bojkotohen mallërat e Sllovenisë. Në këtë kontekst historik, Lëvizja Popullore për Republikën e Kosovës (LPRK), e vetmja organizatë atdhetare shqiptare e asaj kohe që vepronte në klandestinitet, lëshoi komunikatë përmes të cilës kërkonte nga të gjithë shqiptarët që të bojkotonin mallërat e Serbisë, Maqedonisë dhe të Malit të Zi.
Fatkeqësisht edhe në atë periudhë edhe pas gjenocidit serb në Kosovë ky aspekt i luftës nuk ka pasur shtrirjen e duhur.

Sipas jush, çfarë efekti do të duhej të kishte qendrimi rezufues i qytetarëve të Kosovës ndaj produkteve serbe?
Bardhyl Mahmuti: Po sjellë shembull takimin me një numër senatorësh belg që ishin për vizitë në Kosovë në vitin 1999. Në atë kohë ishte aktualizuar kërkesa për bojkotimin e produkteve të Serbisë dhe kërkuan nga unë qëndrimin e Qeverisë së Përkohshme, ministër i Punëve të Jashtëm të së cilës isha.
Në atë kohë shpreha skepticizmin tim për realizimin e një gjëje të tillë, sepse çdo gjë ishte nën kontrollin e UNMIK-ut. U thash se sikur të kishim mundësi do të ndalonim hyrjen e çdo produkti serb në Kosovë. A mund të imagjinoni reagimin e izraelitëve nëse dikush do të përpiqej të fuste në vendin e tyre produkte që kanë simbolin e kryqit të thyer të Hitlerit? E njëjta gjë vlenë edhe për ne. Serbia ka kryer gjenocid në Kosovë dhe simbolet e këtij shteti janë simbole të shtetit që kreu gjenocidin në Kosovë.
Të nesërmen e takimit i shoqërova në Komunën e Rahovecit. Atje patën mundësi të shihnin një pjesë të vogël të tragjedisë së madhe të shqiptarëve. Pas kësaj vizite, Senatorja Anne-Marie Lizin më tha në prezencë të krejt delegacionit: “Edhe sikur ajri i pastër të vinte vetëm nga Serbia dhe jeta ime të ishte e varur prej tij, të isha shqiptare nuk do ta blija! Do të më dukej përbuzje ndaj të gjitha viktimave!”
As në kohën kur nuk kishim asgjë nën kontroll, e as më vonë kur kërkesa për bojkotin e mallrave serbe u bë njëra nga kauzat e Lëvizjes Vetëvendosje, bojkoti nuk u realizua! Të shpresojmë që këto masa shtetërore do të nxisin vetëdijesimin e njerëzve që të ndërpresin kontributin financiar për shkatërrimin e shtetit të Kosovës.
Të jeni të bindur se në atë moment kur Serbia nuk do të ketë fitime nga Kosova, ajo do të heqë dorë nga financimi i politikës shkatërruese në Kosovë.

Nuk ka asnjë forcë dhe asnjë presion që detyron qytetarin e Kosovës të blejë produkte serbe!

Është për t’u habitur se me çfarë shpejtësie reagoi zonja Federica Mogherini, e cila në emër të BE-së kërkoi që taksat të hiqeshin menjëherë. A mendoni se Kosova do të ballafaqohet me presione nga BE-ja dhe institucionet tjera ndërkombëtare?
Bardhyl Mahmuti: Të gjitha institucionet e shtetit serb janë mobilizuar maksimalisht për ta paraqitur Serbinë si viktimë. Vendimi i Qeverisë së Kosovës është vendim i peshuar mirë dhe nuk ka asgjë që mund të jetë në kundërshtim me Marrëveshjen për Tregti të Lirë të Evropës Qendrore. Asnjë masë nuk është e tepërt për ata që e cënojnë lirinë e popullit të Kosovës apo që i bëhen pengesë shtetit të Kosovës për anëtarësim mëritor në institucionet politike, ekonomike, të sigurisë dhe ato kultore ndërkombëtare.
Megjithatë presionet ndaj Kosovës nuk përjashtohen. Sidomos nga ata që asnjëherë nuk kanë ngritur zërin kundër padrejtësive dhe shkeljeve të rënda që ka bërë Serbia në mosrespektimin e marrëveshjeve të nënshkruara në Bruksel.
Pa marrë parasysh se nga kush dhe të cilës natyrë do të jenë presionet ndaj institucioneve të shtetit të Kosovës, një gjë është e sigurt: NUK KA ASNJË FORCË DHE ASNJË PRESION QË DETYRON QYTETARIN E KOSOVËS TË BLEJË PRODUKTE SERBE!
Sido që të zhvillohen ngjarjet, çdo shqiptar duhet t’i thotë njëherë e përgjithmonë JO PRODUKTEVE SERBE! Të mos bëhemi financues të shkatërrimit të ardhmërisë sonë dhe gjeneratave që vijnë pas nesh!

Pas dy vitesh burg nën akuzat për terrorizëm, pastori amerikan Andrew Brunson u lirua me 12 tetor nga një gjykatë turke. Aktualisht i kthyer pranë familjes së tij, pastori Brunson dhe bashkëshortja e tij Norine biseduan me gazetarin Mehmet Toroglu të sherbimit turk të Zërit të Amerikës. Pastori Andrew Brunson kujton vitet pas hekurave në burgun turk.

“Kur më thanë se isha gjetur fajtor, nuk më erdhi mirë sepse nuk isha fajtor. Por tani, zyrtarisht sipas gjykatës, isha fajtor për mbështetje të terrorizmit, kjo nuk është aspak ajo me të cilën merremi ne.”

Pastori Andrew Brunson u lirua me 12 tetor nga një gjykatë turke pasi bëri dy vjet burg nën akuzat për terrorizëm. Pavarësisht se pas çdo apeli atij ju mohua lirimi, pastori thotë se besimi i dha fuqi. Zoti Brunson kujton ngjarjet që çuan në arresimin e tij.

“Pas grushtit të shtetit Turqia kaloi një periudhë tensionesh. Kuptohet që qeveria ishte nën presion të madh. Në atë kohë, ne po punonim me refugjatët sirianë, ishte një krizë humanitare. Por shumë prej tyre që erdhën në Izmir ishin kurdë dhe ne i ndihmuam. Kjo e bëri qeverinë nervoze sepse për shkak të terrorizmit kurd përmes Partisë Komuniste të Kurdistanit. Pra ata kishin dyshime. Po ashtu ne jemi amerikanë dhe të krishterë dhe të krishterët shpesh shihen me dyshim. Pra e gjithë kjo ndodhi njëkohësisht.”

Pastori thotë se kishte parë shenja të qarta kur po arrestohej se ai nuk do të deportohej por do mbahej në Turqi.

“Kur na arrestuan, na thanë se ishim kërcënim për sigurinë kombëtare. Normalisht, kur ndodh kjo dhe u ka ndodhur miqëve të mi, ata deportohen brenda dy ditësh. Por gjatë arrestimit tonë, dikush shkruajti në dokumente ..terrorizëm. Atëherë e kuptuam që situata ishte ndryshe dhe ne kishim frikë që situata do të bëhet më serioze, siç edhe u bë dhe vazhdoi për dy vjet.”

Pastori Brunson u dënua me 37 muaj dhe kaloi dy vite në burgun turk. Ai thotë se sfida më e vështirë në burg ishte pasiguria.

“Mu deshën 18 muaj që në fakt të zbuloja se për çfarë akuzohesha. Gjatë kësaj kohe frika ishte diçka e natyrshme. Pse jam këtu dhe për sa kohë? Për çfarë do të më akuzojnë?”

Ai thotë se dalja nga burgu e lehtësoi.

“Kur dëgjova se do të më dënonin me tre vjet burg dhe pastaj duke më liruar për shkak të kohës që kisha kaluar në burg, dy vite isha mbajtur nga qeveria. U lehtësova shumë. Unë dhe bashkëshortja u gjunjëzuam në sallën e gjyqit dhe u lutëm sëbashku, falë Zotit që ky makth dy vjeçar mori fund.”

Bashkëshortja e tij, Norine, ia atribuon gjithçka besimit dhe atyre që u lutën për lirimin e burrit të saj.

“Fillimisht falenderoj Zotin sepse falë tij u lirua. Ai e bëri përmes lutjeve të njerëzve në Turqi, Kinë, Senegal, dhe kudo. Ishte e mbinatyrshme.”

Pas mbërritjes në Shtetet e Bashkuara pastori Brunson vizitoi Shtëpinë e Bardhë për të bekuar Presidentin Donald Trump. Të njëjtën gjë do ta bënte edhe për presidentin turk, Erdogan, thotë ai.

“Do të doja të takohesha me Edoganin dhe t’i thosha se Zoti e do atë dhe do ta përdorë atë të bekojë popullin turk. Udhëheqësit kanë nevojë për lutje, si të krishterë, na është thënë të lutemi për udhëheqësit tanë.”

Brunson ka një mesazh për popullin turk.

“Zoti e do popullin turk dhe na dha pak nga dashuria që ka pë popullin turk dhe na e vëndosi në zemrat tona.”

Mungesa e ligjit që do ta definonte statusin juridik të bashkësive fetare në Kosovë, mund të sjellë sfida të rrezikshme për të gjitha ato,

Read More

Shefi i grupit parlamentar i Nismës Socialdemokrate, Bilall Sherifi, ka hedhur poshtë kërkesën e opozitës që vendi të shkojë në zgjedhje të jashtëzakonshme.

Read More

Njerëzit e zgjuar ,vlerësojnë të gjithë njerëzit …

Read More