Përgaditi dhe përshtati Adnan Aliti

Muzeu i Punëtorëve në Kopenhagen po nderohet tani me një çmim të shquar ndërkombëtar.

Në një njoftim për shtyp, muzeu njofton se do të jetë marrësi i Çmimit të Muzeut të Këshillit të Evropës në vitin 2023.

Çmimi i tillë ka filluar të ndahet që nga viti 1977 dhe i është dedikuar muzeumit që ka dhënë një “kontribut të rëndësishëm në kuptimin e historisë kulturore evropiane”. Është hera e parë që shkon në një muze danez.

Është Komiteti i Kulturës i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës që vendos se kush duhet ta marrë çmimin.

“Muzeu përqëndrohet në temat e dialogut, zhvillimit të vazhdueshëm të demokracisë, ndryshimit të klimës, një shoqërie të barabartë, tregut të punës dhe aktivizmit politik,” tha Roberto Rampi, një anëtar i Komitetit të Kulturës, në uebsajtin e Këshillit të Evropës.

Muzeu i Punëtorëve u themelua në vitin 1982 dhe është vendosur në Shoqatën e Punëtorëve dhe Ndërtesën e Asambleve nga viti 1879. Muzeu dokumenton dhe komunikon kushtet e jetesës dhe të punës së punëtorëve danezë të pagave si dhe zhvillimin e lëvizjes së punës gjatë 150 viteve të fundit.

Kohët e fundit, Muzeu i Punëtorëve iu nënshtrua restaurimit të gjerë dhe Çmimi i Muzeumit i Këshillit të Evropës u jepet pikërisht muzeve të sapondërtuar ose të restauruar kohët e fundit.

Janë rrogëtarët e zakonshëm që kanë ngritur ndërtesën e Muzeut të Punëtorëve. Dhe është historia e tyre që tregohet në ekspozita dhe në shumë kurse arsimore. Ky çmim i jep muzeut motivim për të vazhduar të bëhet i rëndësishëm për këtë pjesë të gjerë të popullsisë, thotë Morten Skov Christiansen, kryetar i Muzeut të Punëtorëve dhe zëvendëskryetar i Konfederatës së Sindikatave, në njoftim për shtyp.

Ndarja zyrtare e Çmimit të Muzeut të Këshillit të Evropës do të bëhet në një ceremoni në Strasburg më 26 prill 2023.

/ritzau/

A e dini se dita ndërkombëtare e gruas ka lindur në Kopenhagë? Merrni historinë e 8 Marsit

Më 27 gusht 1910, u vendos në Konferencën e 2-të Ndërkombëtare të Grave Socialiste në Kopenhagë që të gjitha vendet e botës çdo vit të mbajnë një Ditë Ndërkombëtare të Gruas.

Konferenca u zhvillua më 26-27 gusht në Kopenhagë dhe u mbajt në ndërtesën e asamblesë së punëtorëve Jagtvej 69. Kryetare e konferencës ishte Clare Zetkin, e cila drejton Sekretariatin Ndërkombëtar të Grave Socialiste. Organizatorët danezë të konferencës ishin Nina Bang, Federata Social Demokrate, Elisabeth Mac, kryetare e Shoqatës së Grave Socialdemokrate, Hildora Mouritzen (arkëtar) dhe Henriette Crone (sekretare), të dyja nga Unioni i Punëtorëve të Grave të Shtypshkronjës.

-99 gra morën pjesë në konferencë nga 17 vende. Në mesin e pjesëmarrësve ishin shumë nga gratë kryesore të kohës në lëvizjen ndërkombëtare të grave socialiste, përveç Clara Zetkin nga Gjermania, Alexandra Kollontai nga Rusia, Adelheid Popp nga Austria, Dora Montefiori nga Anglia dhe Kata Dahlström nga Suedia. Gjithashtu pjesëmarës ishin edhe 33 gra nga lëvizja punëtore profesionale dhe politike daneze.

Përshtati #Adnan Aliti

Kryetari i Komunës së Tearcës z. Nuhi Neziri, gjatë vizitës së tij në Danimarkë, sot u prit në një takim miqësor nga kryetarja e Komunës së Rødovres, zj. Britt Jensen (socialdemokrate). Kryetarja e njoftoi kryetarin Nuhiu për historikun e komunës, politikat komunale dhe planet e komunës në të ardhëmen.
Kryetari Nuhiu në fjalën e vet, poashtu njoftoi kryetaren Jenssen për aktivitetet e Komunës së Tearcës, si dhe gadishmërinë e tij për bashkëpunim me Komunën e Rødovres.

Kryetari Neziri njoftoi për pozitën gjeografike të Komunës së Tearcës, ku kureshtjen e kryetares zgjoi fakti, se Komuna e Tearcës eshte komunë rurale dhe shtrihet në Fushën e Pollogut rëzë Malit Sharr.
Duke pasur parasyshë se kryetarja Jensen është adhuruese e natyrës dhe nga fakti se ajo vjen në punë me bicikletë, i la përshtypje natyra e bukur e Komunës së Tearcës dhe me shumë dëshirë e pranoi ftesën e kryetarit të Tearcës per një vizië në një të ardhëme të afërt.
Një faleminderim i vecantë i shkon zonjushes Arbëresha Useini, ansambleiste e Komunës së Rødovres, e cila e mundësoi takimin në fjalë dhe të gjithë bashkëatdhetarëve tanë që kontribuan për realizimin e këtij takimi.
Për mediat shqipëtare nga Danimarka, Adnan Aliti.

Nga Adnan Aliti

Të gjitha votat e numëruara – blloku i kuq është fituese apsolute e Zgjedhjeve Parlamentare në Danimarkë.

Social Demokratët kanë fituar zgjedhjet më të mira në 20 vjetët e fundit dhe blloku i kuq duket se do të ruajë shumicën e tij në Parlamentin danez.

Pasi janë numëruar të gjitha votat, Partia Social Demokrate, SF, Enhedslisten, Radikale Venstre dhe Alternativet marrin së bashku 87 mandate.

Përveç kësaj, ka një mandat të kuq nga Ishujt Faroe. Kjo do të thotë se blloku i kuq do të arrijë kufirin e 90 mandateve nëse edhe dy mandatet e Groenlandës janë të kuqë, ashtu edhe siç pritet.

Social Demokratët kanë fituar 50 mandate dhe janë më shumë se dyfishi i partisë së dytë më të madhe, Venstre me 23 mandate.

Blloku Blu merr 72 mandate plus një mandat Faroez, ndërsa të moderuarit marrin 16 mandate.

Kështu, të moderuarit dhe Lars Løkke Rasmussen nuk fo ta kenë rolin vendimtar për formimin e qeverisë, sic dukej në fillim sipas parashikimeve të exit poll-it.

Me mazhorancën e kuqe, Mette Frederiksen ka mundësi të mira për të vazhduar si kryeministre e vendit.

Megjithatë, në fjalimin e saj të mërkurën mbrëma, ajo thotë se të do të shkojë te Mbretëresha dhe do të dorëzojë dorëheqjen e qeverisë. Kjo do të thotë se qeveria mund të japë dorëheqjen, në mënyrë që kryetarja e Socialdemokratëve të mundohet të formojë një qeveri të gjerë të mesit, me të cilën moto ajo edhe ka shkuar në zgjedhje.

Tringa Berisha, 26-vjeçarja shqiptare nisi Doktoraturën për Antropologji Pedagogjike në Universitetin “Danish School of Education”, një ndër universitetet më në zë në botë, shkruan albinfo.ch.

Secili prej nesh takon personalitete që shquhen për të arritura në fushën profesionale. E pikërisht Tringa Berisha, e reja shqiptare që është lindur dhe rritur në Danimarkë, ka një personalitet interesant dhe me shumë perspektivë.

Ajo shquhet si në formimin intelektual, profesional dhe etik, sepse bota e saj, angazhimet dhe ambiciet kanë të tjera dimensione.

Në fakt, për të mjafton dëshira dhe vullneti për të arritur realizimin e ëndrrave në destinacionin e duhur.

Pavarësisht moshës së re, Tringa si 26-vjeçare nisi Doktoraturën për Antropologji Pedagogjike në Universitetin “Danish School of Education” (Aarhus University), një ndër universitetet më në zë në botë.

Ajo është studente briliante në shtetin danez dhe ka “rrëmbyer” titullin “Bachelor” dhe “Master” me afat rekord për Antropologji dhe Komunikim në Degën ndërkombëtare. Po ashtu është autore e dy punimeve shkencore që tashmë janë botuar në gazetat e studimeve antropologe.

Jeta profesionale në Danimarkë

Ani pse Tringa ka lindur, jeton dhe vepron në Danimarkë, ajo është me origjinë nga një fshat në periferi të Prishtinës, i quajtur Siqevë. Para shumë vjetësh prindërit e saj emigruan nga Kosova në shtetin danez, për një jetë më të mirë, shkruan tutje albinfo.ch.

Tringa është rritur në një familje të arsimuar dhe shkollimi ka qenë një ndër temat kryesore.

“Të dy prindërit e mi kanë qenë të shkolluar dhe gjithmonë është folur në shtëpi se shkolla është jo vetëm diçka e rëndësishme, por edhe një rrugë e domosdoshme dhe formuese. Në shkollën fillore kisha sukses të madh në çdo lëndë. Në anglisht lexoja libra që ishin për 2-3 klasë më të mëdha se unë, pasiqë edhe motra ime ishte më e madhe dhe më ushtronte. Kështu që në moshë të re njohuritë për gjuhën angleze i kisha shumë të mira”.

Për Tringën, ambientimi në shkollën e mesme ishte i vështirë dhe një sfidë. Ndërrimi i ambientit nga shkolla fillore me shumë diversitet etnik, në një shkollë homogjene, ndikoi jo mirë për të.

“Kulturat që dalloheshin nga kultura daneze, veçmas ajo myslimane, e kuptova që ishte gati tabu. Adoptimi në kode sociale me një ambient të ri, me njerëz të rinj, më mirrte shumë energji dhe, në fakt, e përjetova shumë rëndë. Me pak fjalë, Gjimnazi ishte ambient që më bënte të ndihem jo mirë, por me kohë mora veten dhe fillova të ndryshoj mendim, duke u lënë përshtypje të mira audiencës daneze, veçmas profesorëve me angazhimin tim”, tregon ajo.

Tringa është shumë krenare që është shqiptare, por njëkohësisht kjo nuk i konvenonte fare në ambientet e shkollës së mesme.

Asistente dhe autore e disa punimeve shkencore

Tringa pasi përfundoi Gjimanzin, vazhdoi studimet për Antropologji dhe Komunikim në Degën ndërkombëtare, duke diplomuar me nota të larta.

“I gjithë shkollimi ishte në gjuhën angleze, ishte në favorin tim, sepse e njihja shumë mirë, por edhe kishte kolegë prej vendeve të ndryshme të botës. Provimet i përfundova në afat rekord, ndërsa në temën e diplomës “Bachelor” bashkëpunova me dy kolege, për riprodhimin e perceptimit selektiv për Histori koloniale të Danimarkës, që na u publikua si artikull shkencor në një gazetë të studimeve antropologjike”, tregon ajo.

Po në të njëjtin drejtim Tringa i vazhdoi edhe studimet Master. Ajo qëndronte shumë kohë në bibliotekë, duke studiuar dhe punuar tema. Që në provimin e parë, profesori i saj i propozoi që punimi i Tringës të publikohet si artikulli i dytë i saj shkencor. Ndërkohë që tema e diplomës në Master e kishte titullin “Nënshtetasi i mirë: Gjimnazi civilizues dhe pozicionalizimi i studentëve”.

Nga ana tjetër, Doktorata ishte në synimet e Tringës. Ajo u pranua në “Danish School of Education” në Departamentin “Psikologji pedagogjike”. Projekti i saj do të bëhet me metoda e teori të antropologjisë.

Ajo po studion eksperiencat e racionalizimit në gjimnazet e Danimarkës, duke u fokusuar në mekanizmat se si norma sociale negociohet në dialog, në përditshmëri, duke e marrë parasyshë rëndësinë e gjuhës, ndjenjave dhe trupit.

“Doktoratura në Danimarkë konsiderohet punë me orar të plotë, ku punon për fakultetin që të ka pranuar, ndërkohë që fakulteti e finanacon hulumtimin. Unë jap mësim për studentët e masterit, përveç që punoj në projektin tim”, shprehet ajo.

“Kosovën e dua shumë dhe më lidh gjithçka”

Tringa është shumë e lidhur me Kosovën, sepse ajo është rritur me frymën e atdhedashurisë nga prindërit e saj.

“Prindërit gjithmonë na kanë mbajtur të lidhur me Kosovën. Si profesorë të gjuhës shqipe, të dy prindërit, kanë insistuar të flasim e gjithë familja vetëm shqip në shtëpi. Gjithashtu kemi vizituar çdo verë nga 6 javë Kosovën. Duke u rritur, ne krijuam edhe shoqëri atje dhe sot kemi lidhje të ngushta dhe e vizitojmë edhe më shpesh”, tregon ajo.

Tringa është fejuar me kosovar dhe tregon se ardhjet e saj janë shumë më të shpeshta në Kosovë, duke kryer edhe praktikë në një organizatë joqeveritare dhe ka jetuar plot 14 muaj në Prishtinë.

“Për një njeri që është lindur dhe rritur në Danimarkë, them që jam shumë e lidhur me Kosovën”, përfundon Tringa.

Dr. Musa Krasniqi, gjinekologu i shkathët shqiptar që po lë gjurmë në historinë e mjekësisë daneze.Spitali Regjional i Jyllandit Verior në DK ku punon shqiptari gjinekolog, kryemjek e udhëheqës i grupit gjinekologjik Musa Krasniqi, ka lëshuar me 8 mars një komunikatë për media, përmes së cilës bëhet e ditur se për herë të parë në Danimarkë me 3 mars të vitit 2021 është bërë me sukses të plotë një nderhyrje e re operative në gjinekologji për heqjen e mitrës me një metodë krejtësisht të re, përmes rrugës natyrore – vagjinale me endoskopi / laparaskopi. (Laparaskopi apo endoskopi dmth operacion me shiqim në ekran). Ky operacion i pa parë në Danimarkë deri më tani e tepër i rrallë në botë është ideuar e kryer pikërisht nga kirurgu novator i gjinekologjisë Musa Krasniqi.

Në komunikatën e këtij spitali Krasniqi citohet të këtë thënë në mes tjerash – se rëndësia e kësaj risie qëndron në pakësimin e dhimbjeve dhe zvoglimin e rrezikut të komplikimeve të mundëshme krahasuar me metodat e deritashme. Pacientja e operuar është lëshuar nga spitali vetem dy orë pas perfundimit të operacionit. Autoritetët e spitalit nuk e fshehin krenarinë e tyre me këtë risi të Dr Musait në operativen gjinekologjike.

Kryemjekja udhëheqëse e Repartit Gjinekologjik – obstetrik të spitalit Anya Sook Goldmann Eidhammer për gjinikologun novator thotë:“Si udhëheqëse e këtij reparti mund të them se, jam shumë e lumtur që Musai ka qenë aq inovativ dhe ka dashur të jetë prijetar në këtë lloj të operacionit. Poashtu ne si spital jemi shumë të gëzuar që prijmë me këtë operacion në Danimarkë. Kështu pra lavdatë e madhe për Musanë për këtë inovacion dhe vullnetin për perparimin e gjinekologjisë dhe repartit në të mirë të pacientëve.

Është shumë me rëndësi që me këtë operacion spitali i ynë dëshmon se jemi shumë të shkathët dhe kjo tregon se Dr. Musa Krasniqi është shumë i rëndësishëm për spitalin tonë”.Nuk është hera e parë që Krasniqi sjellë risi në metodat e punës së tij profesionale. Ai po ashtu është i vetmi kirurg gjinekologjk në Danimarkë që bënë operacione laparaskopike vetem me një prerje (vrimë) të vogël prej 1.5 – 2 cm në “murin” e barkut (Singel port laparaskopi). Metoda tradicionale që behët nga të tjerët është me 4 prerje (vrima) të vogla laparaskopike. Edhe metoda me një vrimë perdorur nga Musai është poashtu e kursyeshme për pacientet dhe spitalin sepse pacientet janë të shtrira në spital në kohë më të shkurtër se pacientet që operohen me 4 vrima laparaskopike.

Shumica e pacienteve te operuara lëshohen nga spitali brenda dites se operimit. Ne kontaktuam Musain i cili, edhepse modest, na tregoi për jehonën e madhe që ka pasur ky lajm në mediat shkencore e publike në Danimarkë por edhe jashtë saj. Dr Musai na tregoi, gjithashtu, se në ditën e kryerjes se operacionit është ftuar nga shoqata e gjinekologëve të Danimarkes për të raportuar për këtë metodë të re operative në mbledhjen e ardhshme. Po ku qëndron rëndësia e kësaj risie – metode operative ju ftojmë ta dëgjoni vet gjinikologun novator Musa Krasniqi.Të shtojmë se doktor Musai ka provuar disa herë që shkathtësitë e përvojën e tij profesionale t’i sjellë edhe në Kosovë por pa sukses, për shkak të pengesave burokratike.

Është takuar edhe me këshilltarë kryeministrash për shëndetësi por më kot. Madje ka shprehur gadishmëri që pa pagë -falas, të jetë edhe këshilltar për shëndësi i kryeministrit Kurti në mandatin e parë por nuk i është kthyer as një përgjegje formale, qoftë ajo edhe negative…. Pra të gjitha ofertat e Musait për të kontribuar në vendlindje kanë qenë çdoherë pa pagesë siç ka punuar pa pagesë një javë në Kosovë në sherbim ambulantorik pas luftes. Deshira e tij është ngritja e shëndetësisë publike (shtetrore) në atëdhe. Ishte e admirueshme, kur gjatë vizitës tonë në vendin e tij të punës, vërejtëm se sa çmohet e respektohet Musai nga kolegët e personeli tjeter shëndetësor i spitalit, por është shumë zhgënjyese që profesionistëve të tillë nuk iu mundësohet të kontribuojnë edhe në Kosovë, ku mjekësia ka aq shumë nevojë për ta.

Emisionin e realizuan:

Ixhet Lutfiu, Ibrahim Xhemajli

Muzika: Eleonora – Nehat Farizi

RTV Zëri i Kosovës – Danimarkë www.rtvzeri.com rtvzik@gmail.com

Nga Bedri Bytyqi- 210 miliardë korona daneze, aq do të kushtoj ndërtimi i një ishulli artificial në ujrat daneze.Ky ishull artificial do të ket për qëllim të prodhoj edhe më shumë energji nga mullinjtë me erë, me të cilët Danimarka prinë në botë.

Era e fuqishme në Danimarkë gjeneron energji të pastër dhe të rinovueshme.Projekti pritet të përfundoj në vitin 2033 dhe pritet fillimisht të prodhoj energji për tre milion familje, ndërsa më vonë për 10 milion familje, që dmth se Danimarka do të eksportoj energji edhe shteteve fqinje.

Në këtë projekt madhor ndërkombëtar një kontribut të veçantë ( që nga viti 2017) ka dhënë edhe bashkatdhetari ynë nga Malisheva ing Fitim Kryeziu,në cilsinē e përfaqsuesit të firmës daneze Energi Net.

Projekti për herë të parë është prezentuar më 19 gusht 2019 në DTU ( Univerziteti Teknik Danez) në Lyngby dhe Fitimi ka qenë një nga ligjëruesit kryesor .(RTVZiK ishte prezent,me c’rast edhe është zhvilluar një intervistë me ing Fitimin).Krenar me kontributin tuaj ing Fitim Kryeziu.